Trở nên mọi sự cho mọi người

Thứ sáu - 12/05/2023 21:13 516

Chúng ta đang sống tuần cuối của mùa Phục Sinh. Bài Tin Mừng cho chúng ta thấy Chúa Giêsu chuẩn bị cho các Tông Đồ đón nhận Chúa Thánh Thần. Thánh Thần vẫn đồng hành với Đức Kitô trên đường khổ giá và cho Ngài sống lại. Bốn mươi ngày tại thế, Chúa Kitô tập cho các Tông Đồ quen dần với sự vắng mặt của Ngài, để khi Ngài về trời các ông sẽ không cảm thấy hụt hẫng, nên thỉnh thoảng Ngài mới hiện ra với các ông. Hôm nay Ngài loan báo cho các ông về việc Ngài sẽ ra đi để về với Chúa Cha, nhưng sẽ không để các ông mồ côi. Lời hứa ấy làm cho các ông an tâm. Cùng với các Tông Đồ, chúng ta cũng hãy dọn mình để lãnh nhận biến cố trọng đại này với tâm tình chờ đợi trong tin yêu và cậy trông, không nản chí khi gặp đau khổ, không thất vọng khi gặp khó khăn. Để được như thế, mỗi người chúng ta hãy sống trong sạch, tuân giữ giới luật Chúa và nhất là hoán cải hàng ngày.

Nếu các Tin mừng Matthêu, Marcô và Luca mời gọi ta vào Vương quốc Thiên Chúa, thì Tin Mừng Gioan mời gọi ta vào tình yêu Chúa Giêsu Kitô. Thánh Gioan là người sống sau cùng. Sau khi đã nghiền ngẫm tất cả cuộc đời và những lời giảng dạy của Chúa Giêsu, thánh nhân nghiệm ra cái cốt lõi của cuộc sống người môn đệ là tình yêu chúa Giêsu Kitô, là kết hiệp với Chúa Giêsu Kitô, là sống sự sống của Thiên Chúa.

Dưới góc nhìn thực tế, từ khi bước vào cõi nhân sinh, con người là một hành trình sống tương quan với người khác, và hẳn mỗi người không còn xa lạ gì với một “thứ” mang tên tình yêu. Đây là một chủ đề muôn thuở của loài người. Tình yêu thật gần gũi, nhưng tình yêu cũng là thứ mà con người e ngại nói thành lời nhất. Con người dù có thể làm được những điều phi thường như lên mặt trăng hay đi sâu vào trong lòng đất, nhưng dù có đến những nơi ấy để tìm kiếm, chẳng ai có thể có được một định nghĩa chính xác về tình yêu bởi lẽ tình yêu là một khái niệm trừu tượng.

Nói như thế, không có nghĩa tình yêu là điều gì đó hoang tưởng, mà là điều ta hoàn toàn có thể nhận thức được.Tình yêu đó không phải là thứ tình yêu mơ mộng lãng mạn nhưng là một tình yêu sáng suốt của lý trí. Tình yêu đó không phải là chuyện đuổi bướm, hái hoa, rung động, xúc cảm, nhưng là một tình yêu với những việc làm cụ thể. Việc làm cụ thể đó là tuân giữ những điều Chúa Giêsu truyền dạy.

Đây là lần đầu tiên Đức Giêsu nói về tình yêu dành cho các môn đệ. Lòng tin vào Chúa Giêsu đạt đến đỉnh cao trong sự gắn bó thiết thân và đầy tình yêu đối với Người. Sự gắn bó ấy được thể hiện trong việc thực hiện những điều răn của Người. Chúa Giêsu hứa với các môn đệ yêu mến Người: “Thầy sẽ xin Chúa Cha và Người sẽ ban cho anh em một Đấng Bảo Trợ[1] khác đến ở với anh em luôn mãi. Đó là Thần Khí sự thật” (cc.16-17a). Đức Giêsu thực hiện vai trò trung gian bên Chúa Cha để Chúa Cha ban Thánh Thần cho những kẻ thuộc về Người, và cộng đoàn những kẻ thuộc về Đức Giêsu sẽ lãnh nhận được Thánh Thần nhờ Người.

Suốt dọc dài lịch sử Cứu độ, sức sống được Chúa Thánh Thần thông ban cho các môn đệ đã tràn ngập thế giới, đã trở thành lẽ sống của không biết bao nhiêu người. Chính nhờ sức sống ấy mà các tín hữu Kitô tìm thấy ý nghĩa của cuộc sống và sống đúng ơn gọi làm người của mình: sống công bình, sống bác ái, sống phục vụ. Sống quên mình không phải là độc quyền của người Kitô giáo, nhưng Chúa Giêsu đã ban bố giới răn ấy như một giới răn mới mẻ và là của riêng Ngài, bởi vì Ngài ban chính sức sống và tình yêu của Ngài cho các tín hữu để họ yêu thương bằng chính tình yêu của Ngài.

Chúa Giêsu chính là tình yêu và là sức sống của các tín hữu. Chúng ta quây quần bên bàn tiệc Lời Chúa và Thánh Thể để xin Chúa Kitô bổ sức cho chúng ta, để chúng ta tiếp tục sống, để cho mọi người thấy rằng, Ngài thật sự đang ở giữa chúng ta, là lẽ sống mang lại ý nghĩa cho cuộc đời, là sức mạnh, và là niềm hy vọng để chúng ta bước đi giữa chốn lưu đày này.

Phần chúng ta, những người đã được lãnh nhận hồng ân Đức Tin, chúng ta phải thực thi giới răn yêu thương qua việc giữ các điều răn Chúa dạy, cách riêng là điều răn yêu người. Muốn biết chúng ta yêu Chúa thế nào thì chỉ cần xét xem chúng ta đã yêu tha nhân ra sao. Chúng ta hãy sống thế nào để lòng yêu mến Chúa không chỉ giới hạn trong việc thờ phượng hay trong những lễ nghi nhiều khi mang nặng tính hình thức, nhưng phải thể hiện bằng cả cuộc sống yêu thương. Chỉ bằng cuộc sống yêu thương, chúng ta mới thực sự làm chứng cho Thiên Chúa tình yêu.

Theo lời Đức Giêsu hứa, nếu ta tuân giữ các giới răn của Ngài, cụ thể là yêu thương tha nhân như chính Ngài đã yêu thương ta và yêu thương họ, thì ta sẽ nhận được Thánh Thần. Nhờ đó, đời sống của ta sẽ được biến đổi một cách kỳ diệu và phi thường. Và chắc chắn ta sẽ đạt được sự sống vĩnh cửu, vì “kết quả của Thần Khí là sự sống đời đời” (Gl 6, 8). Vậy muốn được tràn đầy Thánh Thần, ta phải yêu thương tha nhân.

[1] Một Đấng Bảo Trợ khác (16): “Vị bảo trợ” (paraklêtos) là từ ngữ được dùng tại tòa án, có nghĩa là người đứng bên cạnh bị cáo, bên cạnh người đang gặp khó khăn. TM IV trình bày vụ kiện giữa ánh sáng và bóng tối, giữa Đức Giêsu và những kẻ chống đối Người, giữa thế gian và các môn đệ, nhưng Đấng Bảo Trợ soi sáng hướng dẫn các môn đệ khi các ông ra trước tòa thế gian, chứ Người không đối đầu trực tiếp với thế gian. Những công việc của Người là “ở lại”, “ở với” và “ở trong” các môn đệ (14,16-17). Người dạy các ông mọi điều và giúp các ông nhớ lại mọi điều Đức Giêsu đã nói (14,26). Người làm chứng cho Đức Giêsu trước các môn đệ (15,26). Người làm cho các môn đệ biết rằng thế gian sai lầm (16,9-11). Người dẫn các môn đệ đi trong chân lý toàn vẹn (16,13). Người tôn vinh Đức Giêsu và loan báo cho các ông những gì là của Đức Giêsu (16,14).

Tuy bản văn Hy-lạp allon paraklêton có thể dịch là “một Đấng khác, một Đấng Bảo Trợ” [LÊ MINH THÔNG đề nghị chuyển ngữ là “Đấng Pa-rác-lê”, vì dịch sang tiếng Việt không diễn tả hết ý nghĩa (Tin Mừng thứ tư song ngữ Hy-lạp – Việt [2008] 15)], nhưng truyền thống chấp nhận kiểu dịch “một Đấng Bảo Trợ khác”. Vậy, Đức Giêsu là Đấng Bảo Trợ đầu tiên. Thư 1 Ga (2,1) giới thiệu Đức Giêsu như là Đấng Bảo Trợ có vai trò chuyển cầu trước nhan Chúa Cha sau khi sống lại, nhưng Ga cũng hàm ý Đức Giêsu đã là một Đấng Bảo Trợ khi Người thi hành sứ vụ trên mặt đất. Thần Khí sự thật là một Đấng Bảo Trợ chính là vì Người hoàn tất công trình của Đức Giêsu.

– Thần Khí sự thật (17): Trong cụm từ to pneuma tês alêtheias, alêtheias là thuộc-cách chỉ đối tượng (objective genitive): Thần Khí thông ban sự thật (x. 16,13). Nhưng cũng có thể hiểu theo nghĩa thuộc-cách đồng-chức-ngữ (appositive genitive): Thần Khí là sự thật (1 Ga5,6). Đây không phải là một mô tả về yếu tính của Thần Khí.

– Người luôn ở giữa anh em (17): Có Thánh Thần ở với và nhận biết Người, hai điều này là một ân huệ duy nhất.

– mồ côi (18): Kiểu nói này không xa lạ với người đương thời: người ta quen nói là môn đệ của các kinh sư bị mồ côi khi các vị này qua đời. Kiểu nói này phù hợp với ngôn ngữ của Đức Giêsu trong Diễn từ cáo biệt, vì Người gọi các môn đệ là “những người con bé nhỏ của Thầy” (13,33).

– chẳng bao lâu nữa (19): Công thức này không cho biết gì về quãng thời gian dài ngắn cả, vì nó được dùng cả ở 7,33 để nói rằng Đức Giêsu còn sống sáu tháng, lẫn ở đây khi mà Đức Giêsu chỉ còn sống có vài giờ. Đây là một công thức của Cựu Ước được các ngôn sứ dùng để diễn tả niềm lạc quan khi thấy rằng chẳng còn bao lâu nữa rồi ơn cứu độ của Thiên Chúa sẽ đến (x. Is 10,25; Gr 51,33).

– Thầy sống và anh em cũng sẽ được sống (19): Được thấy Đức Giêsu Phục Sinh và được sống, hai điều này là một ân huệ duy nhất.

– Ngày đó (20): Công thức này xuất hiện 3 lần trong TM Ga (ở đây, và 16,23.26). Mặc dù trong Cựu Ước, “ngày đó” là một công thức truyền thống để mô tả lúc Thiên Chúa can thiệp lần cuối cùng (x. Mc 13,32), trong TM Ga, thành ngữ này dường như được áp dụng cho cuộc sống của người Kitô hữu đã đạt được nhờ “giờ” (= cuộc Khổ Nạn và Phục Sinh) của Đức Giêsu.

– Mà ai yêu mến Thầy, thì sẽ được Cha của Thầy yêu mến (21): Trong cách trình bày nhị nguyên của Ga, bởi vì tình yêu của Thiên Chúa đối với loài người được diễn tả bằng việc ban tặng Con của Ngài, nếu người ta quay lưng lại với Người Con, người ta không có tình yêu của Thiên Chúa.

Tác giả: Đức Hữu