Hôm nay - Trang 44

Sẽ rất thú vị khi cùng với các nhân vật của cả hai bài đọc phụng vụ Lời Chúa hôm nay, chúng ta ‘học khát khao’ ‘một Ai đó’ với lời Thánh Vịnh đáp ca, “Linh hồn con khao khát Chúa Trời, là Chúa Trời hằng sống; bao giờ con được đến vào bệ kiến tôn nhan”.

Thật bất ngờ, phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật hôm nay cho thấy một tính cách rất lạ thường nơi Thiên Chúa, Đấng từ bi nhân ái, nổi tiếng “chậm bất bình và rất mực khoan dung”; ấy thế, Người còn là một Thiên Chúa ‘hay ghen’. Thú vị thay! Không chỉ nói rõ ‘điểm yếu’ ‘hay ghen’ của mình, Thiên Chúa còn hành động, Chúa Giêsu đã đánh đuổi những kẻ buôn bán ra khỏi đền thờ, một hành động hiếm hoi vốn có thể được mỹ từ hoá là ‘một cách tiếp cận khắc nghiệt’.

“Chúa là Đấng từ bi nhân hậu”, chân lý ngàn đời Thánh Vịnh đáp ca tuyên xưng, một lần nữa, thể hiện đậm nét tính cách của Thiên Chúa qua các bài đọc hôm nay. Trước lòng từ bi đó, người ta có thể đặt câu hỏi, như vậy “Có công bằng không?”; ‘câu trả lời đúng, đó là một câu hỏi sai’.

Sẽ rất bất ngờ khi hình ảnh ‘Giuse bị bán sang Ai Cập’ và ‘đứa con thừa tự bị tá điền giết chết’ của phụng vụ Lời Chúa hôm nay mang một ý nghĩa lạ lùng, đó là ‘hiến trao sự sống’. Đó là những hình ảnh tiền trưng cho một người con khác, cũng bị bán và bị giết là Giêsu, Con Một Thiên Chúa;

“Thiên Chúa viết thẳng trên những đường cong”. Câu nói nổi tiếng này của Đức Hồng Y Phanxicô Xavier Nguyễn Văn Thuận nói nên ý nghĩa sâu sa của bài Tin mừng hôm nay kể về dụ ngôn những tá điền sát nhân và cách ứng xử của ông chủ trong câu chuyện ấy.

Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu kể dụ ngôn về người giàu có và Ladarô nghèo khó để cho thấy hai hình ảnh đối lập nhau giữa đời này và đời sau.

Thật bất ngờ, Lời Chúa hôm nay nói đến một con đường mang tên “Thập Tự”; ở đó, Giêrêmia hướng lên Thiên Chúa, xin Người giúp ông ‘tìm một lối ra’, ra khỏi vòng vây của những kẻ đang chôn sống ông. Khác với Giêrêmia, trước con đường đó, Chúa Giêsu cũng hướng lên Thiên Chúa để ‘tìm một lối vào’, vào trong kế đồ cứu độ của Cha, dù phải xông vào vòng vây của kẻ giết Ngài.

Các bài đọc hôm nay là hai trong số các bản văn tố cáo thói giả hình mạnh mẽ nhất của Thánh Kinh. Lời lẽ của Isaia cũng như của Chúa Giêsu tuy nhắm đến các thủ lãnh Sôđôma và Gômôra hoặc các luật sĩ và biệt phái, nhưng xem ra cũng đang ngỏ với mỗi người chúng ta trong mọi đấng bậc.

‘Nhìn xuống và ngước nhìn lên’, là hai nhịp của một chuyển động mà phụng vụ Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta. ‘Nhìn xuống’ để thấy mình đã phạm tội, lầm lỗi và thầm thì van xin qua Thánh Vịnh đáp ca, “Lạy Chúa, xin đừng xử với chúng con như chúng con đáng tội”; và ‘ngước nhìn lên’ để cùng Đaniel tuyên xưng, “Lòng từ bi và tha thứ thuộc về Chúa là Thiên Chúa chúng con”.

Trong Chúa Nhật thứ nhất Mùa Chay, chúng ta đã cùng với Chúa Giêsu đi vào hành trình chay tịnh. Bước vào hành trình chay tịnh ấy để được biến đổi bởi vì biến đổi là sự tất yếu của vạn vật và của con người. Vì thế, ngày hôm nay Chúa Giêsu cho chúng ta được đi vào cuộc biến đổi, đó là niềm hạnh phúc của chúng ta.

Sẽ không bất ngờ khi nói, Mùa Chay là mùa cầu nguyện; nhưng sẽ khá bất ngờ khi bảo, Mùa Chay là ‘mùa lên núi’ và bất ngờ hơn khi cho rằng, Mùa Chay còn là mùa biến đổi. Phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật hôm nay mời gọi chúng ta ‘lên núi lòng mình’ để cầu nguyện; ở đó, như các môn đệ, chúng ta sẽ được đổi thay. Và như thế, Mùa Chay là mùa ‘lên núi để được biến đổi’.

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta khám phá ‘chiều sâu của lòng thương xót’ của Thiên Chúa, một chiều sâu thăm thẳm của Đấng vô hình; trong đó, chúng ta sẽ trầm mình. Để rồi, khi bước ra, chúng ta có thể tha thứ cho anh em, những con người hữu hình.

Sẽ không bất ngờ khi nói, chủ đề của phụng vụ Lời Chúa hôm nay là cầu nguyện; nhưng sẽ khá bất ngờ khi bảo, hai bài đọc nói đến việc làm cho sống; và sẽ vô cùng bất ngờ khi biết rằng, Lời Chúa hôm nay còn nói đến việc nên thánh, một sự lành đáng cầu khẩn nhất; ‘xin được nên thánh’.

Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy chúng ta hai điều quan trọng, đó là thái độ cần có khi cầu nguyện và cách sống tốt với mọi người.

Một sự trùng hợp cố ý khi cả hai bài đọc hôm nay nói đến một trong những ngôn sứ dị thường nhất của Israel, đó là Giôna, một con người tìm cách chạy trốn sứ vụ Thiên Chúa trao. Giôna, nhân vật chính của một cuốn sách cùng tên vốn chỉ có bốn chương, một câu chuyện mang hơi hướng thần thoại nhưng chuyển tải một bài học lớn, đó là ‘tái khám phá lòng thương xót’ của Thiên Chúa.

Lời Chúa hôm nay nói đến hai nhịp của một chuyển động: một nhịp từ trên cao xuống, “Như mưa tuyết từ trời rơi xuống”; một nhịp từ dưới thấp lên, “Khi cầu nguyện, các con đừng nhiều lời như dân ngoại”. Qua đó, Chúa Giêsu dạy chúng ta, những người dưới đất, cách thức ‘vói lên tới trời’, lên tới Chúa Cha, Đấng ngự trên trời.

Mỗi khi nói đến chay tịnh, chúng ta nghĩ ngay đến khổ chế, ép xác; một cái gì đó đòi hỏi một sự cố gắng bên ngoài bằng những hy sinh, kiêng khem. Vậy mà ngạc nhiên thay! Lời Chúa hôm nay còn cho thấy, chay tịnh có thể tặng trao những niềm vui, ‘niềm vui bên trong’.