Hình ảnh của Đức Maria

Thứ hai - 15/08/2022 04:16 813

Lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời

Kh 11,19;12,1-6.10; 1Cr 15,20-27; Lc 1,39-56

Có hai bức tranh rất nổi tiếng của Bartolomé Esteban Murillo (1617-1682), vẽ hai chủ đề khác nhau về Đức Mẹ, một bức là “Đức Mẹ hồn xác lên trời”, một bức là “Đức Mẹ vô nhiễm nguyên tội”.

Rất nhiều người đã nhầm lẫn, không phân biệt được sự khác nhau giữa hai tác phẩm. Người ta đưa ra một vài chi tiết để có thể phân biệt: hình ảnh Đức Mẹ trong tranh “Đức Mẹ hồn xác lên trời”, thường có dáng dấp như đang bay lên, đón nhận hồng ân từ Thiên Chúa; còn trong bức tranh “Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội”, Người như thu mình lại trong dáng dấp một trinh nữ khiêm cung. Thế nhưng, có một chi tiết dễ làm cho người ta nhầm lẫn: đó là trong bức tranh “Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội”, dưới chân Đức Mẹ, bao giờ cũng có hình ảnh một vầng trăng khuyết, như được mô tả trong sách Khải huyền của Thánh Gioan (Bài đọc 1 của lễ chính ngày Đức Mẹ hồn xác lên trời).

Thật vậy, bài đọc 1 đã dùng một số hình ảnh được mô tả trong sách Khải huyền để trình bày về vai trò của Đức Maria trong công trình cứu độ của Thiên Chúa, và cũng là hình ảnh mẫu mực của Giáo hội (LG 52-69).

Hình ảnh “Hòm bia Giao ước” gợi nhớ đến hai bia đá ghi khắc mười điều răn, như tóm tắt những gì là cốt yếu mà Thiên Chúa muốn qua ông Môsê, gởi đến cho dân của Người, hầu giúp họ có thể trung tín với Giao ước trong tư cách là dân đối với Thiên Chúa là Chúa của họ. Trong kinh cầu Đức Bà, Giáo hội dạy các tín hữu kêu cầu sự phù giúp của Đức Maria dưới tước hiệu: ‘Đức Bà như hòm bia Thiên Chúa vậy’.

Hình ảnh người Phụ Nữ “mình khoác mặt trời” giúp chúng ta nhận ra hình ảnh của Đức Maria: người của Thiên Chúa, thuộc về Thiên Chúa, được bao bọc bởi Thiên Chúa là ánh sáng; “chân đạp mặt trăng” có ý nghĩa của một sự vượt qua, đứng lên trên thân phận người nữ bình thường (vốn mắc tội Tổ tông); “đầu đội triều thiên mười hai ngôi sao” có ý nói Đức Mẹ được tôn vinh bởi Giáo hội. Và qua Đức Maria, chúng ta nhận ra hình ảnh của Giáo Hội, hiền thê của Đức Kitô ‘xinh đẹp lộng lẫy, không tỳ ố, không vết nhăn hoặc bất cứ một khuyết điểm nào, nhưng thánh thiện và tinh tuyền’ (Ep 5,27).

Hình ảnh người Phụ Nữ ‘có thai, đang kêu la đau đớn và quằn quại vì sắp sinh con’ gợi lên cho chúng ta thấy sứ vụ thật quan trọng của Đức Maria, kèm theo những khó khăn và gian khổ. Mẹ không chỉ đau đớn và gặp bao khó khăn trong biến cố Ngôi Lời nhập thể và giáng sinh, nhưng còn kéo dài mãi khi Mẹ là hình ảnh của Giáo hội vẫn tiếp tục cưu mang mọi Kitô hữu, như những đứa con được sinh ra trong đức tin, lớn lên giữa những sóng gió ba đào luôn bủa vây bởi “con mãng xà” của mọi thời đại.

Sách Khải huyền còn mô tả hình ảnh người Phụ Nữ của sa mạc: “Còn người Phụ Nữ thì trốn vào sa mạc; tại đó Thiên Chúa đã dọn sẵn cho bà một chỗ ở”. Sa mạc tự nó mang nhiều ý nghĩa khác nhau, nhưng nếu là nơi được Thiên Chúa dọn sẵn, chắc chắn muốn diễn tả một sự bảo vệ, sự chở che cách đặc biệt từ Thiên Chúa cho người vừa hoàn tất một sứ vụ được uỷ thác đầy khó khăn. Và mỗi Kitô hữu cũng cần xác tín về cái giá phải trả là những khó khăn, đau khổ khi thi hành sứ vụ được uỷ thác trong từng hoàn cảnh sống của mình.

Nếu bài đọc 1 muốn nhấn mạnh đến hình ảnh của Đức Maria đã hoàn tất sứ vụ được Thiên Chúa uỷ thác, là cưu mang và sinh hạ Đức Kitô, cũng như thân thể mầu nhiệm của Người là Giáo hội, thì bài học 2 lại khởi đi từ chính Đức Kitô, người đầu tiên đã được trỗi dậy từ cõi chết, mở ra niềm hy vọng được phục sinh cho toàn thể nhân loại.

Vì liên đới với Adam bởi tội không vâng lời Thiên Chúa mà toàn thể nhân loại đều phải chịu chung án tử, thì cũng nhờ liên đới với Đức Kitô là Đầu thân thể Giáo hội đã vâng lời Thiên Chúa cho đến nỗi bằng lòng chịu chết trên thập giá, mà cả Đức Maria lẫn mọi Kitô hữu, trong tư cách là chi thể, đều được thông phần vào vinh quang phục sinh của Người. Hơn thế nữa, tất cả cũng đều được tham dự vào cuộc chiến thắng của Đức Kitô trên sự chết, và được thống trị muôn loài cùng với Người. Như thế, lời xin vâng của Đức Maria không chỉ diễn tả sự ưng thuận cộng tác của Mẹ vào công trình cứu độ của Thiên Chúa, mà còn làm cho Mẹ được hưởng hoa quả đầu mùa là ơn cứu độ, từ chính người Con mà Mẹ đã cưu mang và sinh hạ.

Bài Tin Mừng, thánh Luca lồng vào cuộc thăm viếng của Đức Maria đến với bà Êlizabet một cuộc thăm viếng khác, đó là cuộc thăm viếng của Con Thiên Chúa ban ơn cứu độ cho Gioan Tẩy giả. Nội dung cuộc viếng thăm ấy không chỉ là những lời thăm hỏi, chúc mừng nhau mang tính xã giao, nhưng là những lời lẽ thấm đẫm tâm tình cảm tạ, ngợi khen và tán tụng Thiên Chúa. Đây là gặp gỡ của những con người được chúc phúc, bắt đầu thời Thiên Chúa viếng thăm và cứu chuộc dân Người. Thiên Chúa thực hiện những điều cao cả nơi những kẻ khiêm nhường bé mọn. Thiên Chúa là Đấng hằng thương xót những ai kính sợ Người, dẹp tan kẻ kiêu căng, hạ bệ người quyền thế, cho kẻ nghèo được đầy dư, còn người giàu bị đuổi về tay trắng, và Thiên Chúa trung tín với giao ước đến muôn đời.

Qua cuộc thăm viếng bà Êlizabet, Đức Maria đã thực hiện sứ vụ được Thiên Chúa ủy thác, là nói về Chúa và nói với Chúa. Làm cho dung nhan của Thiên Chúa từng bước được nhận ra rõ nét hơn qua những tâm tình, những cảm nghiệm, những xác tín được Chúa Thánh Thần linh hứng. Cũng vậy, sứ vụ của người Kitô hữu, dù dưới bất cứ một dạng thức nào, đều là những cơ hội làm cho dung nhan của Thiên Chúa được chiếu tỏa rạng rỡ hơn, qua những trải nghiệm thiêng liêng được Thánh Thần linh hứng cho mỗi người, để thi hành sứ vụ loan báo Tin mừng cứu độ cho mọi người.

Lạy Chúa, Chúa đã ban cho Đức Trinh Nữ Maria đặc ân hồn xác lên trời, vì Mẹ đã vững tin vào Lời Chúa. Xin cho chúng con biết theo gương Đức Mẹ: luôn tin tưởng vào tình thương của Chúa, và khiêm tốn thực thi thánh ý Ngài; hầu ngày sau chúng con cũng được cùng với Mẹ hưởng phúc thiên đàng. Amen.

Tác giả: Lm. Gioan B. Vũ Quốc Đạt

Tags: chủ đề, nổi tiếng