Giakêu và cuộc đối thoại cứu độ

Chủ nhật - 30/10/2022 03:34 522

co mot cai nhin nhu the www ngonluanho net

Ông Giakêu có những ưu điểm và khuyết điểm trong bản thân mình. Ông có điểm mạnh là người giàu có, nhưng Chúa Giêsu không phải là người đến tìm bữa ăn ngon nơi gia đình ông. Giakêu cũng là người có địa vị. Ông là người đứng đầu những người thu thuế, nhưng Chúa Giêsu không phải là người đi nhờ thế lực này đến thế lực khác hầu gây uy tín chính trị cho mình. Đàng khác, Giakêu có những khuyết điểm. Ông là người lùn! Kinh Thánh nói như vậy chắc là ông là người lùn lắm chứ không phải vừa. Thế nhưng, khuyết điểm ấy lại nên cái duyên cái cớ để có được sự gặp gỡ hết sức tốt đẹp. Giả như Giakêu cao to thì không biết rồi chuyện đi đến đâu. Ông đứng đó, thấy Chúa, có lẽ ông sẽ đi về. Có thể lắm! Nhưng với khuyết điểm của mình, Giakêu phải leo lên cây để được nhìn Chúa. Chắc cũng vì thế mà Chúa Giêsu đến thì nhìn thấy Giakêu rõ ràng và Ngài gọi ông đến để tỏ ý muốn được ở lại nhà ông!

Giakêu cũng là một người tội lỗi bởi vì nghề thu thuế mà ông đang làm cũng là nghề cộng tác với ngoại bang. Dân Do Thái lúc đó bị đế quốc Rôma thống trị, những người thu thuế cộng tác với quyền bính của Rôma để thu thuế dân. Nhưng hơn nữa, nghề thu thuế cũng khó lắm để sống công chính. Làm sao mà giàu được nếu không có sự gian dối trong cái nghề ấy, nhưng ở chính nơi tội lỗi đầy tràn nhất, ở nơi đó Giakêu lại được Chúa thôi thúc để thể hiện tình bác ái: Ông bố thí một nửa phần gia sản và nếu có làm thiệt hại cho ai thì đền bù gấp bốn!(Lc 19, 8). Qủa là Luca cho chúng ta chứng kiến một cuộc gặp gỡ điển hình chân thật, một cuộc gặp gỡ cứu độ.

Nếu ta đến với Chúa bằng ưu điểm của mình, nếu ta đến với chúa bằng cái sẵn có của mình, ta đang tưởng rằng ta có thể chinh phục được Chúa chăng? Ta có cái thế để đổi lấy tình nghĩa, đổi lấy một sự nể phục nào đó nếu đến với Chúa ư? Nếu vậy, ta không thể gặp được Chúa. Còn Giakêu, ông đến với Chúa trong khuyết điểm của mình, gặp gỡ Chúa ở nơi không lấy gì làm tự hào: Xác thân thì nhỏ con, đời sống tội lỗi... Nhưng Chúa lấy cái đó để tạo kiến nên một duyên cớ đến với Giakêu. Giakêu được Chúa biến đổi không phải nhờ công trạng nào mà ở chính nơi ông ta đã từng phạm tội nhiều nhất: Tội bất công trong nghề nghiệp. Giakêu được biến đổi trở nên một người bác ái để chia sẻ của cải cho người khác. Đó là điển hình của một cuộc gặp gỡ đích thực mang lại sự sống!

Giả như có anh chàng nào đó mà nói với người người yêu rằng: “tôi đẹp, tôi tài năng, tôi con nhà giàu, tôi muốn cô nào chẳng được”! Kẻ đó không biết yêu. Những người ấy đến với người khác theo cái ưu thế của mình và tưởng rằng nhờ đó có thể lấy được tình yêu của người khác. Tình yêu đâu có phải là thứ mà ta mang ra để đổi chác. Ai lấy hết gia tài mà đổi lấy tình yêu thì đó là kẻ ngu dốt kẻ không xứng đáng với tình yêu.

Một anh chàng cho dù đẹp trai, tài giỏi, con nhà giàu, hơn nữa dù có đức độ đến đâu, khi đến với tình yêu thì phải hiểu ra: “Anh cần có em, không có em thì anh không sống nổi…” Trong cuộc đời, chỉ khi đến với người khác trong sự khao khát thiếu sót của mình khi đó ta mới chân nhận được giá trị của tình yêu. Tình yêu là sự ban tặng nhưng không, nào lấy gì mà đổi được. Nếu tình yêu có thể đổi được thì có thể dẫn đến lập luận: Anh có sắc đẹp ư, một ngày nào đó tôi sẽ tìm được người đẹp trai hơn anh, anh tài năng ư, một ngày nào đó tôi sẽ tìm được người hơn thế; anh quyền lực ư, một ngày nào đó tôi sẽ tìm được người truất phế anh! Tôi có quyền nếu anh mua tình yêu của tôi bằng cái ưu phẩm, tôi cũng có quyền để xa anh nếu tôi tìm được người xứng đáng hơn. Nhưng mà tình yêu thì không ai có thể mua bán đổi chác và chỉ có thể khao khát nhận ra cái thiếu của mình để đón nhận với lòng tri ân! Đây chính là quy luật của sự gặp gỡ trong bình diện Đức tin!

Qua Lời Chúa hôm nay, ta thấy rõ một quy luật của sự gặp gỡ giữa ta và Chúa. “Con người đến để tìm và cứu những gì đã mất”(Lc 19, 10). Chúa Giêsu nhiều lần xác định chiều hướng đó những người biệt phái, những người thông luật, những người Pharisêu. Đó là những người có quá nhiều ưu điểm, họ tưởng rằng có thể đổi lấy ơn Cứu độ của Chúa bằng cái có của mình. Hẳn là họ đang không đi vào sự công chính mới trong tình nghĩa với Chúa Giêsu. Chính vì thế, con người đến để tìm và cứu những gì đã mất có thể coi như một quy luật của sự tương giao mà mỗi người cần phải nhận ra nơi Chúa. Nơi Chúa hẹn hò chúng ta, nơi mà Chúa đánh động cuộc đời chúng ta, nơi mà ta nhận ra Chúa là Cứu Chúa chính là nơi chỗ trũng của lỗi lầm, chỗ trũng của khiếm khuyết. Ấy chính là chỗ trũng, nhờ đó ta cần tới Chúa để Ngài đến lấp đầy. Đó là vận mạng của ơn Cứu độ mà Chúa Giêsu nhiều lần khẳng định. Ta hãy nhìn lại những thiếu sót của mình, nhìn lại những sai lầm của mình, nhìn lại tội lỗi của mình để thầy Chúa cần cho cuộc đời của ta.

Nếu như một nghệ nhân có thể biến cái xù xì của một gốc cây, một tảng đá để trở nên một tác phẩm nghệ thuật, Chúa của chúng ta cũng như vậy. Nếu ví cuộc đời ta là một gốc cây, một tảng đá, thì Chúa chính là một nghệ nhân. Lịch sử cuộc đời có những chỗ sai sót vặn vẹo xù xì của tội lỗi, hành trình lịch sử Chúa đến đánh động và chính những điều đó lại có thể biến thành một tác phẩm nghệ thuật của Ơn Cứu độ. Tình thương và quyền năng của Chúa là như vậy. Một Mát Thêu làm nghề thu thuế thì Chúa dùng ngay cái tội lỗi, dùng khả năng đếm tiền của ông để biến ông thành tác giả Tin mừng. Một Mác Cô có lẽ học thức kém nhưng chúa lại dùng để trở thành người miêu tả cách hồn nhiên và chân thật nhất về Chúa.

Lạy Chúa, xin cho chúng con hiểu cách vận hành của ơn cứu độ khác với lối suy tính đổi chác của con người. Xin chúa cho chúng con sống được tinh thần tình yêu, để cuộc đời chúng con là hành trình họa lại hình ảnh Đức Kitô: Đấng đã yêu và yêu cho đến cùng.

Tác giả: Đức Hữu