Lề luật - Trang 2

Cuộc sống con người luôn được bao phủ bởi rất nhiều quy tắc, luật lệ và nguyên lý. Có người bi quan coi các quy tắc, luật lệ như là một chướng ngại, giới hạn tự do. Họ cảm thấy khó chịu khi phải tuân giữ lề luật, nhưng thực ra lề luật nhằm bảo vệ con người.

Khuôn vàng thước ngọc, qua Môisen, Thiên Chúa ban cho dân Người, sẽ là chủ đề phụng vụ Lời Chúa hôm nay. Với Chúa Giêsu, ‘Môisen mới’, khuôn vàng thước ngọc đó được kiện toàn nơi chính con người Ngài; từ đó, Ngài trở nên mẫu mực cho tất cả những ai muốn mặc lấy ‘linh hồn mới’ của lề luật mà Ngài kiện toàn; ai nên giống Ngài, sẽ đạt đến ‘đỉnh cao của sự toàn thiện’.

Công chính theo Cựu ước thường được hiểu là tuân giữ lề luật. Ai giữ luật càng chi tiết, càng sít sao thì người ấy càng được coi là công chính. Nếu vậy, nói về sự công chính theo lề luật, khó ai có thể sánh bằng những người biệt phái và luật sỹ. Ấy vậy mà Chúa Giêsu còn đòi hỏi chúng ta, những môn đệ của Ngài phải công chính hơn cả các biệt phải và luật sỹ. “Công chính hơn” ở đây phải được hiểu như thế nào đây?

Đọc Tân Ước, chúng ta thấy Chúa Giêsu và những người tin theo Ngài luôn có những cách hành xử khác thường, thậm chí xem ra vi phạm cả lề luật, phong tục tập quán, truyền thống của tiền nhân. Ngài hành xử như thế và muốn các môn đệ làm vậy không phải vì muốn phá cách, làm khác người, để gây sự chú ý.

Trong đoạn Tin Mừng hôm nay, thánh Máccô cho biết khi Chúa Giêsu đang rao giảng ở miền Galilê, thì có một người cùi xuất hiện, mình đầy lở loét, đau đớn, hôi thối. Thời đó, ai bị phong cùi thì bị loại ra khỏi sinh hoạt xã hội và tôn giáo. Lề luật cũng cấm ngặt không ai được đụng chạm đến người phong, vì như thế là bị nhiễm uế.

Con Thiên Chúa đã đến làm người trong một gia đình nhân loại, được gọi là Thánh Gia mà Giáo Hội mừng kính vào Chúa Nhật đầu tiên sau Lễ Giáng Sinh. Các bài đọc trong Thánh Lễ hôm nay cho chúng ta thấy gương mẫu đức tin của tổ phụ Ápraham và vợ ông là bà Sara; mẫu gương đời sống Thánh Gia trong việc tuân giữ lề luật của Thiên Chúa, trong việc cầu nguyện và lòng tin yêu phó thác của Mẹ Maria và thánh cả Giuse.

Khi ban bố lề luật, Thiên Chúa muốn con người tự nguyện yêu mến, nhưng dần già, lề luật được giải thích quá tỉ mỉ đến cả những chi tiết nhỏ nhặt. Các luật sĩ, Kinh sư, Biệt phái giữ luật vụ luật và dùng luật làm thứ bình phong che chắn và làm lợi cho họ, còn dân chúng thì cảm thấy nặng nề, để thay vì yêu mến và tự nguyện, họ giữ vì buộc phải giữ và luật trở thành gánh nặng đè trên vai họ.

Trong những tuần qua, Hội Thánh cho chúng ta nghe Bài Giảng Trên Núi, trong đó, Chúa Giêsu nói đến một tinh thần mới, một nền đạo đức mới và một cách sống mới đối với lề luật của một công dân Nước Trời.

Có lẽ hành động của người bị phong hủi là một hành động LIỀU LĨNH, khi anh dám vượt qua khỏi rào cản của lề luật mà tự ý “đến” với Chúa Giê-su vì như theo sách Le-vi quy định rằng ; “Người mắc bệnh phong hủi phải mặc áo rách, xoã tóc, che râu và kêu lên: "Ô uế! Ô uế! " Bao lâu còn mắc bệnh, thì nó ô uế; nó ô uế: nó phải ở riêng ra, chỗ ở của nó là một nơi bên ngoài trại” (Lv 13,45-46).

Trước khi đưa ra giáo huấn mới, Ngài chỉ cho thấy lề luật cũ đã dạy gì. Và sau mỗi điều luật cũ, Ngài lại chỉ dạy về giáo huấn mới. Nếu luật cũ là sự công bằng mắt đền mắt, răng đền răng; thì giáo huấn mới lại là hãy yêu thương và đừng chống cự những ai bắt bớ mình. Một nền giáo huấn dường như đi ngược lại với bản tính cư xử tự nhiên của con người.

Bài đọc sách Các Vua kể cho chúng ta câu chuyện ly kỳ đầy thách thức và liều lĩnh của Êlia trước những người chạy theo Baal thần ngoại mà quên đi lề luật của Thiên Chúa. Êlia đã đem mạng sống mình để làm tất cả những gì có thể hầu đưa dân về lại với Chúa.

Mở đầu bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu khẳng định: “Các con đừng tưởng Thầy đến để huỷ bỏ lề luật hay các tiên tri: Thầy không đến để huỷ bỏ, nhưng để kiện toàn” (Mt 5,17). Nơi khác Ngài cũng nói rằng “lời Kinh Thánh không thể bị hủy bỏ” (Ga 10,35).

Lời Chúa hôm nay cho chúng ta biết tầm quan trọng và tinh thần tuân giữ lề luật của Thiên Chúa. Chúa Giêsu đã kiện toàn lề luật khi dạy chúng ta thực thi chúng bằng tâm tình yêu mến.

Nói đến luật pháp, nội quy, người ta thường có cảm giác bị mất đi một phần tự do và chịu gánh nặng. Đức Giêsu trong Tin mừng hôm nay cũng nói tới lề luật, nhưng lề luật đã kiện toàn để giải phóng và đem lại bình an đích thực cho con người.

Thiên Chúa vì tình yêu đã chọn dân Itrael làm dân riêng. Ngài đã giải thoát họ khỏi ách nô lệ Ai Cập và ban cho họ đất Hứa làm gia nghiệp. Hơn nữa, Ngài còn ban cho họ Lề Luật và các ngôn sứ để hướng dẫn họ bước đi trên con đường Thánh Ý.

Mục đích của mọi lề luật được đặt ra chính là để phục vụ cho sự sống của con người. Sự sống chính là cùng đích cần hướng tới của lề luật. Dùng lề luật để kết án, cho dù có lý, vẫn là hành động không phù hợp với cùng đích của lề luật.

Bài Tin mừng theo Thánh Matthêu (Mt 5,17-19), Chúa Giêsu đã nói Người đến không phải không phải để phá hủy Lề Luật nhưng là để kiện toàn. Người mặc cho Lề Luật một ý nghĩa và tinh thần giữ Luật mới.