Thứ Hai tuần XII Thường Niên
Mt 7,1-5
Trong bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã cảnh báo các môn đệ về một thái độ đạo đức giả, đó là việc xét đoán người khác: “Các con đừng đoán xét để khỏi bị Thiên Chúa đoán xét”.
Sở dĩ chúng ta nên tránh việc xét đoán người khác là vì chúng ta không thể biết được lòng người ra sao, dẫn đến việc xét đoán của chúng ta thường sai lạc, ít khi chúng ta xét đoán người khác một cách khách quan, mà thường phê phán theo cảm tính và ý nghĩ chủ quan của mình. Chỉ trừ một mình Thiên Chúa là Đấng thấu suốt lòng dạ con người, và là Đấng xét xử công minh cho tất cả mọi tư tưởng, lời nói, việc làm của con người.
Chúa Giêsu dùng một hình ảnh rất cụ thể để mời gọi chúng ta hãy nhìn vào bản thân mình: “Sao ngươi thấy cái rác trong mắt anh em, mà không thấy cái xà trong mắt ngươi?”. Trong việc đối nhân xử thế hằng ngày, người ta có thể thấy rất rõ điều xấu, dù chỉ là thật nhỏ như “cái rác” trong mắt người khác, nhưng lại không hề thấy điều xấu thật lớn, như “cái xà” trong mắt chính mình. Dân gian việt nam cũng có cách diễn tả tương tự: “Chân mình thì lấm bê bê, lại đi cầm đuốc mà rê chân người”.
Chúa Giêsu đưa ra một bí quyết để sống thái độ đạo đức thật: “hãy lấy cái đà khỏi mắt ngươi trước đã, rồi ngươi sẽ thấy rõ để lấy cái rác ra khỏi mắt anh em ngươi”. Đây là điều cốt yếu cần thực hiện trước tất cả mọi công việc khác, nhưng đây cũng là điều khó khăn hơn cả trong tiến trình trở nên hoàn thiện như Cha Trên Trời, Đấng Hoàn Thiện (x. Mt 5,48). Ý thức mình bất toàn để biết đâu là “cái xà” trong mắt mình, được kết tinh bằng bao lỗi lầm, thành kiến, ác ý… để nỗ lực “lấy nó ra khỏi mình trước đã”, và luôn thao thức hoàn thiện chính mình, đó sẽ là khởi điểm tất yếu giúp chúng ta có thể sống thái độ đạo đức thật như Chúa Giêsu mời gọi.
Cái nhìn của đôi mắt không có “cái xà” sẽ không còn là cái nhìn của phê phán, chỉ trích, nhưng là cái nhìn của Chúa Giêsu: một cái nhìn đầy yêu thương, tha thứ, mang lại cho kẻ được nhìn niềm tin yêu, hy vọng và ơn biến đổi cuộc đời. như ông Lêvi - người thu thuế sẵn sàng bỏ mọi sự để theo Thầy; ông Zakêu - người trưởng phòng thu thuế đã thành tâm hoán cải, bà Madalena dứt khoát từ bỏ con đường tội lỗi; tất cả đã chuyển hướng cuộc đời bởi cái nhìn từ ái bao dung của Chúa Giêsu.
Ước gì lời cầu nguyện của thánh Augustinô: “Xin cho con biết Chúa, xin cho con biết con” cũng là lời cầu nguyện của mỗi người chúng ta. Biết Chúa để thấy lòng quảng đại yêu thương vô bờ của Chúa; biết mình để ý thức về sự yếu đuối, bất toàn của mình. Nhờ đó, chúng ta sẽ dễ dàng rộng lượng với người khác như Chúa đã đối xử cách đại lượng với chúng ta. Amen.