Xét đoán

“Anh em đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán. Vì anh em xét đoán thế nào, thì anh em cũng sẽ bị Thiên Chúa xét đoán như vậy; và anh em đong bằng đấu nào, thì Thiên Chúa cũng sẽ đong cho anh em bằng đấu ấy.” (Mt 7,1-2).

Trong bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã cảnh báo các môn đệ về một thái độ đạo đức giả, đó là việc xét đoán người khác: “Các con đừng đoán xét để khỏi bị Thiên Chúa đoán xét”.

Thiên Chúa là Đấng từ bi, nhân hậu, chậm bất bình và rất mực khoan dung, nhưng con người lại hay xét đoán và kết tội lẫn nhau nên các mối tương quan trong cuộc sống luôn bế tắc. Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta sống quảng đại, yêu thương và tha thứ luôn luôn, mãi mãi, vô điều kiện như Thiên Chúa.

Xét đoán là khả năng xem xét, nhận định đánh giá của con người trước một biến cố, sự kiện, sự vật…. Đây là một việc làm thường xuyên trong các sinh hoạt đời sống con người. Tuy nhiên, không phải mọi xét đoán đều đúng và có giá trị bởi ở mỗi góc nhìn và những dữ liệu thông tin khác nhau và khả năng hiểu biết của chủ thể khác nhau, người ta sẽ đưa ra những nhận xét khác nhau.

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay một lần nữa cho thấy câu nói trên của St. Exupéry là đúng khi Israel chỉ mải thấy bằng mắt nên bỏ Chúa chạy theo thần ngoại và con người cũng mải thấy bằng mắt nên dễ sa sẩy khi xét đoán anh em, điều Chúa Giêsu cảnh báo trong Tin Mừng.

Trong bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giê-su đã dạy các môn đệ không được xét đoán người khác, vì chỉ có Thiên Chúa mới có quyền xét đoán con người. Trong cuộc sống, chúng ta dễ trở thành quan tòa để xét đoán và kết án người khác hơn là nhìn vào chính mình để xem xét bản thân.

Ánh mắt của Chúa Giêsu luôn là ánh mắt của lòng thương xót: Ngài thương nhìn đến Simon Phêrô để chọn gọi ông; Ngài chọn từ sự thất bại của ông, chọn ông từ tờ mờ sáng bên bờ biển hồ của sự ác. Không bao giờ Chúa Giêsu có cái nhìn lên án và xét đoán, nhƣng là cái nhìn tha thứ yêu thương. Chính nhờ ánh mắt đầy yêu thương tha thứ của Chúa Giêsu mà Phêrô đã ăn năn hoán cải.

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta vượt lên trên cái nhìn xét đoán đó để đi đến nhận định thông qua triết lý: “Cây tốt không thể sinh quả xấu cũng như cây xấu không thể sinh quả tốt”.

Từ đó, họ cũng dễ dàng đưa ra những lời bàn tán, nặng hơn là những lời chỉ trích, nặng hơn nữa là quy tội và kết án người khác. Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu cảnh giác các môn đệ hôm xưa cũng như mỗi người chúng ta hôm nay: “Anh em đừng xét đoán” (Mt 7,1), mà hãy tự suy xét về lỗi lầm của chính mình.

ĐTC dựa vào câu chuyện trong Tin Mừng thánh Luca về người phụ nữ tội lỗi đến cùng Đức Giê-su, chị đã dùng nước mắt mình mà rửa chân Chúa, chị còn sức dầu thơm lên chân Người nữa, nhưng những người Pharisieu đã xét đoán người phụ nữ về thái độ của chị ta. ĐTC nhấn mạnh rằng, tuy nhiên, Chúa Giê-su đã phân biệt rõ giữa “tội và tội nhân”.