Thiên chúa - Trang 37

Hôm nay cả giáo hội hân hoan mừng trọng thể lễ Thánh Giuse, bạn trăm năm Đức Maria. Nói tới thánh Giuse, chúng ta nhìn nhận ngài là mẫu gương về người tôi tớ trung tín với Thiên Chúa, một người chồng, người cha có trách nhiệm trong gia đình Nazareth, một người hăng say miệt mài trong đời sống lao động.

Một sự trùng hợp thú vị khi cả hai bài đọc hôm nay cùng nói đến chuyện ‘đúc bò’. Thiên Chúa nổi giận vì dân Người ‘đúc bò vàng’; Chúa Giêsu nghẹn ngào vì người đương thời ‘đúc bò vàng’.

Bài Tin Mừng hôm nay tiếp theo những ngày trước. Sau khi Chúa Giêsu chữa lành một người bất toại bên hồ nước gần Đền thờ Giêrusalem trong ngày Sabát (Ga 5,1-16), những người Do Thái chất vấn Ngài về thẩm quyền thần linh của Ngài và tìm cách giết Ngài, vì Ngài tự xưng mình là Con Thiên Chúa (Ga 5,17-30).

Sẽ rất ‘ngạc nhiên và sững sờ’ khi phụng vụ Lời Chúa hôm nay tiết lộ cho chúng ta đôi điều về mầu nhiệm Thiên Chúa, một mầu nhiệm tình yêu không bao giờ con người có thể hiểu thấu; đó là tình yêu Thiên Chúa dành cho con người và tình yêu Thiên Chúa giữa các ngôi vị của Người.

Lời Chúa hôm nay tiết lộ một mặc khải của Thiên Chúa, đó là lời Người hứa về một ‘trời mới đất mới’, một ‘càn khôn mới’. Trong tiếng Hán, ‘càn’ hoặc ‘kiền’ là trời; ‘khôn’ là đất. Với Chúa Giêsu, lời hứa này nên hiện thực.

Tôi muốn con tôi được sống, tình yêu của bà mẹ trong câu chuyện có thể gợi lên cho ta tình thương của Thiên Chúa được nói tới trong phụng vụ lời Chúa hôm nay.

Sống là sống với, sống cùng, sống các mối tương quan. Thế mà, với con người, tương quan giữa nó với Thiên Chúa, tương quan giữa người với người xem ra luôn nửa vời, đứt đoạn và thiếu cam kết. Phụng vụ Lời Chúa hôm nay chỉ cho chúng ta con đường tình yêu, cũng là con đường hoàn thiện các mối tương quan ‘đến mức tràn đầy’.

Các bài đọc hôm nay cho chúng ta thấy sự cứng lòng của con người trước lời của Thiên Chúa. Bài đọc Cựu Ước nói đến sự cứng đầu cứng cổ của dân Israel: Thiên Chúa dẫn đường chỉ lối cho họ được hạnh phúc, nhưng họ đã chẳng nghe theo. Thiên Chúa sai các ngôn sứ đến nhắc nhở họ, nhưng họ vẫn không chịu nghe.

Khuôn vàng thước ngọc, qua Môisen, Thiên Chúa ban cho dân Người, sẽ là chủ đề phụng vụ Lời Chúa hôm nay. Với Chúa Giêsu, ‘Môisen mới’, khuôn vàng thước ngọc đó được kiện toàn nơi chính con người Ngài; từ đó, Ngài trở nên mẫu mực cho tất cả những ai muốn mặc lấy ‘linh hồn mới’ của lề luật mà Ngài kiện toàn; ai nên giống Ngài, sẽ đạt đến ‘đỉnh cao của sự toàn thiện’.

Thật bất ngờ, phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật hôm nay cho thấy một tính cách rất lạ thường nơi Thiên Chúa, Đấng từ bi nhân ái, nổi tiếng “chậm bất bình và rất mực khoan dung”; ấy thế, Người còn là một Thiên Chúa ‘hay ghen’. Thú vị thay! Không chỉ nói rõ ‘điểm yếu’ ‘hay ghen’ của mình, Thiên Chúa còn hành động, Chúa Giêsu đã đánh đuổi những kẻ buôn bán ra khỏi đền thờ, một hành động hiếm hoi vốn có thể được mỹ từ hoá là ‘một cách tiếp cận khắc nghiệt’.

“Chúa là Đấng từ bi nhân hậu”, chân lý ngàn đời Thánh Vịnh đáp ca tuyên xưng, một lần nữa, thể hiện đậm nét tính cách của Thiên Chúa qua các bài đọc hôm nay. Trước lòng từ bi đó, người ta có thể đặt câu hỏi, như vậy “Có công bằng không?”; ‘câu trả lời đúng, đó là một câu hỏi sai’.

“Thiên Chúa viết thẳng trên những đường cong”. Câu nói nổi tiếng này của Đức Hồng Y Phanxicô Xavier Nguyễn Văn Thuận nói nên ý nghĩa sâu sa của bài Tin mừng hôm nay kể về dụ ngôn những tá điền sát nhân và cách ứng xử của ông chủ trong câu chuyện ấy.

Thật bất ngờ, Lời Chúa hôm nay nói đến một con đường mang tên “Thập Tự”; ở đó, Giêrêmia hướng lên Thiên Chúa, xin Người giúp ông ‘tìm một lối ra’, ra khỏi vòng vây của những kẻ đang chôn sống ông. Khác với Giêrêmia, trước con đường đó, Chúa Giêsu cũng hướng lên Thiên Chúa để ‘tìm một lối vào’, vào trong kế đồ cứu độ của Cha, dù phải xông vào vòng vây của kẻ giết Ngài.

‘Nhìn xuống và ngước nhìn lên’, là hai nhịp của một chuyển động mà phụng vụ Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta. ‘Nhìn xuống’ để thấy mình đã phạm tội, lầm lỗi và thầm thì van xin qua Thánh Vịnh đáp ca, “Lạy Chúa, xin đừng xử với chúng con như chúng con đáng tội”; và ‘ngước nhìn lên’ để cùng Đaniel tuyên xưng, “Lòng từ bi và tha thứ thuộc về Chúa là Thiên Chúa chúng con”.

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta khám phá ‘chiều sâu của lòng thương xót’ của Thiên Chúa, một chiều sâu thăm thẳm của Đấng vô hình; trong đó, chúng ta sẽ trầm mình. Để rồi, khi bước ra, chúng ta có thể tha thứ cho anh em, những con người hữu hình.

“Chúng con về nơi đây dâng ngàn tiếng ca. Chúng con về nơi đây để tạ ơn Thiên  Chúa”. Câu hát như nói thay tâm tình của hơn 50 con tim trong ban mục vụ giới trẻ giáo phận Bùi Chu trở về giáo xứ Phạm Pháo trong tâm tình tạ ơn Thiên Chúa và cùng nhau tổng kết nhiệm kì 2016- 2021, quyết định các vấn đề cho đại lễ quan thầy giới trẻ sắp tới và bầu ban điều hành khóa 2021-2025.

Một sự trùng hợp cố ý khi cả hai bài đọc hôm nay nói đến một trong những ngôn sứ dị thường nhất của Israel, đó là Giôna, một con người tìm cách chạy trốn sứ vụ Thiên Chúa trao. Giôna, nhân vật chính của một cuốn sách cùng tên vốn chỉ có bốn chương, một câu chuyện mang hơi hướng thần thoại nhưng chuyển tải một bài học lớn, đó là ‘tái khám phá lòng thương xót’ của Thiên Chúa.