Sám hối - Trang 3

Thông thường, khi nghĩ đến hoán cải, sám hối, ăn năn… chúng ta nghĩ ngay đến Mùa Chay. Điều này không có gì không đúng, vì quả thực đặc nét của Mùa Chay là hoán cải, trở về, đổi mới đời sống.

Tin mừng theo thánh Luca hôm nay ghi lại một việc rất lạ lùng Chúa Giêsu đã làm trong bối cảnh của một bữa tiệc tại nhà ông biệt phái tên là Simon. Đó là việc Chúa Giêsu tha thứ cho một người đàn bà tội lỗi, vì bà đã thể hiện lòng yêu mến và sự sám hối chân thành.

Tĩnh tâm là cơ hội để các tín hữu diện đối diện với Chúa, chân thành, khiêm tốn nhìn nhận con người thật của mình, để thành tâm sám hối lỗi lầm, trở về với Chúa và làm mới lại cuộc đời. Việc tĩnh tâm không chỉ cần thiết cho những ai sống đời dâng hiến mà còn cần thiết cho mọi tín hữu.

Hôm nay, Hội Thánh bước vào mùa Chay thánh. Mùa Chay mang nhiều tên gọi khác nhau: mùa của ân sủng, mùa sám hối trở về, mùa của hòa giải với Chúa và với anh em.

Các bài đọc của Chúa Nhật III Thường Niên hôm nay đặt cao điểm ở tinh thần sám hối, tức là sự hoán cải tâm hồn, thay đổi lối sống, để đón nhận Tin Mừng nước Thiên Chúa. Hoán cải còn là để cho Chúa Giêsu dẫn chúng ta đi trên con đường của Ngài.

Ăn chay là một việc đạo đức mà nhiều tôn giáo khuyến khích tín đồ của mình thực hành, nhưng với người Do Thái, việc ăn chay giống như một bổn phận phải làm. Vì thế, họ giữ chay một cách nhiệm nhặt và thậm chí là vụ hình thức. Người Do Thái ăn chay để tỏ lòng sám hối, để xin ơn và đặc biệt để mong chờ Đấng Cứu Thế đến.

Thật thú vị khi nói dụ ngôn người gieo giống là dụ ngôn của lòng sám hối; và nếu thế, thì Tin Mừng hôm nay quả là phù hợp với trình tự ngôn sứ Giêrêmia diễn tả. Phụng vụ Lời Chúa cho thấy Thiên Chúa những mong con người thời Cựu Ước và cả Tân Ước trở về với Người; để rồi, chính họ sẽ trở nên những hạt giống tốt trong Nước Người.

Thiên Chúa là Đấng giàu lòng thương xót và luôn tha thứ, nhưng luôn dứt khoát và nghiêm khắc nhắc nhở những ai cứng lòng không ăn năn sám hối. Điều này được diễn tả trong bài Tin Mừng hôm nay qua việc Đức Giê-su nói: “Khốn cho ngươi, hỡi Kho-ra-din ! Khốn cho ngươi, hỡi Bết-xai-đa ! Vì nếu các phép lạ đã làm nơi các ngươi mà được làm tại Tia và Xi-đôn, thì họ đã mặc áo vải thô, rắc tro lên đầu tỏ lòng sám hối từ lâu rồi”.

Thánh Vinh Sơn Fê-ri-ê (quen gọi là thánh Vinh-xen-tê, LT: St. Vincentius Ferrer, TBN: S. Vicent Ferrer), linh mục thuộc Dòng Đa Minh (OP: Dòng Anh Em Thuyết Giáo), sinh quán tại Tây Ban Nha, nhưng đã rảo bước không mệt mỏi qua các làng mạc thị thành ở Pháp, Ý, Đức, Anh và Ai Nhĩ Lan để rao giảng Tin Mừng bình an và cổ võ sự hiệp nhất trong Hội Thánh. Vô số người đã được ơn hoán cải nhờ lời rao giảng về sự sám hối và về ngày quang lâm xét xử của Đấng Cứu Thế. Ngài qua đời ngày 5 tháng 4 năm 1419 tại Vannes, Bretagne, nước Pháp.

Ngay từ ngày đầu Mùa Chay, chúng ta đã được nghe lời mời gọi: “Hãy sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1,15). Đúng, mùa Chay là mùa sám hối canh tân: ăn năn đền tội, ăn chay hãm mình, ăn ngay ở lành, để canh tân đời sống qua việc làm mới lại mối tương quan với Chúa, với anh em và với chính mình.

Thánh Kinh giới thiệu Thiên Chúa với chúng ta như lòng thương xót vô biên. Vì có lòng thương xót vô biên nên Thiên Chúa luôn luôn kiên nhẫn chờ đợi con người sám hối và vui thích khi họ trở về với đường ngay nẻo chính. Ngài sẽ ban sức sống cho họ.

Dân thành Ninivê đã tin vào Thiên Chúa mà ăn chay sám hối, và Thiên Chúa đã tỏ lòng thương xót họ (Gn 3, 5-10). Thiên Chúa không muốn kẻ tội lỗi phải chết, nhưng muốn họ hối cải để được sống (x. Ed 33, 11). Ngay cả khi Thiên Chúa có vẻ như đe dọa bằng sự trừng phạt, thì chính tình yêu mới là dấu chỉ cho cuộc chiến thắng và cứu thoát trong đức tin.

Cùng với toàn thể Giáo Hội, hôm nay chúng ta bước vào mùa Chay thánh. Mùa Chay là cơ hội tuyệt vời để các tín hữu sám hối trở về với Chúa và đổi mới đời sống. Ba việc lành chúng ta phải làm trong mùa Chay là ăn chay, cầu nguyện và làm việc bác ái.

Có phải Chúa Giêsu cũng cần được Thiên Chúa ban ơn cứu độ nên phải thanh tẩy tâm hồn? Không, Chúa Giêsu không là tội nhân nên không cần sám hối; Ngài không khao khát được cứu độ như mọi người, nhưng là người đem ơn cứu độ đến cho nhân loại, nên Ngài không cần lãnh nhận phép rửa của Gioan. Vậy tại sao Ngài vẫn đến xin Gioan làm phép rửa?

Một trong sứ điệp nền tảng của đạo Công Giáo là sám hối, đổi mới, canh tân đời sống. Đây cũng chính là sứ điệp của lời Chúa trong Chúa nhật thứ 2 Mùa Vọng hôm nay được vang lên qua miệng Gioan Tẩy Giả “Anh em hãy sám hối vì Nước Trời đã gần đến.” Tại sao phải sám hối và phải sám hối thế nào?

Đại hội đi vào bầu khí sâu lắng mời gọi tâm hồn các bạn trẻ dùng khoảng lặng để nhìn lại chính mình trong nghi thức sám hối ngay sau đêm diễn nguyện.

Tin Mừng hôm nay ghi lại những lời Chúa Giêsu khiển trách các thành đã từng nghe và chứng kiến những phép lạ Ngài làm mà không tỏ lòng sám hối ăn năn. Đó là các thành phố Kho-ra-din, Bét-sai-đa, Ca-phác-na-um.