Mùa Chay, mùa làm đẹp tâm hồn

Thứ sáu - 17/03/2023 04:56 497

Mùa Chay được coi là thời gian “làm đẹp tâm hồn” nhằm giúp các tín hữu biến đổi để trở nên sáng láng hơn, xứng đáng chuẩn bị cử hành mầu nhiệm Vượt Qua. Một trong những phương thế để “làm đẹp tâm hồn” là nhìn lại, xét lại những mối tương quan của bản thân. Nhìn lại tương quan với Chúa có vẻ còn nhạt nhoà. Nhìn lại tương quan với người khác dường như hơi lỏng lẻo. Nhìn lại tương quan với chính mình lâu nay đang hời hợt, thiếu chiều sâu. Để thời gian ân phúc này trở nên linh động, mới mẻ, tươi sáng và chân thực, xin gợi ý một số việc thực hành, bắt đầu với những chữ “C”, như một cách thức nhằm cải thiện các mối tương quan.

1. Củng cố mối tương quan với Chúa

- Cầu nguyện chuyên chăm hơn với một con tim rộng mở để biết khiêm tốn lắng nghe, chân thành tìm kiếm và mau mắn thi hành Thánh ý Chúa trong cuộc đời mình. Lời gọi nên thánh chỉ có thể nghe được và nuôi dưỡng trong thái độ thinh lặng thờ phượng trước Thiên Chúa siêu việt vô biên. Tâm tình cầu nguyện trước hết phải là thái độ tạ ơn Chúa vì tất cả những gì ta “là” và ta “có” đều mắc nợ Ngài.

- Cảm nghiệm lòng thương xót của Thiên Chúa dành cho mình. Chỉ có thể yêu mến nhiều khi cảm nghiệm cách đậm sâu mình đã được tha thứ nhiều. Siêng năng đến với toà cáo giải để được ngụp lặn trong lòng thương xót và tha thứ của Thiên Chúa. Lòng thương xót của Chúa thì luôn lớn lao hơn tội lỗi của nhân loại. Thiên Chúa vẫn quảng đại thi ân dù con người bao phen lỗi lầm bội phản. Tình yêu của Chúa vẫn thành tín và không dừng bước trước sự hẹp hòi khép kín của lòng người.

- Cởi bỏ con người cũ và mặc lấy con người mới trong Đức Kitô mỗi khi đến gặp gỡ Thiên Chúa. Thiên Chúa là Đấng thấu suốt mọi sự nên trước mặt Ngài, ta không phải nặn mình quá công phu. Cần cởi bỏ những thứ trang sức cồng kềnh sặc sỡ mà ta đã cố công tô đắp cho mình; cởi bỏ những cái mặt nạ cầu kỳ màu mè mà mình nhọc công mang vác để làm vừa lòng thế gian để sống thật trong sự hiện diện của Chúa. Thiên Chúa yêu thích những tâm hồn chân thật và khiêm nhường.

- Cậy trông vững vàng trong mọi biến cố, nhất là trước những thử thách chông gai trong cuộc sống. Theo Chúa không phải là một việc chốc lát nhưng là cả cuộc đời, không phải chỉ những lúc bình lặng suôn sẻ, êm ả nhưng là hành trình vác thập giá mỗi ngày. Theo Chúa không bằng một thứ dấn thân nông nổi nhất thời vốn được thúc đẩy bởi một thứ tình cảm uỷ mị nhưng là một sự dấn thân nhiệt thành lâu bền thường được nuôi dưỡng bởi con tim tràn đầy lòng mến.

- Chứng nhân về tình yêu Chúa qua việc công bố một đời sống chứng tá phù hợp với những đòi hỏi của Tin Mừng và giáo huấn của Giáo hội. Qua cách ăn nết ở, qua những công việc tốt lành mình làm để mọi người tôn vinh Cha trên trời. Hữu xạ tự nhiên hương.

2. Thắt chặt mối tương quan với người khác

- Chấp nhận người khác với những đặc tính, lối suy nghĩ và hành động của họ. Đón nhận họ với tất cả khả năng cũng như giới hạn và khiếm khuyết (khách quan hay chủ quan). Hiểu nhau ở những điểm tương đồng, thương nhau ở những điểm khác biệt độc đáo. Người “dở” đến mấy cũng có thứ đáng cho ta học hỏi. Tôn trọng và đón nhận nhau là nền tảng cho mọi cuộc đối thoại và gặp gỡ, để làm nên sự hiệp nhất trong khác biệt, hướng đến sự thống nhất trong đa dạng.

- Cảm thông với những yếu đuối bất toàn, lỗi lầm của người khác. Nên đặt mình vào hoàn cảnh của họ trước khi đưa ra nhận định. Có đồng cảnh mới dễ đồng cảm (Đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu, đồng bệnh tương lân). Hiểu tất cả sẽ tha thứ hết. Thay đổi não trạng thắng-bại sang tư duy cùng thắng. Tha thứ cho người khác cũng là tự giải thoát mình khỏi những nặng nề của hận thù, ghen ghét, chia rẽ để sống với một con tim thanh thoát, bao dung, nhân hậu và quảng đại hơn.

- Chia sẻ cho người khác những gì Chúa ban như thời gian, sức khoẻ, tài năng, tiền bạc... Không ai nghèo đến nỗi không có gì để cho. Hạnh phúc là sự sẻ chia, cho đi là còn lại mãi. Chắt chiu những cơ hội trong đời để thực thi “đức ái giàu sáng kiến” với anh em đồng loại.

- Cộng tác với người khác trong chân thành và khiêm tốn học hỏi. Nhiều cái đầu chắc chắn sẽ hơn một cái đầu. Toàn thể vượt lên trên từng phần, hiệp nhất có giá trị hơn xung đột. Muốn đi nhanh thì đi một mình, nhưng muốn đi xa thì hãy đi cùng nhau. Nẻo đường Giáo hội muốn con cái mình đi là nẻo đường hiệp hành. Hiệp hành là lối sống của Hội Thánh.

- Can đảm bước đi và bước tới những vùng ngoại biên địa lý cũng như những vùng ngoại biên hiện sinh. Cúi xuống để động chạm vào những vết thương của “người thân cận”, lắng nghe những tiếng lòng và khao khát của những người nghèo khó, đau khổ. Nhạy cảm trước nhu cầu của tha nhân và nếu có thể, nên sẵn sàng đi bước trước trong những sự quan tâm chăm sóc, giúp đỡ, phục vụ...

3. Làm mới tương quan với chính mình

- Chú tâm vào những gì chính yếu và có liên hệ tới ơn cứu độ chứ không dừng lại loay hoay ở những cái tuỳ phụ để rồi mải mê tìm kiếm những vinh quang phù phiếm, những thú vui giả trá của thế gian. Chín chắn trong suy nghĩ và dứt khoát trong việc đưa ra những chọn lựa. Không nhất thiết phải lập được kỳ công thì cuộc đời mới đẹp. Bằng lòng xử lý cho tốt nhất những giới hạn, mỏng giòn của bản thân có lẽ mới là nẻo đường nên thánh của mỗi người.

- Cải hối bản thân một cách nghiêm túc, thành tâm về những lỗi phạm nhằm canh tân đời sống. Thiên Chúa không bao giờ mệt mỏi khi tha thứ, chỉ có ta là hay từ chối trở về với Ngài. Mang thân phận con người, mắc lỗi là chuyện thường tình, không chịu thay đổi, không chịu hoán cải mới đáng trách. Thất bại không phải là khi ngã mà là cứ nằm lỳ sau khi ngã, là từ chối cơ hội đứng dậy.

- Chỉnh đốn lại những gì không ngay ngắn trên đường theo Chúa. Cắt tỉa những gì vướng víu, không phù hợp với đời sống con cái Chúa. Thường xuyên xét mình không chỉ về những lỗi phạm mà cả về những điều tốt mình đã bỏ sót không làm. Chế ngự bản thân khỏi những dục vọng của thân xác, những khuynh hướng xấu và đam mê vô độ. Tiết độ trong ăn uống cũng như giữ chay lòng, chay lời, chay tư tưởng, chay ham muốn…

- Canh chừng bản thân kẻo sa chước cám dỗ. Phòng bệnh thì tốt hơn chữa bệnh. Noi gương Đức Kitô, chiến đấu và chiến thắng các cơn cám dỗ nhờ sức mạnh Lời Chúa trợ giúp và sự thức tỉnh không ngừng của bản thân. Đừng để cho sự dễ dãi chi phối. Ai chuộng sự cheo leo, sẽ liều sa ngã. Ai yêu sự nguy hiểm sẽ chết trong nguy hiểm. “Đi qua chợ cá, dẫu bạn không mua cá thì vẫn tanh mùi cá”. Nên nhớ, thoả hiệp đồng nghĩa với thất bại. Ông bà nguyên tổ đối thoại với “tên cám dỗ” nên đã mắc bẫy nó. Trong sự sa ngã, chỉ có bước đầu tiên là khó.

- Chu toàn bổn phận của mình trong gia đình, trong cộng đoàn, trong Giáo hội và trong xã hội. Một bộ phận nỗ lực nên tốt thì toàn thân sẽ tốt. Những đóng góp, cống hiến dù có vô danh trước mặt người đời nhưng không bao giờ là vô ích trước mặt Thiên Chúa. Làm việc phục vụ không vì lời khen hay mong được đền đáp.

Khi dùng mạng, nếu kết nối chậm thì chúng ta thường hay nhấn Refresh (Làm tươi/làm mới) để cải thiện tình hình. Một cách nào đó, Giáo hội dành thời gian Chúa ban trong mùa Chay thánh này như cũng muốn trao vào tay chúng ta cơ hội thuận tiện để “làm mới” các mối tương quan của mình. Nhờ đó, tương quan với Chúa ngày thêm đậm đà, tình nghĩa với anh em được thắm thiết và liên hệ với chính mình càng ngày càng có chiều sâu.

Tác giả: Xuân Giang