Ơn cứu độ: Một tiếng gọi cần một tiếng đáp trả

Chủ nhật - 11/06/2023 10:46 1108

Lịch sử ơn cứu độ là lịch sử của một “Tiếng gọi” và một “Tiếng đáp”. Thiên Chúa cất tiếng mời gọi, và con người lên tiếng đáp lời. Tiếng gọi: kêu mời chúng ta bước vào hiện hữu, tiến vào một mầu nhiệm, đi vào một giao ước, và trải nghiệm một cuộc phiêu lưu dựa trên uy tín của Đấng mời gọi chúng ta dấn thân và nhập cuộc, luôn hứa hẹn nhiều chông gai và thử thách. Ơn cứu độ chỉ được thành toàn nơi chúng ta, khi chúng ta biết mở lòng ra: để đáp lời trước ân sủng của Thiên Chúa. Ước gì chúng ta luôn ở trong tâm thế sẵn sàng: để đáp lại tiếng Chúa mời gọi, như Mẹ Maria, như Thánh Cả Giuse, và nhất là: như Đức Giêsu, Đấng đã tự nguyện “đáp lời” cho đến cùng: đổ đến giọt máu, giọt nước cuối cùng trên thập giá để cứu độ chúng ta.

Đức Giêsu đã “đáp lời” Thiên Chúa, khi Người “vốn dĩ là Thiên Chúa mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân, sống như người trần thế” (Pl 2,6-7). Chắc chắn, nếu Đức Giêsu không “đáp lời”, thì lịch sử cứu độ đã đi theo một hướng khác. Đức Giêsu đã “đáp lời” bằng con đường tự hủy, để diễn tả trọn vẹn tình yêu: “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời” (Ga 3,16). Chính nhờ sự “đáp lời” tuyệt đối này, mà Đức Giêsu đã trở thành nguồn ơn cứu độ, và gương mẫu cho chúng ta bắt chước để đáp lời Thiên Chúa: “Lương thực của Thầy là thi hành ý muốn của Đấng đã sai Thầy” (Ga 4,34). Chúng ta còn chần chờ chi nữa, mà không mau mắn đáp lại:lời mời gọi của Thiên Chúa, như Đức Giêsu, Đấng đã vì tội lỗi chúng ta, mà tự nguyện mang lấy hình hài nô lệ của chúng ta; đã chấp nhận bị khạc nhổ, để trả lại cho loài người chúng ta sinh khí trước kia, mà chúng ta đã lãnh nhận trong Vườn Địa Đàng; đã chấp nhận bị vả trên má, để phục hồi gương mặt hư hỏng của loài người chúng ta, cho nên giống: dung nhan rạng ngời của Người; đã chấp nhận những roi đòn trên lưng, để cất đi gánh tội: đè nặng trên vai loài người chúng ta; đã chấp nhận để cho đôi tay mình bị đóng chặt vào cây thập giá, vì loài người chúng ta đã từng đưa tay hướng về cây trái cấm mà phạm tội; và cuối cùng, đã chấp nhận trao lại Thần Khí cho Chúa Cha, để chúng ta được sống muôn đời.

Đức Maria đã đáp lời Thiên Chúa, khi Mẹ kết hiệp với Đức Giêsu, Con của Mẹ trong chương trình cứu độ, biểu lộ từ lúc: Mẹ thụ thai Chúa, cho đến lúc, Chúa chịu chết trên Thập Giá. Mẹ đã đáp lời trong biến cố Truyền Tin như một bước khởi đầu, và chóp đỉnh của lời đáp được hoàn tất nơi Mầu Nhiệm Thập Giá. Mẹ đáp lời làm Mẹ Thiên Chúa, trong lần truyền tin thứ nhất do sứ thần đưa tin, và Mẹ đã đáp lời làm Mẹ Hội Thánh, Mẹ của toàn thể nhân loại, trong lần truyền tin thứ hai do chính Ngôi Lời Thiên Chúa trăn trối cho Mẹ biết. Trong Mầu Nhiệm Truyền Tin, Mẹ đã đáp lời khi trao dâng cung lòng trinh trong cho Con Thiên Chúa ngự vào; nơi Mầu Nhiệm Thập Giá, Mẹ đã đáp lời khi đón nhận toàn thể nhân loại vào trong tâm hồn. Trong Vườn Địa Đàng, bên cây Trái Cấm, bà Evà đã đánh mất quyền làm mẹ chúng sinh, khi từ chối đáp lời Thiên Chúa; trên đồi Canvê, dưới chân Thánh Giá, Mẹ đón nhận quyền làm Mẹ của toàn thể nhân loại, khi tự nguyện đón nhận thánh ý Chúa. Vì luôn sẵn sàng đáp lời Thiên Chúa, nên Mẹ hoàn toàn bình tâm trước mọi thử thách. Không gì có thể ràng buộc Mẹ, ngoài một mình Chúa là tự do của đời Mẹ. Vì luôn sẵn sàng đáp lờiThiên Chúa, nên Mẹ hoàn toàn hạnh phúc, và được gọi là Đấng Toàn Phúc.

Thánh Cả Giuse đã đáp lời Thiên Chúa, khi âm thầm, lặng lẽ điều chỉnh ý mình theo ý Chúa, đường lối mình theo đường lối Chúa: ngài mềm dẻo, để mặc cho Chúa muốn uốn nắn thế nào tùy Chúa. Khi được sứ thần truyền tin trong giấc mộng, lần nào, ngài cũng liền trỗi dậy và làm theo. Đó là thái độ đáp lời triệt để, một nhân đức trổi vượt của thánh Giuse. Thánh Giuse luôn mau mắn đáp lời: khi đón nhận sứ vụ cộng tác vào chương trình mà Thiên Chúa đang thực hiện nơi Đức Maria, nơi Đức Giêsu và nơi chính mình. Thánh Cả đãđáp lời Thiên Chúa: khi ngài sống mối tình cha hiền của nghĩa phụ dành cho Con Một duy nhất, cao trọng, tuyệt mỹ, và đồng thời, ngài cũng sống mối tình con thảo của ngài đối với Thiên Chúa cao cả, toàn năng, nhân hậu: Yêu Con cũng là mến Chúa - Mến Chúa cũng là yêu Con. Nhờ luôn mau mắn đáp lời Thiên Chúa, mà lời chuyển cầu của thánh Giuse rất mạnh thế, đến nỗi, thánh Têrêsa nói: ở trên trời, thánh Giuse ra lệnh hơn là van xin, bởi vì, Đức Giêsu sẽ không nỡ từ chối, một khi, Người nhìn thấy đôi bàn tay ngày nào đã ẵm bồng, cưa bào, đục đẽo, lao động vất vả để nuôi dạy mình, giờ đây, giơ ra để cầu thay nguyện giúp cho đoàn con bé nhỏ. Do đó, lòng sùng mộ của mọi thành phần trong Hội Thánh đều quy về Thánh Cả, như con thơ đối với người cha hiền, thì thật là chính đáng.

Tóm lại, khi mời gọi chúng ta bước vào hiện hữu, chắc hẳn, Thiên Chúa đã yêu chúng ta rất nhiều, và đã chuẩn bị thật kỹ càng, để chúng ta đi vào trong tình yêu kết hợp với Người. Vì thế, ơn cứu độ là ơn được yêu thương: tình yêu đáp đền tình yêu, ân tình đền đáp ân tình: hai hữu thể hòa quyện trong nhau, hai nhân vị tan biến vào nhau. Lúc bấy giờ, “Tiếng gọi” và “Tiếng đáp” chỉ còn là một “Tiếng lòng” thổn thức: ước mong được nên một với người mình yêu. Chúa muốn chúng ta trở nên một với Chúa, đó là điều Chúa nhắm đến đầu tiên, trước cả những sứ vụ, mà Chúa sẽ trao phó cho chúng ta. Qua việc chiêm ngắm mẫu gương “đáp lời” của Đức Giêsu, của Đức Maria, và của Thánh Cả Giuse, ước gì chúng ta biết học đòi bắt chước để đáp: Lời, Thiên Chúa muốn ngỏ với chúng ta trong những hoàn cảnh cụ thể của cuộc sống thường ngày.

Tác giả: Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB