Hôm nay - Trang 43

Thiên Chúa chuẩn bị cho Con của Ngài đến trần gian trong suốt dòng lịch sử cứu độ. Bài đọc 1 hôm nay cho chúng ta biết vua Achaz không phải vì khiêm nhường mà không dám xin một dấu lạ, nhưng vì ông đã hồ nghi Thiên Chúa không đủ quyền năng để bảo toàn đất nước khi nghe quân ngoại bang vây đánh. Vì thế, thay vì cầu xin Thiên Chúa, ông đã đi cầu cứu vua Assaria.

Một sự trùng hợp giàu ý nghĩa khi cả hai bài đọc hôm nay nói đến ‘trói buộc và tháo cởi’, nô lệ và tự do. Ba bạn trẻ thời Đaniel từ chối làm nô lệ cho các thần ngoại; họ bị trói, bị ném vào lò. Kỳ diệu thay! Thiên Chúa cởi trói cho họ. Trong bài Tin Mừng, Chúa Giêsu cũng nói đến nô lệ và tự do, nhưng ở một cấp độ cao hơn, con người bị ‘trói buộc’ bởi tội lỗi và chỉ được ‘tháo cởi’ nhờ “sự thật”.

Thật bất ngờ với câu kết của Thánh Gioan hôm nay, “Khi Ngài nói những điều ấy thì có nhiều kẻ tin vào Ngài”. “Những điều ấy” là những điều gì? Nhân câu hỏi này, chúng ta có dịp chiêm ngắm con người Chúa Giêsu, Ngài ‘vừa mặc khải, vừa che khuất’ mầu nhiệm Ngài là ai.

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay tiết lộ trải nghiệm của hai phụ nữ vượt qua những ‘lũng âm u’: một vô tội, một có tội. May thay, cả hai gặp được người của Thiên Chúa: một gặp được Đaniel, thời Cựu Ước; một gặp được Giêsu, thời Tân Ước.

Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã dùng một hình ảnh, vừa sống động lại vừa gần gũi: hạt lúa gieo vào lòng đất chết đi thì nó mới sinh được nhiều bông hạt, để nói về cái chết của Ngài. Cái chết của Chúa Giêsu là để đi vào vinh quang của Chúa Cha và trở thành Đấng ban sự sống. Chúa chịu treo lên thập giá để trở thành nguồn suối trường sinh cho những ai nhìn lên Ngài để được cứu độ.

Thật trùng hợp, cả hai bài đọc phụng vụ Lời Chúa hôm nay tiết lộ cho chúng ta cái manh tâm của những kẻ chống lại Thiên Chúa, chống lại những ai yêu mến Người, phượng thờ Người. Dân đương thời Giêrêmia tấn công ông, họ quyết loại trừ ông; cũng thế, các biệt phái đương thời tấn công Chúa Giêsu, tệ hơn, họ khủng bố những ai tin vào Ngài. Chúng ta gọi đây là ‘chiến thuật của kẻ ác’.

Hôm nay cả giáo hội hân hoan mừng trọng thể lễ Thánh Giuse, bạn trăm năm Đức Maria. Nói tới thánh Giuse, chúng ta nhìn nhận ngài là mẫu gương về người tôi tớ trung tín với Thiên Chúa, một người chồng, người cha có trách nhiệm trong gia đình Nazareth, một người hăng say miệt mài trong đời sống lao động.

Một sự trùng hợp thú vị khi cả hai bài đọc hôm nay cùng nói đến chuyện ‘đúc bò’. Thiên Chúa nổi giận vì dân Người ‘đúc bò vàng’; Chúa Giêsu nghẹn ngào vì người đương thời ‘đúc bò vàng’.

Bài Tin Mừng hôm nay tiếp theo những ngày trước. Sau khi Chúa Giêsu chữa lành một người bất toại bên hồ nước gần Đền thờ Giêrusalem trong ngày Sabát (Ga 5,1-16), những người Do Thái chất vấn Ngài về thẩm quyền thần linh của Ngài và tìm cách giết Ngài, vì Ngài tự xưng mình là Con Thiên Chúa (Ga 5,17-30).

Sẽ rất ‘ngạc nhiên và sững sờ’ khi phụng vụ Lời Chúa hôm nay tiết lộ cho chúng ta đôi điều về mầu nhiệm Thiên Chúa, một mầu nhiệm tình yêu không bao giờ con người có thể hiểu thấu; đó là tình yêu Thiên Chúa dành cho con người và tình yêu Thiên Chúa giữa các ngôi vị của Người.

Có thể nói, ‘nước dẫy đầy, nước chảy tràn lan’ ướt sủng cả phụng vụ Lời Chúa hôm nay. Hình ảnh ‘nước’ đẹp đẽ, ‘nước’ sinh động, ‘nước’ tái sinh từ bài đọc Êzêkiel, Đáp Ca đến Tin Mừng dẫn chúng ta đến sớm với điệp ca phụng vụ Phép Rửa đêm Vọng Phục Sinh, “Tôi đã thấy nước từ bên phải đền thờ chảy ra”.

Lời Chúa hôm nay tiết lộ một mặc khải của Thiên Chúa, đó là lời Người hứa về một ‘trời mới đất mới’, một ‘càn khôn mới’. Trong tiếng Hán, ‘càn’ hoặc ‘kiền’ là trời; ‘khôn’ là đất. Với Chúa Giêsu, lời hứa này nên hiện thực.

Sống là sống với, sống cùng, sống các mối tương quan. Thế mà, với con người, tương quan giữa nó với Thiên Chúa, tương quan giữa người với người xem ra luôn nửa vời, đứt đoạn và thiếu cam kết. Phụng vụ Lời Chúa hôm nay chỉ cho chúng ta con đường tình yêu, cũng là con đường hoàn thiện các mối tương quan ‘đến mức tràn đầy’.

‘Để nên lời ngợi ca’, tựa đề hôm nay có lẽ sẽ gây ngạc nhiên cho không ít người; vì lẽ, rõ ràng cả hai bài đọc phụng vụ Lời Chúa đều nói đến sự cứng lòng. Giêrêmia nói đến sự cứng lòng của một dân không chịu nghe Lời Chúa; Chúa Giêsu ngao ngán trước sự cứng lòng của một số người đòi Ngài dấu lạ, số khác bảo Ngài cậy vào quỷ vương Bêelzebuk mà trừ quỷ.

Các bài đọc hôm nay cho chúng ta thấy sự cứng lòng của con người trước lời của Thiên Chúa. Bài đọc Cựu Ước nói đến sự cứng đầu cứng cổ của dân Israel: Thiên Chúa dẫn đường chỉ lối cho họ được hạnh phúc, nhưng họ đã chẳng nghe theo. Thiên Chúa sai các ngôn sứ đến nhắc nhở họ, nhưng họ vẫn không chịu nghe.

Khuôn vàng thước ngọc, qua Môisen, Thiên Chúa ban cho dân Người, sẽ là chủ đề phụng vụ Lời Chúa hôm nay. Với Chúa Giêsu, ‘Môisen mới’, khuôn vàng thước ngọc đó được kiện toàn nơi chính con người Ngài; từ đó, Ngài trở nên mẫu mực cho tất cả những ai muốn mặc lấy ‘linh hồn mới’ của lề luật mà Ngài kiện toàn; ai nên giống Ngài, sẽ đạt đến ‘đỉnh cao của sự toàn thiện’.

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay nói đến nợ nần: người nợ Chúa; người nợ người. Thế nhưng, ‘như một dòng suối phải chảy’, người phải tha cho người, nếu muốn Chúa tha cho mình.