Tự do - Trang 4

Một sự trùng hợp giàu ý nghĩa khi cả hai bài đọc hôm nay nói đến ‘trói buộc và tháo cởi’, nô lệ và tự do. Ba bạn trẻ thời Đaniel từ chối làm nô lệ cho các thần ngoại; họ bị trói, bị ném vào lò. Kỳ diệu thay! Thiên Chúa cởi trói cho họ. Trong bài Tin Mừng, Chúa Giêsu cũng nói đến nô lệ và tự do, nhưng ở một cấp độ cao hơn, con người bị ‘trói buộc’ bởi tội lỗi và chỉ được ‘tháo cởi’ nhờ “sự thật”.

Cuộc sống con người luôn được bao phủ bởi rất nhiều quy tắc, luật lệ và nguyên lý. Có người bi quan coi các quy tắc, luật lệ như là một chướng ngại, giới hạn tự do. Họ cảm thấy khó chịu khi phải tuân giữ lề luật, nhưng thực ra lề luật nhằm bảo vệ con người.

Bài Tin Mừng hôm nay cho biết “Chúa Giêsu cùng các môn đệ lui về bờ biển”, vì sau khi Chúa chữa cánh tay khô bại cho một bệnh nhân thì nhóm biệt phái và nhóm Hêrôđê tìm cách giết Chúa (Mt 12,5). Chúa rút lui đi như thế không phải để tránh né hay để được an toàn, mà là để tiếp tục sứ vụ loan báo Tin Mừng một cách dễ dàng hơn, tự do hơn, chứ tranh luận mãi với những người hoàn toàn mù quáng chỉ thêm mất thời gian vô ích

Lẽ thường, ai ai cũng muốn được tự do, ai ai cũng nhận ra rằng cuộc sống mất tự do thật sự chẳng còn gì đáng sống nữa, nhưng lời khẳng định chắc nịch ấy dường như không còn đúng với những gì xảy ra trong đoạn Tin mừng mà chúng ta vừa nghe.

Đức tin là hồng ân Thiên Chúa ban và sự đáp trả tự do của con người. Vì thế, tuyên xưng hay chối bỏ Chúa phải là một lựa chọn dứt khoát của con người. Những người đón nhận và tuyên xưng đức tin sẽ được chính Chúa ban ơn để có đủ sức mạnh và sự khôn ngoan để làm chứng trước mặt thiên hạ.

Khi lãnh nhận Bí tích Rửa Tội, chúng ta được tham dự vào  chức vương đế, tư tế và ngôn sứ của Chúa Kitô. Vương đế là “làm chủ”, tư tế là “làm lễ” và ngôn sứ là “làm chứng”. Bài Tin Mừng hôm nay minh chứng cho quyền làm chủ, nghĩa là khi có Chúa Giêsu, các môn đệ của Chúa không còn bị nô lệ nữa, mà có quyền lực trên quỷ thần và mọi quyền lực sự dữ. Khỏi nô lệ cho sự dữ và tự do làm con cái Chúa là niềm vui lớn nhất, niềm vui được ghi danh trên trời.

Giới trẻ ngày nay có phần tự do ngôn luận và tự quyết hơn trong việc tậu trâu - lấy vợ - làm nhà. Dường như gia đình nào cũng có sự bất đồng quan điểm về lối sống và sự lựa chọn giữa cha mẹ và con cái: Vì không muốn ‘cô ả’ này hay không thích việc gì đó, nên người trẻ quyết bảo vệ lập trường dù cha mẹ ra đòn cứng rắn: Không ăn nhời thì ra khỏi nhà, đừng mẹ mẹ con con gì nữa.

Xã hội ngày nay, con người luôn có xu hướng sống tự do và tự lập. Họ tự đặt ra mục đích sống, tự mình trải nghiệm, đối đầu với mọi thử thách và tự mình giải quyết mọi vấn đề. Nhưng con người là hữu thể có giới hạn nên tự thân họ không thể tự định đoạt mọi vấn đề, nhất là những thực tại như: sự sống, đau khổ và cái chết. Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giê-su đã mạc khải cho các môn đệ điều ấy. Ngài nói: “Nếu anh em không trở lại mà nên như trẻ nhỏ, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời”.

Tự do là một trong những quà tặng mà Thượng Đế đã ưu ái ban cho con người. Nhưng sử dụng món quà ấy ra sao để cuộc sống được trở nên viên mãn lại là một thách đố cho chính người sử dụng nó. Vì gắn liền với tự do ấy là  trách nhiệm và hậu quả mà mỗi người chúng ta phải tự gánh lấy.

Đối với các kitô hữu, lời Chúa soi sáng cho chúng ta biết rằng mỗi người sinh ra trên trần gian là do “kế hoạch yêu thương của Thiên Chúa” (Ep 1,9). Chính “ý định nhiệm mầu” của tình yêu Thiên Chúa đã kêu gọi mỗi người vào cuộc đời này, và Thiên Chúa đã có một ý định, một dự tính về người ấy, không phải như một kế hoạch áp đặt, nhưng như một sứ mạng để hoàn thành trong tự do và trách nhiệm, để cho người đó được sống hạnh phúc và cuộc đời họ được hoàn thành tốt đẹp theo thánh ý Chúa.

Cả bài Cv 6,8-15 và bài Tin mừng Ga 6,22-29 đưa chúng ta về một chủ đề thú vị khá thời sự, đó là sự mê lầm lạc lối. Những người mệnh danh là tự do thuộc hội đường đã mê lầm khi chống lại Têphanô, người mà họ nhìn thấy mặt ông như mặt một thiên thần;

“Chúa dựng nên con không cần có con nhưng để cứu chuộc con, Chúa cần sự cộng tác của con” (Thánh Augustinô). Chúa Giê-su đã chữa lành một người đau ốm suốt 38 năm tại hồ nước Bết-da-tha giúp chúng ta hiểu xác tín của thánh Augustinô. Chúa nói với anh ta: “Anh có muốn khỏi bệnh không?” Thiên Chúa thấu suốt con người nhưng Ngài luôn tôn trọng sự tự do của con người.

Nói đến luật pháp, nội quy, người ta thường có cảm giác bị mất đi một phần tự do và chịu gánh nặng. Đức Giêsu trong Tin mừng hôm nay cũng nói tới lề luật, nhưng lề luật đã kiện toàn để giải phóng và đem lại bình an đích thực cho con người.

Thiên Chúa đã giảng dạy cách đầy uy quyền, lời của Ngài xua đuổi ma quỉ, đem lại sự tự do và ơn cứu rỗi cho con người.

Đức Giê-su được đầy Thần Khí. Trong mình đầy Thần Khí, Đức Giê-su lên đường rao giảng. Ngài rao giảng ở Galilê, ở bất cứ đâu và đặc biệt tại quê hương Na-da-rét của Ngài. Sứ điệp rao giảng của Ngài đặc biệt hướng tới người nghèo dưới nhiều hình thức: nghèo của cải vật chất hay tinh thần, nghèo tự do, nghèo ánh sáng, nghèo ân sủng,…

Thiên Chúa yêu thương tạo dựng con người và ban cho họ tự do. Vì thế, mỗi người đều có cách suy nghĩ, đánh giá và chọn lựa riêng; không ai có quyền bắt người khác theo ý mình. Ngay cả Thiên Chúa, Đấng có thể bắt buộc, nhưng Ngài vẫn để con người tự do hành động.

Thiên Chúa thật khôn ngoan. Ngài đã tạo dựng con người và ban cho họ lý trí ý và chí tự do. Lý trí giúp cho con người có khả năng nhận biết, suy xét, cân nhắc vấn đề để đưa ra quyết định sao cho hợp lý; ý chí tự do để con người chọn lựa và theo đuổi điều mình đã chọn.