Đức Giáo Hoàng (ĐGH) Phanxicô tại buổi tiếp kiến chung ở Quảng trường Thánh Phêrô, ngày 05.10. 2016. (Hình: Daniel Ibanez/CNA)
Ngày 13.03.2024 đánh dấu 11 năm ngày Đức Thánh Cha Phanxicô được bầu chọn làm người kế vị thứ 266 của Thánh Phêrô. Dưới đây là một số sự kiện nổi bật trong triều đại giáo hoàng của ngài:
2013
Ngày 13.03: Khoảng 2 tuần sau khi Đức Bênêđíctô XVI từ nhiệm, Hồng y Jorge Bergoglio được bầu chọn làm giáo hoàng. Từ ban công trung tâm của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô, vị Tân giáo hoàng với danh hiệu Phanxicô, để vinh danh Thánh Phanxicô Assisi, cất lên những lời đầu tiên: “Chúng ta hãy bắt đầu cuộc hành trình này, với tư cách giám mục và đoàn dân, cuộc hành trình của Giáo hội Rôma, vốn chịu trách nhiệm trong đức ái về tất cả các Giáo hội, một hành trình của tình huynh đệ trong tình yêu, của sự tin tưởng lẫn nhau. Chúng ta hãy luôn cầu nguyện cho nhau”.
Ngày 14.03: Một ngày sau khi khởi sự triều đại giáo hoàng, Đức Phanxicô trở lại khách sạn để đích thân thanh toán hóa đơn khách sạn và thu dọn hành lý.
Ngày mồng 08.07: Đức Phanxicô đến thăm đảo Lampedusa của Ý và gặp gỡ một nhóm 50 người di cư, hầu hết là thanh niên đến từ Somalia và Eritrea. Hòn đảo cách bờ biển Tunisia hơn 300 km này là điểm nhập cảnh phổ biến của những người di cư từ các khu vực châu Phi và Trung Đông để vào châu Âu. Đây là chuyến tông du đầu tiên của ngài bên ngoài Rôma và tạo tiền đề cho việc tiếp cận các vùng ngoại biên, sẽ trở thành một trọng tâm đầy ý nghĩa.
ĐGH Phanxicô tại buổi tiếp kiến chung thứ Tư tại Quảng trường Thánh Phêrô, vào ngày 02.10.2013. (Hình: Elise Harris/CNA).
Ngày 23 - 28.07: Đức Phanxicô đến Rio de Janeiro, Brazil, để cử hành Ngày Giới trẻ Thế giới 2013, một sự kiện thu hút hơn 3 triệu người từ khắp nơi trên thế giới tham dự.
Ngày 24.11: Đức Phanxicô ban hành Tông huấn đầu tiên của ngài, Evangelii Gaudium (Niềm vui Tin Mừng). Tài liệu minh họa tầm nhìn của Đức Thánh Cha về cách tiếp cận việc loan báo Tin Mừng trong thế giới hiện đại.
2014
Ngày 22.02: Đức Phanxicô triệu tập công nghị đầu tiên để tấn phong 19 Tân Hồng y, trong đó có những vị đến từ các quốc gia thuộc thế giới đang phát triển mà trước đây chưa từng có đại diện trong Hồng y đoàn, chẳng hạn như Haiti.
Ngày 22.03: Đức Phanxicô thành lập Ủy ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên. Ủy ban hoạt động để bảo vệ phẩm giá của trẻ vị thành niên và người lớn dễ bị tổn thương, chẳng hạn như nạn nhân của lạm dụng tình dục.
ĐGH Phanxicô chào đón những người hành hương trong buổi tiếp kiến chung vào ngày 29.11.2014 (Hình Bohumil Petrik/CNA).
Ngày mồng 05.10: Khai mạc Thượng Hội đồng về Gia đình. Các giám mục thảo luận về nhiều mối quan tâm khác nhau, chẳng hạn như: cha, mẹ đơn thân, việc sống thử, việc nhận con nuôi của những cặp đồng tính, và hôn nhân khác đạo, ...
2015
Ngày 18.01: Để kết thúc chuyến tông du Châu Á, Đức Phanxicô cử hành Thánh lễ tại Manila, Philippines. Bất kể mưa lớn, số người tham dự Thánh lễ đạt mức kỷ lục với khoảng 6 - 7 triệu người.
Ngày 23.03: Đức Phanxicô đến thăm Naples, Ý, để thể hiện cam kết của Giáo hội trong việc giúp đỡ cuộc chiến chống tham nhũng và tội phạm có tổ chức trong thành phố.
Ngày 24.05: Nhằm nhấn mạnh sứ mạng của Giáo hội trong việc chống lại hiện tượng nóng lên toàn cầu, Đức Phanxicô ban hành Thông điệp Laudato Si’, trong đó kêu gọi mọi người quan tâm chăm sóc môi trường và khuyến khích hành động chính trị để giải quyết các vấn đề về khí hậu.
ĐGH Phanxicô tại buổi tiếp kiến chung thứ Tư tại Quảng trường Thánh Phêrô, vào ngày 17.06.2015. (Hình: Bohumil Petrik).
Ngày 19 - 22.09: Đức Phanxicô đến thăm đảo quốc Cuba và gặp gỡ chủ tích Raul Castro. Trong bài giảng, ngài đề cập đến phẩm giá của con người: “Trở thành một Kitô hữu đòi hỏi phải đề cao phẩm giá của anh chị em chúng ta, chiến đấu cho phẩm giá đó, và sống cho phẩm giá đó”.
Ngày 22 - 27.09: Sau khi dời Cuba, Đức Phanxicô thực hiện chuyến tông du đầu tiên của ngài tới Hoa Kỳ. Tại Washington, D.C., trong bài diễn văn tại một phiên họp khoáng đại của Quốc hội, ngài kêu gọi các nhà lập pháp nỗ lực thúc đẩy công ích chung; Sau đó, Đức Thánh Cha chủ sự lễ Phong Thánh cho Chân phước Junípero Serra, một nhà thừa sai dòng Phanxicô. Đức Thánh Cha cũng tham dự Đại hội Gia đình Thế giới ở Philadelphia, tập trung vào việc tôn vinh món quà gia đình.
ĐGH Phanxicô đọc bài diễn văn trước Quốc hội Hoa Kỳ tại Washington, D.C. vào ngày 24.09.2015 (Hình: L'Osservatore Romano).
Ngày mồng 04.10: Đức Phanxicô khai mạc Thượng hội đồng thứ hai về Gia đình để thảo luận về các vấn đề trong gia đình hiện đại, cụ thể như: cha mẹ đơn thân, việc sống thử, nghèo đói, và lạm dụng.
Ngày 18.10: Đức Phanxicô phong thánh cho cặp vợ chồng đầu tiên được phong thánh cùng nhau, đó là ông Louis Martin và bà Marie-Azélie “Zelie” Guérin. Hai ông bà là cha mẹ của 5 nữ tu, trong đó có Thánh Têrêsa Lisieux.
Ngày mồng 08.12: Đức Phanxicô khai mở Năm Thánh Lòng Thương Xót, mục đích tập trung vào lòng thương xót, sự tha thứ của Thiên Chúa và sự cứu chuộc con người khỏi tội lỗi. Đức Thánh Cha ủy quyền cho một số linh mục trong mỗi giáo phận làm Thừa sai của Lòng Thương Xót, có thẩm quyền tha các tội thường dành cho Tòa Thánh.
2016
Ngày 19.03: Đức Phanxicô ban hành Tông huấn Amoris Laetitia, thảo luận về nhiều vấn đề khác nhau mà gia đình hiện đại đang phải đối diện dựa trên các cuộc thảo luận từ 2 Thượng Hội đồng về gia đình.
Ngày 16.04: Sau khi chuyến viếng thăm những người tị nạn trên đảo Lesbos của Hy Lạp, Đức Phanxicô đã đưa 3 gia đình tị nạn Hồi giáo lên chuyến bay cùng ngài trở về Roma.
ĐGH Phanxicô tại buổi tiếp kiến chung thứ Tư tại Quảng trường Thánh Phêrô, vào ngày 24.02.2016. (Hình: Daniel Ibanez/CNA).
Ngày 26 – 31.07: Đức Phanxicô thăm Krakow, Ba Lan, như một phần của việc cử hành Ngày Giới trẻ Thế giới 2016, quy tụ khoảng 3 triệu người trẻ Công giáo đến từ khắp nơi trên thế giới.
Ngày mồng 04.09: Đức Phanxicô phong thánh cho Mẹ Têrêsa Calcutta, nguyên là một nữ tu đến từ Albania, đã cống hiến trọn cuộc đời mình cho việc truyền giáo và bác ái, chủ yếu ở Ấn Độ.
Ngày 30-9 – 02.10: Đức Phanxicô thực hiện chuyến tông du thứ 16 ngoài Rôma thăm Georgia và Azerbaijan. Chuyến đi tập trung vào mối tương quan giữa Công giáo với các tín hữu Chính thống giáo và tín đồ Hồi giáo.
Ngày mồng 04.10: Đức Phanxicô bất ngờ thăm Amatrice, Ý, để cầu nguyện cho các nạn nhân của trận động đất ở miền trung nước Ý khiến gần 300 người thiệt mạng.
2017
Ngày 12-13.05: Trong một chuyến tông du khác, Đức Phanxicô đã tới Fatima, Bồ Đào Nha, để viếng thăm Đền thờ Đức Mẹ Fatima. Ngày 13.05, kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ hiện ra lần đầu tiên với 3 trẻ Jacinta, Phanxicô và Lucia tại đây.
Ngày 11.07: Đức Phanxicô bổ sung thêm một phạm trù khác của đời sống Kitô hữu thích hợp để cân nhắc cho việc phong thánh: đó là “hy sinh mạng sống”. Khác với tử đạo, vốn chỉ những người bị giết vì đức tin, phạm trù mới này áp dụng cho những người bị chết do dâng hiến mạng sống mình cho Thiên Chúa và tha nhân.
ĐGH Phanxicô chào đón một người tham gia Ngày Thế giới Người nghèo tại Roma, ngày 16.11.2017 (Hình: L'Osservatore Romano).
Ngày 19.11: Nhân Ngày Thế giới Người nghèo lần thứ I, Đức Phanxicô dùng bữa trưa với khoảng 4.000 người nghèo và người gặp khó khăn tại Roma.
Ngày 27.11-02.12: Trong một chuyến tông du khác đến Châu Á, Đức Phanxicô đến Myanmar và Bangladesh. Ngài đến thăm một số địa danh và gặp gỡ các quan chức chính phủ, giáo sĩ Công giáo và các tu sĩ Phật giáo. Đức Thánh Cha cũng rao giảng Tin Mừng và thúc đẩy hòa bình trong khu vực.
2018
Ngày 15 – 21. 01: Đức Phanxicô thực hiện chuyến tông du đến Chile và Peru thuộc Châu Mỹ Latinh. Ngài gặp gỡ các quan chức chính phủ và các thành viên hàng giáo sĩ đồng thời kêu gọi các tín hữu tiếp tục gần gũi với hàng giáo sĩ và bác bỏ chủ nghĩa thế tục.
Ngày mồng 02.08: Vatican chính thức sửa đổi số 2267 của Sách Giáo lý Giáo hội Công giáo, liên quan đến án tử hình. Văn bản trước đó cho rằng hình phạt tử hình có thể được cho phép trong một số trường hợp nhất định, nhưng bản sửa đổi nêu rõ rằng hình phạt tử hình là “không thể được chấp nhận”.
Ngày 25 – 26.08: Đức Phanxicô viếng thăm Dublin, Ireland, để tham dự Đại hội Thế giới các Gia đình có Chủ đề là “Tin Mừng của gia đình: niềm vui cho thế giới”.
ĐGH Phanxicô tại Đại hội Gia đình Thế giới năm 2018 tại Ireland. (Hình: Daniel Ibanez/CNA).
Ngày mồng 03 – 28.10: Tiến hành Thượng Hội đồng về Giới trẻ, Đức tin và Phân định Ơn gọi. Thượng Hội đồng tập trung vào những thực hành tốt nhất để dạy đức tin cho người trẻ và giúp họ nhận ra ý muốn của Thiên Chúa.
2019
Ngày 22 – 27.01: Ngày Giới trẻ Thế giới lần thứ ba trong triều đại giáo hoàng của Đức Phanxicô diễn ra trong 6 ngày này tại Thành phố Panama, Panama. Sự kiện quy tụ khoảng 3 triệu người trẻ Công giáo từ khắp nơi trên thế giới đến tham dự.
Ngày mồng 04.02: Tại Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Đức Phanxicô ký một Tuyên ngôn chung với Đại Sheikh Ahmed el-Tayeb của Al-Azhar. Có tựa đề: “Tuyên ngôn về tinh thần huynh đệ nhân loại vì hòa bình thế giới và sự sống chung”, văn kiện tập trung vào việc mọi người thuộc các tín ngưỡng khác nhau cùng hiệp nhất để chung sống hòa bình và thúc đẩy nền văn hóa tôn trọng lẫn nhau.
ĐGH Phanxicô và Đại giáo trưởng Ahmed el-Tayeb của al-Azhar, ký tuyên ngôn chung về tình huynh đệ nhân loại trong cuộc họp liên tôn tại Abu Dhabi, UAE, ngày 04.02.2019. (Hình: Vatican Media).
Ngày 21 - 24.02: Cuộc họp về Bảo vệ Trẻ vị thành niên trong Giáo hội, được gọi là Hội nghị về Lạm dụng tình dục, diễn ra tại Vatican. Cuộc họp tập trung vào các vụ bê bối lạm dụng tình dục trong Giáo hội và nhấn mạnh đến trách nhiệm, trách nhiệm giải trình, và tính minh bạch.
Ngày mồng 06 – 27.10: Tiến hành Thượng Hội đồng Giám mục cho khu vực Pan-Amazon, nhằm mục đích trình bày những cách thức mà Giáo hội có thể truyền giáo tốt hơn cho khu vực Amazon.
Ngày 13.10: Đức Phanxicô phong thánh cho Chân phước John Henry Newman, một tín hữu Anh giáo chuyển sang Công giáo và là một Hồng y. Các tác phẩm của thánh nhân đã truyền cảm hứng cho các hiệp hội sinh viên Công giáo tại các trường cao đẳng và đại học ở Hoa Kỳ và nhiều quốc gia khác.
2020
Ngày 15.03: Đức Phanxicô đi bộ như một người hành hương từ Đền thờ Đức Bà Cả đến nhà thờ Thánh Marcello, nơi có Thánh Giá làm phép lạ và cầu nguyện cho đại dịch COVID-19 chấm dứt. Cây Thánh giá này từng được cung nghinh qua khắp các đường phố của Roma trong trận dịch hạch năm 1522.
Ngày 27.03: Đức Phanxicô ban phép lành “Urbi et Orbi” ngoại thường tại Quảng trường Thánh Phêrô vắng lặng và mưa tầm tã, cầu nguyện cho thế giới trong đại dịch COVID-19.
ĐGH Phanxicô tôn kính cây Thánh Giá làm phép lạ tại Quảng trường Thánh Phêrô trong buổi ban phép lành Urbi et Orbi, ngày 27.03.2020. (Hình: Vatican Media).
2021
Ngày mồng 05 – 08.03: Trong chuyến tông du đầu tiên kể từ khi bắt đầu đại dịch COVID-19, Đức Phanxicô trở thành vị giáo hoàng đầu tiên đến thăm Iraq. Trong dịp này, ngài đã ký một Tuyên bố chung với Đại Ayatollah Ali al-Sistani lên án chủ nghĩa cực đoan và thúc đẩy hòa bình.
Ngày mồng 04.07: Đức Phanxicô trải qua cuộc phẫu thuật ruột kết vì viêm túi thừa, và ngài được xuất viện sau 10 ngày.
Ngày 16.07: Đức Phanxicô ban hành Tông thư dưới dạng Tự sắc Traditionis Custodes, trong đó đặt những hạn chế đối với việc cử hành Thánh lễ Latinh truyền thống.
Ngày mồng 02 – 06.12: Đức Phanxicô viếng thăm Cyprus và Hy Lạp. Đồng thời, ngài cũng tới đảo Lesbos của Hy Lạp để gặp gỡ những người di cư.
ĐGH Phanxicô chào đón Thương phụ Ieronymos II tại Athens, Hy Lạp vào ngày 05.12.2021. (Hình: Vatican Media)
2022
Ngày 11.01: Là người có niềm yêu thích âm nhạc cổ điển, Đức Phanxicô bất ngờ tới một cửa hàng băng đĩa có tên là StereoSound ở Roma, đồng thời ngài cũng đã chúc lành cho cửa hàng mới được tân trang này.
Ngày 19.03: Đức Phanxicô ban hành Tông hiến Praedicate Evangelium, nhằm cải tổ Giáo triều Rôma. Các cuộc cải cách nhấn mạnh đến việc Phúc âm hoá và tạo nhiều cơ hội cho giáo dân trong việc nắm giữ những vị trí lãnh đạo hơn.
Ngày mồng 05.05: Vì bị vấn đề về đầu gối trong nhiều tháng, lần đầu tiên công chúng nhìn thấy Đức Phanxicô ngồi trên xe, từ nay, ngài bắt đầu sử dụng xe lăn thường xuyên hơn.
ĐGH Phanxicô chào đám đông trên xe lăn vào cuối buổi tiếp kiến chung vào ngày 03.08.2022. (Hình: Daniel Ibanez/CNA)
Ngày 24 – 30.07: Trong chuyến tông du lần đầu tiên tới Canada, Đức Phanxicô chính thức xin lỗi vì cách đối xử khắc nghiệt đối với người Canada bản địa.
2023
Ngày 31.01- 05.02: Đức Phanxicô tông du Cộng hòa Dân chủ Congo và Nam Sudan. Trong dịp này, ngài lên án bạo lực chính trị ở hai nước này và thúc đẩy hòa bình. Đức Thánh Cha cũng tham dự buổi cầu nguyện đại kết với Tổng giám mục Anh giáo, Justin Welby, của giáo phận Canterbury và Mục sư Iain Greenshields, người điều hành Đại hội đồng của Giáo hội Scotland.
ĐGH Phanxicô chào đón một cậu bé trong Thánh lễ tại Juba, Nam Sudan vào ngày 05.02.2023. (Hình: Vatican Media)
Ngày 29.03 - 01.04: Đức Phanxicô nhập viện vì nhiễm trùng đường hô hấp. Trong thời gian lưu trú tại Bệnh viện Gemelli, ngài đến thăm khoa ung thư nhi và rửa tội cho một em bé sơ sinh.
Ngày 28-30.04: Đức Phanxicô tông du Hungary, nhân dịp này, ngài đã gặp gỡ các quan chức chính phủ, các thành viên xã hội dân sự, giám mục, linh mục, chủng sinh, tu sĩ Dòng Tên, nam nữ tu sĩ và nhân viên mục vụ. Đức Thánh Cha cử hành Thánh lễ vào ngày cuối cùng của chuyến đi tại Quảng trường Kossuth Lajos.
ĐGH Phanxicô đứng phía trên bàn thờ được dựng bên ngoài Tòa nhà Quốc hội tại Quảng trường Kossuth Lajos của Budapest trong Thánh lễ ngoài trời vào ngày 30.04.2023. (Hình: Vatican Media)
Ngày 15.06: Đức Phanxicô xuất viện sau ca phẫu thuật vùng bụng hôm 07.06 thành công.
Ngày mồng 02 – 06.08: Đức Phanxicô đến Lisbon, Bồ Đào Nha để cử hành Đại hội Giới trẻ Thế giới năm 2023. Trong dịp này, ngài gặp gỡ các nhà lãnh đạo Giáo hội và dân sự trước khi chủ sự Thánh lễ khai mạc Đại hội và Chặng Đàng Thánh Giá. Vào ngày mồng 05, Đức Thánh Cha viếng thăm Đền thờ Đức Mẹ Fátima, và lần hạt Mân côi với những người trẻ khuyết tật. Sáng Chúa nhật, ngày mồng 06, Đức Thánh Cha cử hành Thánh lễ bế mạc Đại hội, trong đó ngài lặp lại lời của Thánh Gioan Phaolô II, vị sáng lập Ngày Giới trẻ Thế giới, mời gọi 1,5 triệu người trẻ hiện diện “Đừng sợ”.
ĐGH Phanxicô vẫy tay chào đám đông khoảng 1,5 triệu người tham dự Thánh lễ bế mạc Ngày Giới trẻ Thế giới 2023 tại Lisbon, Bồ Đào Nha vào ngày 06.08.2023. (Hình: Vatican Media)
Ngày 31.08 – 04.09 4: Đức Phanxicô là vị giáo hoàng đầu tiên tông du Mông Cổ, một quốc gia có mật độ dân cư thưa nhất thế giới, với dân số hơn 3 triệu người và khoảng 1.300 tín hữu Công giáo.
ĐGH Phanxicô gặp gỡ các linh mục và tu sĩ Mông Cổ tại Nhà thờ Hai Thánh Thánh Phêrô và Phaolô vào ngày 02.0 9.2023. (Hình: Vatican Media)
Ngày 22 – 23.09: Trong chuyến tông du hai ngày tới Marseille, Pháp quốc, Đức Phanxicô gặp gỡ các nhà lãnh đạo dân sự và tôn giáo địa phương. Đồng thời, ngài bế mạc Cuộc họp Địa Trung Hải về vấn đề di cư, quy tụ khoảng 120 bạn trẻ thuộc nhiều tín ngưỡng khác nhau với các giám mục đến từ 30 quốc gia.
ĐGH Phanxicô mặc niệm tại đài tưởng niệm dành riêng cho các thủy thủ và người di cư bị mất tích trên biển trong chuyến thăm 2 ngày tới Marseille, Pháp, ngày 22.09.2023. (Hình: Daniel Ibañez/CNA)
Ngày 04 – 29.10: Tiến hành Khoá họp thứ nhất của Thượng hội đồng về hiệp hành. Do Đức Phanxicô khai mạc vào năm 2021, Thượng hội đồng về hiệp hành nhằm tăng cường sự hiệp thông, tham gia và sứ vụ của Giáo hội. Đức Phanxicô cử hành Thánh lễ bế mạc Khoá họp thứ nhất Thượng hội đồng tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô vào ngày 29.10. Khoá họp thứ hai của Thượng hội đồng sẽ diễn ra tại Vatican vào tháng 10.2024.
ĐGH Phanxicô tại Thánh lễ bế mạc Khoá họp thứ nhất Thượng hội đồng tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô vào ngày 29.10.2023. (Hình: Vatican Media)
Ngày 25.11: Đức Phanxicô thực hiện một số xét nghiệm về sức khoẻ, nên dù vẫn tham gia các hoạt động theo lịch trình nhưng ngài đã phải hủy chuyến đi Dubai dự kiến từ ngày mồng 01 – 03.12 để tham dự hội nghị về khí hậu COP28.
2024
Ngày 11.02: Đức Phanxicô phong thánh cho María Antonia, đồng hương Argentina, với sự tham dự của tổng thống Javier Milei. Từ khi trở thành giáo hoàng, Đức Phanxicô chưa trở về quê hương lần nào. Tuy thế, Đức Thánh Cha cho biết ngài muốn về thăm Argentina vào nửa cuối năm nay.
ĐGH Phanxicô gặp Tổng thống Argentina, Javier Milei, trong buổi tiếp kiến riêng vào ngày 12.02.2024, tại Vatican. (Hình: Vatican Media)
Ngày 02.03: Mặc dù vẫn còn bị viêm phế quản, và cần người đại diện đọc các bài diễn văn, Đức Phanxicô vẫn chủ sự lễ khai mạc Năm Tư pháp lần thứ 95 của Toà án Quốc gia thành Vatican và vẫn duy trì đầy đủ lịch trình làm việc.
Ngày 13.03: Đức Phanxicô kỷ niệm 11 năm triều đại Giáo hoàng.
***
Với cái nhìn thoáng qua, về một số sự kiện trong hành trình 11 năm giáo hoàng của Đức Phanxicô, chúng ta chung tâm tình để: Tạ ơn Chúa với ngài và cầu nguyện cho ngài.
- Tạ ơn Chúa với Đức Thánh Cha Phanxicô vì hành trình cuộc đời 87 năm hồng ân, vì hành trình mục tử Giáo hội hoàn vũ 11 năm nhiệt tâm với 44 chuyến tông du quốc tế tới khoảng 60 quốc gia!
- Cầu nguyện cho Đức Thánh Cha Phanxicô, xin Chúa tiếp tục ban Thánh Thần để đồng hành, nâng đỡ, và hướng dẫn ngài trong mọi khoảnh khắc, trong từng cảnh huống, để ngài luôn là vị mục tử thánh thiện, khôn ngoan, và nhân từ mà đàn chiên Giáo hội cần, con người ngày nay cần, và Thiên Chúa mong ước.
CNA Staff