Giáo Hội tham gia

Thứ bảy - 23/09/2023 03:52 1610

Chúa Nhật 25 Thường Niên năm A
Is 55,6-9 - Pl 1,20c-24.27a - Mt 20,1-16a

Hội Đồng Giám Mục Việt Nam mới ra Thư Mục về Giáo Hội Tham Gia ngày 22/9/2023 để kêu mời mọi thành phần Dân Chúa tiếp tục bước đi trên tiến trình hiệp hành[1] qua việc tích cực tham gia vào đời sống của Giáo hội. Đây là việc làm hết sức cần thiết, vì “tại Việt Nam, do hoàn cảnh lịch sử, cùng với những khó khăn trong đời sống và cách hiểu giáo lý chưa đúng, một số giáo dân sống đức tin thụ động và dửng dưng với những hoạt động của cộng đoàn địa phương” (TMV, số 2).

Chúng ta có thể gặp thấy một bức tranh sống động về Giáo hội tham gia qua hình ảnh “vườn nho của Chúa”. Nơi đó, có một Ông Chủ rất tốt bụng, nhân lành và quảng đại. Nơi đó cũng có cộng đồng đông đảo những “người thợ làm vườn” với nhiều chức năng và cấp độ khác nhau. Nơi đó cũng có cả những cảnh đứng ngoài lề đường và ganh ghét… Nhưng tất cả đều được mời gọi làm vườn nho cho Chúa và tìm thấy vai trò tích cực của mình ở trong đó.

“Hãy vào làm vườn nho”

Hình ảnh ông chủ năm lần bảy lượt ra gọi thợ vào làm vườn cho mình, cả lúc đã chiều tà bóng ngả, cho thấy vườn nho của ông luôn có chỗ cho tất cả mọi người, kể cả những người bị gạt ra bên lề đường. Ông chủ luôn tạo cơ hội cho mọi người, miễn là họ biết đáp lại lời mời gọi của Ông.

Trong Giáo hội, không ai là người thừa. Chúng ta được mời gọi nhận ra ơn gọi, chỗ đứng và vai trò của mình trong Giáo hội. Thiên Chúa muốn chúng ta cộng tác hết mình vào công trình cứu độ của Chúa, cho dù chúng ta có giới hạn thế nào mặc lòng…

Hình ảnh những người cứ đứng ngoài đường “vì không ai thuê chúng tôi” là một cảnh báo cho cách sống đạo của chúng ta. Đôi khi chúng ta cứ nghĩ mình là người làm thuê, là người ngoài, mà không chịu xắn tay làm vườn nho cho Chúa…

“Họ chỉ làm có một giờ”

Con người thường đánh giá nhau bằng số lượng. Ai có nhiều hơn thì cao hơn, ai đóng góp nhiều hơn thì được trọng vọng hơn, ai làm việc năng suốt hơn thì được tán dương nhiều hơn… Thiên Chúa không đánh giá con người theo con số, vì con người không phải là con số. Con người là một ngôi vị, “linh ư vạn vật”, cần được trân trọng vì chính họ, chứ không phải vì những gì họ có (sở hữu) hay họ làm ra (hiệu năng).

Ông Chủ nhìn vào người làm giờ chót, Ngài thương anh ta hơn, trả công cho anh sớm nhất, vì anh thiệt thòi và đáng thương nhất. Trong khi mọi người đã an tâm vì có việc, có lương, có nơi chốn đàng hoàng, thì anh lại phải phơi nắng cả ngày ngoài lề đường, tủi nhục và sầu não… mãi đến giờ chót! Xét về con số anh chỉ làm một giờ; xét theo năng suất, anh chỉ làm bằng một phần của những người làm trước; nhưng xét theo thái độ và lòng nhiệt thành, có lẽ anh đã tận tình nhất, vì anh biết, ông chủ thương mình và mình chỉ có một giờ để đáp ơn ông. Con người được đánh giá bằng thái độ hơn là trình độ, vì tư cách quan trọng hơn năng suất. Cách nhìn duy hiệu năng của những người đến làm trước quả thực rất xa với cách nhìn của Ông Chủ: “Trời cao hơn đất bao nhiêu, thì tư tưởng và đường lối của Ta cũng cao hơn các ngươi bấy nhiêu” (x. Bài đọc I).

Yêu người, chớ ghen ghét

Những người đến làm trước “lẩm bẩm trách Chủ” vì ông đã trả cho họ bằng tiền công của người đến giờ chót. Tiếng lẩm bẩm này mang màu sắc của sự tham lam và ganh ghét. Họ không muốn người làm giờ chót được hưởng tiền công bằng mình. Sự ghen ghét đã đóng băng tâm hồn họ, làm cho họ không còn khả năng cảm thương và chia sẻ. Đáng ra cùng cảnh lam lũ với nhau, họ phải mừng cho các đồng nghiệp, vì họ may mắn gặp được ông chủ tốt bụng, nhưng trái lại, họ lại muốn một cách hành xử khác hẳn…

Ghen ghét là một trong bảy mối tội đầu. Sự ghen ghét, đố kỵ, ganh tỵ là một cản trở lớn cho hiệp hành: hiệp thông-tham gia và sứ vụ. Ghen ghét phá vỡ hiệp thông, ngăn cản tham gia và vướng chân sứ vụ. Nhiều người không muốn hoặc không thể tham gia vào đời sống Hội Thánh vì bất mãn, tiêu cực trước sự ganh ghét, phân bì, loại trừ.

Chúng ta hãy học nơi tôn chủ sự tốt bụng. Yêu thương là muốn tốt cho tha nhân. Hãy tập “vui với người vui, khóc với người khóc” (Rm 12,15), vì đó là dấu chỉ rõ nét của việc “thương người như thể thương thân”. Thương người là đặt mình vào trong hoàn cảnh của họ để có thể thấu cảm và yêu mến. Thương người thì luôn mở cho họ những cơ hội để lớn lên về mọi phương diện.

***

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta tích cực tham gia vào đời sống của Hội Thánh, cùng cảm thức với Hội Thánh, đồng trách nhiệm và cộng tác với Hội Thánh trong công cuộc loan báo Tin Mừng. Lối sống hiệp hành nhấn mạnh đến “hiệp thông-tham gia-sứ vụ”. Không ai trong chúng ta là người ngoài, vì tất cả và mỗi người chúng ta là “người nhà” của Thiên Chúa, được mời gọi vào làm vườn nho của Chúa. Mỗi chúng ta là viên đá sống động xây nên tòa nhà Giáo hội, mỗi chúng ta là một bộ phận trong thân thể nhiệm mầu của Hội thánh.

Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đã kêu mời các tín hữu Việt Nam tiếp tục tăng trưởng trong tiến trình hiệp hành qua việc “thúc đẩy sự tham gia đời sống Giáo hội” trong năm 2024: “Tham gia là một trong ba yếu tố căn bản của Giáo hội hiệp hành… Anh chị em giáo dân hãy ý thức về sứ mạng và vai trò của mình trong Giáo hội. Nhờ phẩm giá chung do phép Rửa tội, anh chị em là những người đồng trách nhiệm với tất cả các linh mục và tu sĩ nam nữ, đối với sứ mệnh của Giáo hội. Anh chị em không những thuộc về Giáo hội mà là Giáo hội (x. Christifideles laici, số 9). Do đó, hãy nhiệt thành tham gia và cộng tác chặt chẽ với các linh mục để xây dựng Giáo hội và thực thi sứ mạng làm chứng cho Chúa ở giữa đời” (Thư MV về Giáo Hội Tham Gia/HĐGMVN 2023)[2].

[1] https://hdgmvietnam.com/chi-tiet/hoi-dong-giam-muc-viet-nam-thu-muc-vu-gui-cong-dong-dan-chua-ve-giao-hoi-tham-gia-52651

[2] Ibidem.

Tác giả: Lm. Đaminh Trần Ngọc Đăng