Dùng vườn nho để nói về Nước Trời

Thứ sáu - 06/10/2023 22:09 459

Chúa Nhật XXVII TN A
(Is 5,1-7; Pl 4,6-9; Mt 21,33-43)

Vườn nho là một hình ảnh rất đỗi quen thuộc đối với người Do thái, tương tự như cánh đồng lúa đối với người Việt Nam chúng ta vậy. Do đó, chúng ta thấy rất nhiều lần Đức Giêsu kể các dụ ngôn liên quan đến vườn nho: dụ ngôn những người thợ làm vườn nho, dụ ngôn hai người con được gọi đi làm vườn nho… và qua bài Tin mừng hôm nay, một lần nữa Đức Giêsu lại dùng hình ảnh vườn nho để nói cho chúng ta về Nước Thiên Chúa.

Trước hết, chúng ta thấy Đức Giêsu đã mượn nơi bài thi ca của ngôn sứ Isaia trong Bài đọc I, hình ảnh về một gia chủ “trồng được một vườn nho; chung quanh vườn, ông rào giậu; khoét một bồn đạp nho, và xây một vọng gác”. Trong bài ca của Isaia, đối tượng được nhắm đến là vườn nho. Cụ thể, dù đã được chủ vườn chăm sóc rất kỹ lưỡng, chu đáo, nhưng vườn nho lại sinh ra những trái nho dại, vì thế, nó đã bị ông chủ bỏ rơi, trở thành hoang phế. Trái lại, nơi dụ ngôn của Đức Giêsu, đối tượng được nêu bật không phải là “vườn nho” như trong bài ca của ngôn sứ Isaia, mà chính là thái độ gian ác của bọn tá điền được cho canh tác vườn nho.

Để cộng đoàn và đặc biệt là các con thiếu nhi thuận tiện hơn trong việc nắm bắt ý nghĩa của Bài Tin mừng, chúng ta cùng tìm hiểu một số chi tiết trong dụ ngôn mà Đức Giêsu kể hôm nay. Theo đó, “Vườn nho” tượng trưng cho dân Israel, được Thiên Chúa yêu thương, chăm sóc và bảo vệ cẩn thận; “Chủ vườn nho” chính là Thiên Chúa; “Các tá điền” là những người lãnh đạo dân Israel được trao trách nhiệm chăm sóc vườn nho của Thiên Chúa là Israel và giúp cho dân sinh hoa lợi, tức là thực thi đường lối của Ngài; “Những đầy tớ được sai đến thu hoa lợi” là các ngôn sứ, họ được sai đến nhắc nhở dân Israel, đặc biệt là nhắc nhở các nhà lãnh đạo dân, nhưng họ lại bị chống đối và giết chết; “Người con trai của ông chủ” chính là Chúa Giêsu, Người được Chúa Cha sai đến với hy vọng là được nể hơn những người trước, nhưng vẫn bị các tá điền sát hại.

Nếu để ý, chúng ta sẽ thấy dụ ngôn trong đoạn Tin mừng hôm nay như là một câu chuyện tóm tắt, kể về lịch sử cứu độ của Thiên Chúa, kế hoạch này không còn dành riêng cho dân Israel nữa, mà đã mở ra cho toàn thể nhân loại, cho những ai tin nhận và sống theo đường lối của Thiên Chúa.

Nhìn lại lịch sử dân Do Thái, chúng ta dễ dàng nhận ra đó là lịch sử tình yêu thương của Chúa. Quả thật, vì yêu thương Chúa đã giải thoát họ khỏi ách nô lệ bên Ai Cập. Vì yêu thương, Chúa đã dành sẵn cho họ một vùng đất “tràn trề sữa và mật”. Vì yêu thương, Chúa bảo vệ họ khỏi sự quấy phá của các nước lân bang. Vì yêu thương, Chúa đã sai các ngôn sứ đến dạy dỗ họ.

Như đã nói ở trên, dân Do Thái là một vườn nho được Chúa trồng, được Ngài chăm sóc từng li từng tí. Từ rào giậu chung quanh đến xây tháp canh giữ. Từ xây bồn ép nho đến tưới bón cắt tỉa. Thế nhưng, thật là đau xót, sự thương yêu của Chúa được đáp lại bằng sự phản bội phũ phàng. Người Do Thái, đặc biệt là những người lãnh đạo dân, không công nhận quyền làm chủ của Chúa. Hết lần này đến lần khác, họ giết các ngôn sứ được sai đến dạy dỗ họ. Đỉnh điểm của sự vô ơn và phản bội là việc họ giết cả Chúa Giêsu là Con Một Thiên Chúa, hòng chiếm lấy vườn nho làm của riêng họ.

Câu chuyện vườn nho không chỉ liên quan đến những người Do Thái năm xưa, mà còn liên quan đến tất cả chúng ta ngày hôm nay. Nếu vườn nho ngày xưa là dân Do Thái, thì ngày nay vườn nho chính là Giáo Hội, là cộng đoàn Giáo xứ, là gia đình, là trường học... Thật thế, Chúa trao “vườn nho” này cho con người canh tác, để vườn nho có thể sinh hoa lợi là những điều thiện hảo, những việc tốt lành. Hoặc nói như Thánh tông đồ Phaolô trong Bài đọc II thì đó là: sự chân thật, cao quý, sự chính trực tinh tuyền, đáng mến và đem lại danh thơm tiếng tốt, đó là đức hạnh, đáng khen... Tiếc rằng có nhiều người không hiểu được điều đó, nên đã chối bỏ không để Thiên Chúa làm chủ đời mình. Họ đã xua đuổi Chúa ra khỏi cuộc đời của mình, thì tất nhiên ma quỷ sẽ xâm nhập cuộc đời họ. Vì thế, mới có những kẻ độc tài, phát xít gây nên cái chết của hàng chục triệu người. Cũng vì thế, trong xã hội mới xuất hiện những tội ác man rợ giết người cướp của, buôn bán phụ nữ trẻ em, buôn bán nội tạng người, tham ô, hối lộ, nhũng nhiễu. Vì thế, người ta mới đang tâm bán “rau sạch”, tức là sạch sâu, nhưng siêu kích thích, hay thực phẩm siêu bẩn, độc hại. Vì thế, ở đâu đó mới thi nhau làm hàng giả, hàng nhái, hàng fake, nhưng lại được dán mác “chất lượng cao”…

“Lạy Chúa, cảm tạ Chúa đã trao cho chúng con làm những công việc của Chúa, xin cho chúng con luôn biết mau mắn chu toàn. Và nếu Chúa gửi đến cho chúng con những ơn lành hồn xác, thì xin Chúa cũng dạy chúng con biết sử dụng trong sự biết ơn và liên đới với anh em trong tinh thần chia sẻ, vì đó chính là con đang làm theo ý Chúa. Amen.”

Tác giả: Nhóm Suy Niệm Bùi Chu