Có được giúp người bệnh nặng an tử không?

Thứ sáu - 06/06/2025 04:33 43

Câu hỏi: Thưa cha, ông nội con bị bệnh ung thư đau nặng lắm, bác sĩ nói đã cố gắng hết sức, bệnh của ông không thể chữa khỏi. Chúng con nhìn ông đau đớn, thương lắm, có nhiều người khuyên nên giúp ông được chết êm dịu. Con không biết có được phép không ạ?

Trả lời:
Trong lĩnh vực y tế, thuật ngữ Euthanasia thường được dùng chỉ cái chết an tử hay cái chết êm dịu. Đây là hành động chủ động giúp chấm dứt cuộc sống của một người đang bị bệnh nặng hoặc không thể chữa khỏi, với mục đích chính là giảm thiểu đau đớn và đau khổ cho người đó. Cách chết này là một vấn đề nhạy cảm và gây tranh cãi trong tôn giáo, xã hội và y đức, đặc biệt về mặt đạo đức và pháp lý.

Sáng thứ Ba, ngày 22 tháng 9 năm 2020, Bộ giáo lý đức tin đã công bố một Thư quan trọng về “việc chăm sóc những người ở trong giai đoạn nguy kịch và cuối đời”. Văn kiện này đã được trình bày trong cuộc họp báo, lúc 11 giờ 30, tại Phòng báo chí Tòa Thánh, do Ðức Hồng y Luis Francisco Ladaria, S.J., Tổng trưởng Bộ giáo lý đức tin, chủ tọa. Hiện diện trong cuộc họp báo, còn có Ðức Tổng giám mục Giacomo Morandi, Tổng thư ký của Bộ, nữ giáo sư Gabriella Gambino, Phó Tổng thư ký Bộ giáo dân, gia đình và sự sống, và giáo sư Adriano Pessina, thuộc Ban điều hành Hàn Lâm viện Tòa Thánh về sự sống.

Văn kiện mang tựa đề “Samaritanus bonus” (Người Samaritano nhân lành, dụ ngôn trong Tin Mừng theo thánh Luca 10, 25-37), được Bộ giáo lý Ðức tin thông qua ngày 29 tháng 01 năm 2020, trong khóa họp toàn thể, rồi được Ðức Thánh cha Phanxicô phê chuẩn, ngày 25 tháng 6 năm 2020 và Ðức Hồng y Tổng trưởng và Ðức Tổng giám mục Tổng thư ký, ký ngày 14 tháng 7 năm 2020, lễ thánh Camillo de Lellis, sáng lập dòng phục vụ các bệnh nhân.

Trong Văn kiện dài này, Bộ giáo lý đức tin nhấn mạnh rằng “Không thể chữa lành được” (inguaribile), không bao giờ có nghĩa là “Không thể săn sóc”, (incurabile). Về phương diện này, Thư “Người Samaritano nhân lành” của Bộ giáo lý đức tin không chứa đựng những lập trường mới mẻ, vì cho đến nay, huấn quyền của Hội Thánh vẫn luôn phủ nhận mọi hình thức làm cho chết êm dịu hoặc giúp tự tử, và cũng quả quyết rằng việc tiếp tục cung cấp nước và lương thực cho người hôn mê nặng, là những hỗ trợ sinh tử cho bệnh nhân và không thể loại bỏ để chấm dứt sự sống của họ. Giáo hội vẫn luôn dạy không được quá “miệt mài trị liệu” nghĩa là chữa trị quá khả năng có thể được cho bệnh nhân đứng trước cái chết gần kề và không thể tránh được. Trong những trường hợp đó, được phép quyết định từ bỏ những biện pháp trị liệu chỉ kéo dài sự sống một cách bấp bênh và cơ cực.

Bộ giáo lý đức tin khẳng định rằng: “Giáo hội học nơi người Samaritano nhân lành, việc săn sóc bệnh nhân cuối đời và qua đó, tuân hành giới răn về hồng ân sự sống, đó là: ‘tôn trọng, bảo vệ, yêu mến và phục vụ sự sống, mỗi sự sống con người’. Tin mừng sự sống là một Tin mừng cảm thương và thương xót được gửi đến con người cụ thể, yếu đuối và tội lỗi, để nâng họ lên, duy trì họ trong đời sống ơn thánh, và nếu có thể, chữa lành họ khỏi mọi vết thương có thể”.

“Tuy nhiên, không phải chỉ chia sẻ đau khổ, nhưng còn cần phải ‘dìm mình’ trong những hoa trái mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô để chiến thắng tội lỗi và sự ác, không quên rằng nơi chính Thiên Chúa có ý chí ‘loại bỏ lầm than của tha nhân như thể của chính mình’. Nhưng sự lầm than lớn nhất hệ tại thiếu hy vọng đứng trước cái chết. Niềm hy vọng này được loan báo từ chứng tá Đức Kitô; chứng tá này, để được hữu hiệu, phải được sống trong đức tin, với sự can dự của tất cả mọi người, thân nhân, y tá, bác sĩ, và việc mục vụ của giáo phận, cũng như các nhà thương Công giáo được mời gọi trung thành sống nghĩa vụ đồng hành với các bệnh nhân trong mọi giai đoạn của bệnh tật, đặc biệt là trong các giai đoạn nguy kịch và cuối đời”.

Trong trường hợp ông nội của bạn: về phần chữa trị, gia đình phải nhờ đến y khoa chữa trị cho ông cụ vừa với khả năng phương tiện kỹ thuật, nghĩa là cho đến khi các bác sĩ cho biết: “chúng tôi đã cố gắng hết sức” hay “bệnh viện đã trả về”; về phần chăm sóc, gia đình cần phải chăm sóc cho ông cụ đến mức bao nhiêu có thể được. Tuy nhiên, khi ông cụ đau đớn quá thì có thể tiêm Morphine (thuốc giảm đau liều cao) nhưng tuyệt đối không dùng phương pháp an tử cho ông cụ.
Cám ơn bạn đã đặt câu hỏi

vincmanhvsl@gmail.com

Tác giả: Lm. Vinc. Nguyễn Bản Mạnh