Nô lệ - Trang 2

“Amazing Grace”, “Ân Phúc Diệu Kỳ”, một trong những bài thánh ca Mỹ nổi tiếng nhất. Được viết năm 1772 bởi John Newton, thuyền trưởng của một tàu buôn nô lệ. Lần kia, gặp bão, tàu sắp đắm; Newton trải nghiệm sự giải cứu kỳ diệu của Thiên Chúa. “Lạy Chúa, xin thương xót!”, ông viết  trong nhật ký. Rời nghề hải hành, Newton trở lại, thành một mục sư.

Tin mừng hôm nay kể lại việc Chúa Giêsu chữa lành cho một người nô lệ của viên đại đội trưởng (người ngoại). Có thể nói đây là kết quả của đức tin và lòng tốt của viên đại đội trưởng.

Tại một phiên chợ, không cầm lòng nổi trước một cô bé nô lệ, Abraham Lincoln mua cô về. Cô gái lo sợ nghĩ rằng, ông chủ da màu này, rồi cũng hành hạ mình. Thế nhưng, trên đường đi, Lincoln thì thầm với cô, “Con sẽ được tự do!”. Cô gái không tin vào tai mình, “Ông nói gì? Như vậy, tôi muốn làm gì, nói gì, đi đâu tuỳ ý?”.

Một sự trùng hợp giàu ý nghĩa khi cả hai bài đọc hôm nay nói đến ‘trói buộc và tháo cởi’, nô lệ và tự do. Ba bạn trẻ thời Đaniel từ chối làm nô lệ cho các thần ngoại; họ bị trói, bị ném vào lò. Kỳ diệu thay! Thiên Chúa cởi trói cho họ. Trong bài Tin Mừng, Chúa Giêsu cũng nói đến nô lệ và tự do, nhưng ở một cấp độ cao hơn, con người bị ‘trói buộc’ bởi tội lỗi và chỉ được ‘tháo cởi’ nhờ “sự thật”.

Vì muốn con người được cứu độ, được giải thoát, được hưởng hạnh phúc Nước Trời, nên Chúa Giêsu Ngôi Hai Thiên Chúa đã xuống thế làm người. Vì thế Chúa luôn kêu mời hãy lo lắng để có được hạnh phúc muôn đời với Chúa. Lời Chúa hôm nay là mời gọi tới mọi người: hãy biết lo cho tương lai vĩnh cửu, hãy dùng những của cải đời này sao cho có ích cho kho tàng vĩnh cửu, để không bị nô lệ cho những của cải thế gian, nhưng biết chọn Chúa là chủ đời mình.

Khi lãnh nhận Bí tích Rửa Tội, chúng ta được tham dự vào  chức vương đế, tư tế và ngôn sứ của Chúa Kitô. Vương đế là “làm chủ”, tư tế là “làm lễ” và ngôn sứ là “làm chứng”. Bài Tin Mừng hôm nay minh chứng cho quyền làm chủ, nghĩa là khi có Chúa Giêsu, các môn đệ của Chúa không còn bị nô lệ nữa, mà có quyền lực trên quỷ thần và mọi quyền lực sự dữ. Khỏi nô lệ cho sự dữ và tự do làm con cái Chúa là niềm vui lớn nhất, niềm vui được ghi danh trên trời.

Thiên Chúa vì tình yêu đã chọn dân Itrael làm dân riêng. Ngài đã giải thoát họ khỏi ách nô lệ Ai Cập và ban cho họ đất Hứa làm gia nghiệp. Hơn nữa, Ngài còn ban cho họ Lề Luật và các ngôn sứ để hướng dẫn họ bước đi trên con đường Thánh Ý.

Trong bài Tin mừng theo thánh Gioan  hôm nay, Đức Giêsu Kitô đã nói “hễ ai phạm tội thì làm nộ lệ cho tội” (c. 34). Con người dễ làm nô lệ cho tội lỗi bởi khuynh hướng dễ hướng chiều về sự dữ do những dục vọng và tật xấu.

Người Do thái được Thiên Chúa giải thoát khỏi ách nô lệ Ai cập, để đưa họ về Đất Hứa là “vùng đất tràn trể sữa và mật”. Mặc dù họ đã thoát khỏi cảnh nô lệ Ai cập, nhưng lại không thoát khỏi sự nô lệ thân xác.

Vì bị nô lệ áp bức bởi đế quốc Rôma nên dân tộc Do Thái rất mong Nước Thiên Chúa được thiết lập, một biến cố quan trọng, đem lại vinh quang cho Thiên Chúa và cho dân tộc họ. Họ mong ngày giải thoát khỏi cảnh nô lệ, mong ngày đó xảy ra ở đâu và cố tìm kiếm những dấu chỉ để xác định biến cố ấy.

Cuộc sống ngày nay, xã hội rất đề cao chủ nghĩa cá nhân. Một trong những điều mà chủ nghĩa cá nhân nói đến nhiều nhất là tự do. Người ta muốn tự do trong mọi việc, tự do một cách thái quá: Tôi thích thì làm vậy thôi. Thứ tự do này dễ dẫn con người đến sự tùng phục cá nhân, nô lệ cho chính những sở thích của mình và luôn làm theo ý riêng không quan tâm đến ý trời và ý người khác.

Nguyên lý tình yêu này đòi hỏi sự đoạn tuyệt với tất cả những gì đi ngược lại với lòng thương xót, như các hình thức giết người (sát thương, tự tử, giam giữ trái phép, nô lệ, diệt chủng, tra tấn, bất công tàn bạo, ma túy…), chiến tranh, khủng bố, buôn bán vũ khí, tham nhũng, bất công, nô lệ… Điều này cho thấy khía cạnh chính trị của lòng thương xót. Tình yêu và lòng thương xót không chỉ là lời khuyên đạo đức, nhưng còn phải là nguyên lý cho các cơ cấu xã hội và hệ thống chính trị nữa.

Theo quan niệm của người Do Thái năm xưa, ơn cứu độ hay mọi phúc lành của Thiên Chúa chỉ dành riêng cho dân Israel vì dân này là dân thuộc quyền sở hữu của Thiên Chúa, được Chúa chọn và thánh hiến trở thành dân thánh của Ngài. Tuy nhiên, theo quan niệm của Kinh thánh nói chung, tình thương và ơn cứu độ của Thiên Chúa có tính phổ quát, dành cho mọi người dù là Do Thái hay Hy Lạp, nô lệ hay tự do.

Thứ Hai (15/08), ĐTC Phanxicô bày tỏ niềm hy vọng của mình rằng, những phụ nữ bị làm nô lệ cho “sự kiêu ngạo của những thế lực mạnh” phải được quyền hưởng một cuộc sống “hòa bình, công lý và tình yêu thương”. Bài diễn thuyết của ĐTC trước khi đọc kinh Truyền tin ngày đại lễ Đức Maria hồn xác lên trời.

Sống trong cuộc đời này chẳng ai lại không có niềm hy vọng. Người ta hy vọng ngày mai tốt đẹp hơn vì có thể kiếm được một việc làm tốt, có lương cao và ổn định, hoặc bệnh tật sẽ lui đi và có một sức khoẻ khá hơn, hay mọi thứ trong cuộc đời sẽ suôn sẻ. Sống trong cảnh nô lệ, dân Israel năm xưa đã hy vọng và mỗi kitô chúng ta hôm nay cũng ước mơ. Vậy dân Israel năm xưa đã hy vọng gì, mỗi Kitô hữu hôm nay có ước mơ nào và liệu tất cả những điều chờ đợi mơ ước ấy có trở thành hiện thực không? Lời Chúa cho chúng ta những câu trả lời thật rõ ràng.

ĐTC Phanxicô đã đưa ra lời kêu gọi chân thành và khẩn thiết tới tất cả mọi người có thiện chí hãy liên kết với nhau trong nỗ lực xóa bỏ căn nguyên gây ra tình trạng nô lệ trong xã hội hiện đại.

Đức Maria tự nhận mình là thân phận nữ tỳ hèn mọn đã được Thiên Chúa đoái thương nhìn đến. Phận nữ tỳ hèn mọn Mẹ được chọn làm Mẹ của Con Thiên Chúa – Mẹ của Giáo Hội. Từ phận nữ tỳ nô lệ, Mẹ được Chúa thương nâng lên một vị cao sang quyền thế: Mẹ Thiên Chúa. Chính vì thế, Mẹ đã dâng lời ngợi khen lòng thương xót của Thiên Chúa: “Phận nữ tỳ hèn mọn, Người đoái thương nhìn tới” (Lc 1, 48).