Khôn ngoan - Trang 3

Tục ngữ Việt Nam có câu: “Người giầu tặng của, người khôn tặng lời”. Những lời yêu thương chân thành làm ấm lòng, gia tăng nghị lực, xua tan bóng tối mây mù còn quý hơn cả vàng bạc. Vượt trên những lời lẽ khôn ngoan của con người, lời của Đức Giêsu là lời có uy quyền của Thiên Chúa, lời giải thoát và trao ban sự sống đời đời.

Wilson Tozer nhận định, “Thánh Kinh không công nhận một đức tin nào mà không dẫn đến sự mềm mỏng, cũng như không công nhận một sự mềm mỏng nào mà không bắt nguồn từ đức tin! Thánh Thần là tác nhân của chuyển động kép đó. Để khôn ngoan, bạn hãy ‘thuận theo Thần Khí!’”

Theo lẽ khôn ngoan của con người thời nay thì hiền lành thường bị coi là thua thiệt. Người hiền lành, khiêm nhường dễ bị gọi là ba phải, nhút nhát, thụ động và nhu nhược. Người khiêm nhường thường không được coi trọng, ít được nói đến một cách trọng vọng, nhưng thực ra hiền lành lại có sức mạnh vô biên.

Mùa Vọng là mùa tỉnh thức. Tỉnh thức là gì? Tỉnh là không mê, thức là không ngủ… Tỉnh thức là tình trạng tỉnh táo, thận trọng, để có thể quan sát, trông chừng, phòng vệ, chừng mực, khôn ngoan, minh mẫn… Trong thực tế, chúng ta thường thiếu tỉnh thức vì mải mê sự đời, vì đam mê tội lỗi, vì si mê lầm lạc. Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa mời gọi chúng ta “đứng thẳng và ngẩng đầu lên” để tỉnh thức mà đón Chúa đến.

Daniel Webster đã đưa ra một lời khuyên khôn ngoan rằng, “Cuộc sống là một công trình! Nếu chúng ta xây trên đá cẩm thạch, nó sẽ bị huỷ diệt; xây trên đồng thau, thời gian sẽ làm trôi đi; xây trên danh tiếng, gió thổi và nó biến mất. Nhưng nếu xây dựng trên lòng kính sợ Chúa và tình yêu đồng loại, nó bền vững muôn đời; nhưng, đừng quên, nó phải được ‘tẩy sạch bên trong’ mỗi ngày!”.

Có khi nào chúng ta nghĩ, Chúa Giê-su có lẽ cũng là một nhà kinh doanh tài ba không? Thật có cơ sở để nghĩ như vậy, vì hôm nay chúng ta thấy, ông chủ thật khôn ngoan, trước khi trẩy đi phương xa lãnh nhận vương quyền đã giao mười nén bạc cho mười người, và kết quả là đã sinh lợi rất nhiều, chỉ trừ có một người để vốn chết khi chôn vùi chúng không cho số tiền đó có cơ hội sinh lợi mà thôi.

Chết là một thực tại, là điểm đến của cuộc đời mỗi người, nhưng cái chết lại có vẻ xa xôi, lạ lẫm với hầu hết mọi người. Thế nên khi đối diện với cái chết dường như ai cũng sợ hãi, thậm chí là hoảng loạn, tuyệt vọng. Việc tiếp cận, làm quen và đón nhận cái chết mỗi ngày là một điều tưởng như phi lý, nhưng lại là một chọn lựa khôn ngoan bởi sự chết dạy ta biết sống một cuộc đời hạnh phúc và ý nghĩa hơn.

Ở Hy Lạp cổ đại, Socrates nổi tiếng về sự khôn ngoan. Một ngày nọ, có người đến tìm nhà triết học vĩ đại này mà nói với ông:- Này Socrates, ông có biết những gì tôi vừa nghe về bạn của ông chưa?- Khoan, đợi xíu, Socrates đáp. Trước khi ngài nói với tôi, tôi muốn kiểm tra ông bằng ba cái sàng.

Chúng ta đang sống trong những ngày cuối của năm Phụng Vụ. Phụng vụ đang tiến về ngày kết thúc cũng là hình ảnh diễn tả mỗi người đang tiến về những ngày cuối cùng của cuộc đời là cái chết. Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy tỉnh thức và sẵn sàng như người đầy tớ trung tín, khôn ngoan, tận tụy chu toàn bổn phận của mình.

Có nhiều quan niệm khác nhau về các giá trị. Mỗi người thường chọn một giá trị riêng làm lý tưởng để theo đuổi. Đối với tác giả sách Khôn ngoan, giá trị cao quí nhất là Đức Khôn Ngoan. Đức Khôn Ngoan hơn mọi giá trị trần thế: “hơn vương trượng, ngai vàng, của cải, trân châu bảo ngọc, vàng bạc châu báu, sức khỏe và sắc đẹp.” Nhờ Đức Khôn Ngoan mà mọi sự tốt lành sẽ đến với tác giả.

Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi các nhà thần học đang qui tụ tại Rôma để thúc đẩy “sự hiểu biết mới về những thách thức đương thời dưới ánh sáng đến từ Sự khôn ngoan của Thập giá”.

Đức Cha Đôminicô Maria Hồ Ngọc Cẩn (1876-1948) là vị Giám mục Việt Nam đầu tiên của Bùi Chu và là người sáng lập Hội Dòng Mân Côi Bùi Chu. Cuộc sống của ngài có rất nhiều ân sủng đặc biệt: tài ba, đức độ, khôn ngoan và thánh thiện.

Sẽ khá bất ngờ khi bảo, phụng vụ Lời Chúa hôm nay nói đến bác ái Kitô giáo, một bác ái với trái tim yêu thương của Chúa Kitô. Trong tình yêu, Phaolô van nài các tín hữu nên thánh; cũng thế, qua dụ ngôn Mười Cô Trinh Nữ, Chúa Giêsu muốn những ai theo Ngài luôn tỉnh thức, để ngọn đèn yêu thương mãi cháy sáng, như “Các cô khôn ngoan đã mang đèn, lại đem ‘dầu đầy bình’”.

Qua đoạn Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy chúng ta tỉnh thức và sẵn sàng chờ đợi Chúa đến, qua hai dụ ngôn bổ túc ý nghĩa cho nhau. Dụ ngôn thứ nhất nói về việc Chúa đến bất ngờ như kẻ trộm trong đêm nên người chủ phải sẵn sàng luôn. Dụ ngôn thứ hai kêu gọi chúng ta sẵn sàng như người tôi tớ trung thành và khôn ngoan, luôn chu toàn bổn phận trong lúc chờ đợi chủ trở về.

Bài Tin mừng kể lại một chuyến trở về quê hương của Đức Giêsu. Khi về quê, cũng như mọi người dân đạo đức khác, Ngài đến Hội đường, trung tâm tôn giáo và văn hoá của làng để thờ phượng Chúa. Ngài được đón tiếp, được tôn trọng và được mời giảng dạy, chia sẻ cho mọi người. Khi nghe Ngài giảng, họ sửng sốt về sự khôn ngoan và về quyền năng làm phép lạ của Ngài.

Chúa Giêsu trong Tin mừng hôm nay cất tiếng tạ ơn Thiên Chúa vì kế hoạch nhiệm mầu của Người. Kế hoạch ấy, ý định ấy vượt ra khỏi tầm suy nghĩ và hiểu biết của con người “Lạy Cha là Chúa Tể trời đất, con xin ngợi khen Cha, vì Cha đã giấu không cho bậc khôn ngoan thông thái biết mầu nhiệm Nước Trời, nhưng lại mạc khải cho những người bé mọn. Vâng, vì đó là điều đẹp ý Cha.”

Hiện nay, xem ra ngày càng nhiều người quên lời khuyên khôn ngoan của Henry Ford. Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày cưới của ông, người ta hỏi ông về bí quyết hạnh phúc và tuổi thọ của hôn nhân; Henry Ford trả lời, “Cũng giống như trong kinh doanh xe hơi, hãy gắn bó với một mô hình!”.