Bổn phận

Chúng ta có thể học hỏi nhiều nhân đức nơi Thánh Giuse, nhưng ba nhân đức nổi bật nhất đó là: vâng phục, trầm lặng và là người thợ cần cù chăm chỉ. Tuy thuộc dòng dõi vương giả, nhưng thánh nhân vui nhận cuộc đời khó nghèo vất vả, làm tròn bổn phận của một gia trưởng để nuôi dưỡng Chúa Cứu Thế và Đức Maria.

Nếu “yêu thương là chu toàn lề luật” thì thực hành yêu thương là “món nợ” chúng ta phải trả hàng ngày và suốt đời (x. Bài đọc II: Rm 13,8-10). Sửa sai huynh đệ cho nhau là một trong những bổn phận quan trọng của việc thực hành yêu thương ấy.

Em nhớ lắm mỗi lần em ngủ gà ngủ gật trong giờ chầu Chúa, chị ngồi bên cạnh vỗ nhẹ vai em nói: ngủ à, ừ ngủ tiếp đi. Bị đánh thức cách khéo léo mà em chẳng biết, định nhắm mắt ngoan ngoãn ngủ tiếp em mới gẫm ra chiêu trò độc đáo này của chị.

Đức Thánh Cha Phanxico nhắc lại lời Chúa Giêsu, người môn đệ tốt phải tỉnh thức, không mê ngủ, không để mình trở nên quá tự tin khi mọi việc đang diễn ra tốt đẹp, nhưng luôn chú tâm và sẵn sàng thi hành bổn phận của mình.

Ngày lễ khánh nhật truyền giáo là ngày Hội Thánh nhắc nhở chúng ta về bổn phận cầu nguyện và quyên góp cho việc rao giảng Tin mừng cho các dân tộc.

Robert Slater nói, “Không nỗi buồn nào lớn hơn nỗi buồn của một quả phụ đi bộ hàng ngày đến nghĩa trang gần đó, để đứng lặng trân một vài phút… trước khi bắt đầu công việc một ngày. Cô ấy biết, một phần của cô đang ở nghĩa trang; và phần kia, ở trong bổn phận thường nhật”.

Kể từ khi hứa ban Con Một để cho nhân loại, Thiên Chúa đã tuyển chọn nhiều Tổ Phụ, Ngôn Sứ để kêu mời mọi người dọn tâm hồn xứng đáng. Bổn phận của các Ngài là dùng lời rao giảng để đưa dân trở về với Thiên Chúa. Tin Mừng nhắc đến Ngôn Sứ Êlia và Gioan Tẩy Giả.

Chúng ta đang sống trong những ngày cuối của năm Phụng Vụ. Phụng vụ đang tiến về ngày kết thúc cũng là hình ảnh diễn tả mỗi người đang tiến về những ngày cuối cùng của cuộc đời là cái chết. Tin Mừng hôm nay Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy tỉnh thức và sẵn sàng như người đầy tớ trung tín, khôn ngoan, tận tụy chu toàn bổn phận của mình.

Các linh mục có bổn phận nhắc nhở các tín hữu không nên rước Mình Thánh trong tình trạng tội trọng và các linh mục cần luôn sẵn sàng đễ cử hành bí tích giải tội cho người giáo dân, một đức hồng y người Nigeria phát biểu tại Đại hội Thánh Thể Quốc tế hôm thứ Năm vừa qua.

Qua đoạn Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy chúng ta tỉnh thức và sẵn sàng chờ đợi Chúa đến, qua hai dụ ngôn bổ túc ý nghĩa cho nhau. Dụ ngôn thứ nhất nói về việc Chúa đến bất ngờ như kẻ trộm trong đêm nên người chủ phải sẵn sàng luôn. Dụ ngôn thứ hai kêu gọi chúng ta sẵn sàng như người tôi tớ trung thành và khôn ngoan, luôn chu toàn bổn phận trong lúc chờ đợi chủ trở về.

Trước đây, con người phải lo chạy ăn từng bữa, việc chăm sóc sức khỏe ít được quan tâm. Ngày nay, vì không còn phải quá lo lắng đến chuyện ăn uống nên chúng ta nghĩ nhiều đến việc chăm lo sức khỏe và sắc đẹp. Điều này không sai vì thân xác của chúng ta được Thiên Chúa tạo dựng và chúng ta có bổn phận giữ gìn nó lành mạnh bao nhiêu có thể, nhưng không được thái quá

Nó ngồi lặng lẽ ở một góc tối nhà nguyện. Nhìn lên ánh đèn nhà tạm, nó thốt lên: “Nhớ quá Chúa ơi”. Nó là vậy. Nhịp sống nhộn nhịp, công việc bận rộn, sở thích mê man… Nó chạy theo cuộc sống, công việc và sở thích, đôi lúc bỏ lỡ cả giờ giấc thi hành bổn phận thiêng liêng. Nó say mê với cuộc sống, nó ham thích hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Thánh Gio-an tông đồ định nghĩa Thiên Chúa là tình yêu. Tình yêu bắt nguồn từ Thiên Chúa, Ngài yêu thương con người trước và chúng ta có bổn phận đáp trả lại tình yêu ấy. Qua bài Tin Mừng hôm nay, Kitô hữu có cho mình được cách thức để đáp trả lại tình yêu cao cả của Đấng toàn năng. Đó là chúng ta biết cộng tác với Chúa trong công cuộc cứu độ trần gian.

Dụ ngôn Tin Mừng hôm nay, cách nào đó, gây khó chịu; ông chủ xem ra thờ ơ, độc đoán; lời Chúa Giêsu dạy, khi làm xong mọi việc, hãy nói, “Chúng tôi là đầy tớ vô dụng, chỉ làm bổn phận đấy thôi” xem ra cũng khó chấp nhận. Vậy mà cách cư xử của ông chủ lại cho thấy điểm nhấn cốt lõi ở đây; đó là thái độ khiêm nhường của người tôi tớ, kẻ ‘không cần gì nữa’ vì đã được chủ tín nhiệm.

Ăn chay là một việc đạo đức mà nhiều tôn giáo khuyến khích tín đồ của mình thực hành, nhưng với người Do Thái, việc ăn chay giống như một bổn phận phải làm. Vì thế, họ giữ chay một cách nhiệm nhặt và thậm chí là vụ hình thức. Người Do Thái ăn chay để tỏ lòng sám hối, để xin ơn và đặc biệt để mong chờ Đấng Cứu Thế đến.

Không biết từ bao giờ, nhiều người trong chúng ta mang nặng một tâm thế có tính tiêu cực, phiến diện khi nói đến Lời Chúa dường như chỉ nghĩ đến Lời Ngài là những lời răn đe, cảnh giác, những yêu sách, những bổn phận phải chu toàn, những gánh nặng phải mang vác. Không, không phải thế! Lời Chúa trước hết và chủ yếu là sự quan tâm đầy tình yêu thương, là tin mừng, tin vui, là lời an ủi, là lời chúc phúc.

Trong Tin Mừng hôm nay, Đức Giê-su nói với các môn đệ: “Vậy tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì chính anh em cũng hãy làm cho người ta” (Mt 7, 12). Đức Giê-su đã đưa ra một khuôn vàng thước ngọc để truyền dạy cho các môn đệ về bổn phận của con người đối với tha nhân.