Bài Tin Mừng của Thứ Hai, ngày 29/12/2025, thuật lại cho chúng ta biến cố Đức Maria và thánh Giuse dâng Chúa Giêsu trong Đền Thờ. Trình thuật này mở ra cho chúng ta một bài học sâu sắc về ý nghĩa đích thực của Lề Luật và sự cần thiết của thái độ yêu mến, vâng phục Lề Luật trong đời sống đức tin.
Trước hết, nơi Đức Maria, chúng ta chiêm ngắm một thái độ vâng phục Lề Luật cách trọn vẹn và khiêm tốn. Mẹ là Đấng Vô Nhiễm Nguyên Tội, đã mang thai không theo cách thế tự nhiên, nhưng bởi quyền năng Chúa Thánh Thần, do đó, Mẹ hoàn toàn tinh tuyền, vẹn sạch, không vương bất cứ một tì ố nào. Ngoài ra, ngay từ giây phút đầu tiên thành thai trong lòng Đức Maria, Đức Giêsu đã hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa, thậm chí còn được gọi là Đấng Thánh, là Con Đấng Tối Cao. Như thế, xét theo lý lẽ nhân loại, Mẹ hoàn toàn có thể được coi là “ngoại lệ”, không cần tuân giữ những quy định về việc thanh tẩy hay việc dâng con đầu lòng theo Lề Luật Môsê. Nhất là khi việc tuân giữ Lề Luật không hề đơn giản, nhưng còn kéo theo nhiều phiền phức và tốn kém: phải lặn lội lên Giêrusalem; lễ vật dâng tiến, dù chỉ là một đôi cu gáy hay một cặp bồ câu non, vẫn là một khoản không nhỏ đối với một gia đình nghèo. Trong hoàn cảnh ấy, với những lý do xem ra rất chính đáng, người ta thường dễ chọn con đường tiện lợi cho mình là gạt Lề Luật sang một bên. Thế nhưng, Mẹ đã không hành xử như vậy. Trái lại, Mẹ âm thầm bước đi trong khuôn khổ Lề Luật, chu toàn mọi điều như bao người mẹ Do Thái khác.
Nơi Mẹ, việc tuân giữ Lề Luật không phải là gánh nặng, nhưng là biểu hiện của một tâm hồn biết, yêu mến và ở lại trong Thiên Chúa. Đúng như thánh Gioan đã khẳng định trong Bài đọc I: tuân giữ các điều răn của Thiên Chúa là căn cứ để cho thấy chúng ta biết Thiên Chúa (x.1Ga 2,3), cho thấy tình yêu của chúng ta dành cho Thiên Chúa đã trở nên hoàn hảo và cho thấy chúng ta đang ở trong Thiên Chúa (x.1Ga 2,5).
Thái độ vâng phục Lề Luật, bề ngoài tưởng chừng rất đơn sơ, bình thường của Đức Maria và thánh Giuse, đã trở thành nhịp cầu đưa Chúa Giêsu đến với ông Simeon và bà Anna. Nếu Đức Maria và thánh Giuse không trung thành với Lề Luật, chắc hẳn những cuộc gặp gỡ đầy ân sủng ấy đã không xảy ra. Nhờ việc tuân giữ Lề Luật, Hài Nhi Giêsu được đưa vào Đền Thờ – nơi ông Simeon, người công chính và đầy Thánh Thần, đã được bồng Chúa trên tay và cất lên bài ca tạ ơn; nơi bà Anna, với đời sống cầu nguyện và chờ đợi, đã nhận ra Đấng Cứu Thế và loan báo Người cho mọi kẻ trông chờ ơn cứu độ. Như thế, Lề Luật, khi được sống trong tình yêu, không còn là những quy định khô cứng, nhưng trở thành con đường để Thiên Chúa đến gặp gỡ con người.
Từ hình ảnh đẹp ấy, chúng ta được mời gọi nhìn lại thái độ của chính mình đối với Lề Luật. Không ít lần, trong đời sống đức tin, chúng ta dễ rơi vào cám dỗ tìm cách “lách luật” hay giữ luật một cách tối thiểu: chỉ giữ những điều thuận tiện, tìm lý do để biện minh cho sự dễ dãi của bản thân, hoặc cho rằng mình “khác”, mình “bận rộn”, mình “có lý do chính đáng” nên không cần chu toàn Luật. Nhiều người đưa ra lối lý luận: "Tôi đã làm nhiều điều cho Chúa rồi, có bỏ một vài điều luật nho nhỏ thì có gì nghiêm trọng? Có bỏ như thế, tôi vẫn tốt hơn khối người", và họ có thể thoải mái cắt xén luật Chúa theo ý mình mà không cảm thấy bất cứ sự lăn tăn hay áy náy nào. Với những lối tiếp cận như thế, Lề Luật không còn là phương thế giúp ta đến gần Chúa, nhưng trở thành một thứ làm chúng ta cảm thấy nặng nề, ngột ngạt, né được bao nhiêu tốt bấy nhiêu. Hệ quả là, chính chúng ta có thể vô tình khép lại những cơ hội gặp gỡ Chúa và mang Chúa đến cho người khác.
Biến cố dâng Chúa Giêsu trong Đền Thờ mời gọi mỗi người chúng ta học nơi Đức Maria một lối sống trung thành trong những điều nhỏ bé. Tuân giữ Lề Luật với lòng mến, sống các bổn phận hằng ngày với tinh thần trách nhiệm và khiêm tốn, chính là con đường giúp Chúa hiện diện trong cuộc đời ta và qua ta Chúa sẽ đến với tha nhân. Ước gì, thay vì tìm cách lách luật, mỗi người chúng ta biết chọn con đường vâng phục như Mẹ Maria, để cuộc sống của mình trở thành một “Đền Thờ” sống động, nơi Chúa Giêsu được đón nhận, được nhận ra và được loan báo cho mọi người.
GIÁO PHẬN BÙI CHU
Ông đã thấy và đã tin
Môn đệ kia chạy mau hơn
Thần khí nói trong anh em
Lời khuất
Quà tặng vĩ đại
Gioan Tẩy Giả chào đời
Đấng Toàn Năng đã làm cho tôi
Tâm hồn biết tạ ơn, máng cỏ đón Chúa Hài Đồng
Đức Chúa can thiệp vì xót thương
Sinh hạ một con trai
Gioan Tẩy Giả sinh ra
Đức Giêsu con cháu vua Đavít
