Thế kỷ - Trang 4

Nhân dịp kỉ niềm 150 lập ấp, 130 lập giáo họ, 108 năm tách họ và lần đầu tiên thay mặt giáo phận chầu Thánh Thể, giáo họ Sa Nam xin được nhìn lại lịch sử hình thành, phát triển, ổn định với biêt bao thăng trầm, bao biến cổ, bao đổi thay của cuộc sống suốt chiều dài lịch sử.

Căn cứ vào các tư liệu truyền giáo của Tòa Giám Mục Bùi Chu và lịch sử hình thành của huyện Hải Hậu, mảnh đất Hải Hậu đã hình thành trên 5 thế kỷ trước và cuối triều đại nhà Trần, đầu triều đại nhà Lê 1400-1484 do Tứ tổ rồi Cửu tộc đứng ra tổ chức dòng tộc và nhân dân đắp đê ngăn mặn, lấn biển, xây dựng mảnh đất quê hương. Mảnh đất ngày càng mở rộng, dân cư ngày càng đông đúc.

Đặc biệt, Hà Lan còn được mệnh danh là xứ sở của loài hoa tulip. Du khách đến thăm nơi đây vào mùa xuân sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp mê hoặc của muôn sắc hoa tulip khác nhau. Các loài Tulip vốn có xuất xứ từ Afghanistan được đưa vào châu Âu vào thế kỷ XVI thời Đế chế Thổ Nhĩ Kỳ Ottman nhưng lại rất được người Hà Lan lúc bấy giờ ưa thích. Có khoảng 150 loài hoa tulip được phân bố khắp nơi trên thế giới nhưng tại Hà Lan đã được lai tạo thành khoảng 1200 sắc hoa khác nhau và được trồng trên 10 ngàn hecta chiếm một nửa diện tích đất dành cho ngành trồng trọt. Khi ngồi trong xe chạy trên tuyến đường băng qua những cánh đồng tulip du khách có cảm giác như mình đang đi trên những tấm thảm hoa tuyệt đẹp được pha trộn bằng những sắc màu không dễ tìm thấy ở bất cứ nơi đâu trên mặt đất này.

Thế kỷ 17 không là thời kỳ lớn cho riêng nước Pháp, như một thời kỳ huy hoàng. Thế kỷ vàng cũng xảy ra tại Tây Ban Nha, ít nhất là trong nửa đầu thế kỷ 17, vừa nhờ vào những nhà thần bí của thế kỷ 16 và vào truyền thống kinh viện mạnh mẽ. Dòng Các-men chân trần có những tác giả quan trọng như Gioan Chúa Giêsu-Maria (+1615) hay Tôma Chúa Giêsu (+1627), các tu sĩ dòng Tên của các nhà văn tu đức được đọc nhiều như Luis de La Puente (+1624), thánh Alphonse Rodriguez (+1617) hay Alvarez de Paz (+1620). Như người ta thấy khi nhìn vào thế kỷ 16 và 17. Văn chương về suy tư rất phong phú và suy tư thần học vẫn tiếp tục. Thế kỷ 18 dường như có vẻ chậm lại. Vẫn còn có những nhà thần bí, nhà tu đức hay các tông đồ. Ngọn lửa không tắt nhưng chắc chắn có phần giảm đi.

Nhìn về quá khứ, từ ngày được khai sinh đến đã trải dài tám thế kỷ, từ chiếc nôi của dòng đã sản sinh ra rất nhiều vị thánh nam nữ mà đến nay đời sống chứng tá của họ vẫn là tấm gương ngời sáng cho hậu thế noi theo. Những con người thánh thiện ấy thuộc mọi thành phần: giáo dân, tu sĩ, thày giảng, linh mục, giám mục. Đẹp thay những chiến sĩ can trường bảo vệ chân lý. Dòng máu của họ đã hòa cùng máu các thánh tử đạo nhuộm đỏ cánh đồng truyền giáo mà riêng tại Việt Nam trong số 117 Thánh Tử Đạo đã có 38 vị thuộc Gia đình Đaminh, với 6 Giám mục, 16 Linh mục, 3 Linh mục Huynh đoàn, 6 Thày giảng Huynh đoàn, 7 Giáo dân (Hạnh tích 38 thánh TĐVN thuộc gia đình Đaminh).

Thật vậy, "sự xâm chiếm thần bí" đã không xảy ra nếu không gặp những đối kháng. Nhận định của việc này và sự tồn tại bề ngoài của một số nhân vật tu đức đã trích dẫn Bremond nói về sự "sai lạc các chuyện thần bí" cuối thế kỷ. Chắc chắn là thái quá. Vấn đề không bao giờ được phân tích đầy đủ và chắc chắn phức tạp. Một loạt những cản trở có thể làm chậm đi hay đôi khi làm tật nguyền không chỉ đời sống thần bí nhưng còn là đời sống thiêng liêng nói chung. Nhìn chung chúng không chỉ xảy ra trong môi trường nước Pháp, nhưng trên toàn thế giới công giáo.

Giáo Hội Công giáo tại miền nam Ấn Độ, bang Tamil Nadu sẽ hoãn việc tổ chức Giáng Sinh để gây quỹ giúp đỡ các nạn nhân gặp cảnh lũ lụt tại Chennai – nơi chịu thiệt hại nặng nề nhất hơn một thế kỷ nay do sự thay đổi khí hậu.

Thánh Nicolas đã làm xôn xao buổi tiếp kiến chung hôm thứ Tư vừa rồi khi ngài chào khách hành hương tại quảng trường thánh Phê-rô. Wolfgang Georg Kimmig-Liebe – một người Đức trong trang phục Giáng Sinh xuất hiện nhiều nơi trên thế giới, ông mặc chiếc áo khoác của vị Giám mục ở thế kỷ thứ tư, đã gây ngạc nhiên và hào hứng cho đám đông,

Nhân loại đã và đang bước đi trên đại lộ của thế kỷ được coi là ánh sáng trong một thế giới khoa học tân tiến và tự do. Khung trời ấy tạo ra cho con người những khả năng mới với những thuận lợi mới mà nhiều khi con người không bao giờ nghĩ tới. Tuy nhiên, sự chuyển mình với não trạng duy khoa học của nhân loại nhiều khi lại khai tử đời sống đạo đức, ‘‘thu hẹp’’ Thiên Chúa vào trong một chấm nhỏ của lịch sử.

Như vậy, ba đức giáo hoàng của hậu bán thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21 đã nói với chúng ta về lòng thương xót Chúa. Tuyệt nhiên, không phải là đề tài thứ yếu, nhưng đúng là một đề tài căn bản của Tân và Cựu ước, một chủ đề căn bản cho thế kỷ 21 để trả lời cho "các dấu chỉ thời đại".

Thế kỷ 20 vừa trải qua với những ghi nhận đáng sợ, thế kỷ 21 vừa mới tới, đánh dấu bằng sự kiện 11/9/2001 với những cuộc tấn công khủng bố Trung tâm thương mại tại New York, tiếng sét báo hiệu tương lai tồi tệ, không cho thấy điều gì tốt đẹp. Thế kỷ 20 có hai hệ thống toàn trị hết sức tàn bạo, hai cuộc chiến tranh thế giới với 50 đến 70 triệu người chết, có nhiều cuộc thảm sát sắc tộc, có các trại tập chung và trại cải tạo. Thế kỷ 21 đã đánh dấu bằng sự đe dọa khủng bố đẫm máu, sự bất công kêu cứu, trẻ em bị xâm hại và bỏ đói, hàng triệu người di dân, những người kitô bị bách hại tăng lên, cũng như những thảm họa thiên nhiên tàn phá dưới hình thức động đất, núi lửa phun trào, sóng thần, lũ lụt, hạn hán. Tất cả đều là những "dấu chỉ thời đại".

Việc tham dự thánh lễ Chúa nhật là đối tượng của một điều giáo luật (GL.1247), nhưng đừng quá nhấn mạnh đến khía cạnh luật buộc, và phải hết sức đề cao ý nghĩa thâm sâu của việc cử hành Ngày của Chúa dựa theo truyền thống bắt nguuồn từ các Tông đồ, và dọc dài qua lịch sử Hội Thánh suốt 20 thế kỷ nay.

Sự phát triển tri thức mạnh mẽ của thế giới tây phương từ thế kỷ 12 ngày càng làm các tác giả nghiêng về các vấn đề liên quan đến đời sống thiêng liêng. Sự phát triển không tạo ra ý tưởng tách rời với khoa học : kiến thức con người và thần linh tạo nên liên đới. Nó được đánh giá tích cực và quân bình chung của thần học thần bí tây phương của thời kỳ đó. Người ta có cái nhìn ngày càng rõ nét về một số vấn đề đặc thù, cho nên suy tư về nhiều vấn đề được xác định.

Ngay khi phúc âm hóa bởi thánh Patrice vào thế kỷ 5, nhất là thế kỷ 6 và đến thế kỷ 9, Ai-len giữ vai trò quan trọng trong ki-tô giáo Tây phương. Đất nước xứng danh đảo các thánh mà người ta thường gán cho. Tổ chức tôn giáo được xây dựng xung quanh các đan viện trong đó có nhà ở Iona hay Bangor có quyền lớn. Các bề trên là những bậc lãnh đạo các sắc tộc, các giám mục cũng phải phục tùng. Tất cả xã hội phải tham khảo họ cách này cách khác. Vả lại, người Ai-len sai các thừa sai ra đi: đến Anh, Scotland, và trên đất liền. Thánh Colomban (540-615) lập đan viện Luxeuil ở Pháp và qua đời ở Bobbio, Ý; thánh Gall, môn đệ của Colomban (qua đời giữa những năm 630 và 645) lập tu viện mang tên ngài ở Thụy Sĩ, vv. Đó là một phong trào đáng kể.