“Môn đệ không hơn Thầy, tôi tớ không hơn chủ.” Với lời khẳng định ấy, Chúa Giêsu không chỉ mô tả mối tương quan giữa Ngài và các môn đệ, mà còn cho thấy số phận gắn liền giữa Thầy và trò, giữa Chủ và tôi tớ, giữa Đức Kitô và những ai bước theo Người. Nếu thế gian đã từng ghen ghét, vu khống, hành hạ và đóng đinh Đức Giêsu thì những ai sống trung thành với sứ điệp Tin Mừng cũng không thể tránh khỏi cùng một số phận. Sự đồng hình đồng dạng với Đức Kitô không phải chỉ là lý tưởng thiêng liêng, mà là một thực tại khắc nghiệt, được ghi khắc bằng nước mắt, bằng sự loại trừ, hiểu lầm, và có khi là máu. Nhưng chính trong sự đồng hình ấy, người môn đệ được thông phần vinh quang với Đấng đã chiến thắng tử thần. Trong từng vết thương đau đớn, họ được khắc họa hình ảnh của Thầy mình, Đấng đã hiến dâng mạng sống để cứu chuộc muôn người. Vì thế, sự bách hại không còn là mối đe dọa khiến phải lùi bước, nhưng là một dấu chỉ chứng minh rằng họ đang bước đúng đường, và đang thuộc về Đức Kitô cách sâu xa.
Chúa Giêsu đã đi con đường của khiêm hạ, từ bỏ, chịu đựng và tha thứ. Người đã chọn sống nghèo khó, chịu sỉ nhục và thập giá, để mang lấy thân phận của từng con người, và khai mở cho họ một con đường dẫn về sự sống thật. Người không chỉ vạch đường mà còn đích thân bước đi, trở nên gương mẫu và sức mạnh cho từng người môn đệ. Khi dấn bước theo Chúa, người Kitô hữu không đơn độc trong những thử thách của mình, vì họ biết rằng Thầy Giêsu đã đi trước và đang đồng hành. Bên kia thập giá là ánh sáng Phục Sinh. Bên kia nước mắt là niềm vui không ai lấy mất được. Ai cùng chịu đau khổ với Đức Kitô, thì cũng sẽ cùng được tôn vinh với Ngài.
Chính vì thế, Chúa Giêsu đã ba lần căn dặn các môn đệ: “Đừng sợ.” Trong những lời đó, Người không phủ nhận thực tế khốc liệt của cuộc đời hay phủ nhận nỗi lo sợ tự nhiên của con người. Nhưng Người mời gọi một tầm nhìn sâu xa hơn, một sự tin tưởng lớn lao hơn đặt nền trên Thiên Chúa là Cha, Đấng biết rõ từng sợi tóc trên đầu mỗi người, Đấng chăm sóc từng con chim sẻ nhỏ bé, thì huống hồ là con người – tạo vật yêu dấu của Ngài. Sự lo sợ không thể bị xóa bỏ bởi lý trí hay sức mạnh nhân loại, nhưng được hóa giải nhờ đức tin, nhờ lòng phó thác vào bàn tay quan phòng đầy yêu thương của Thiên Chúa.
Kẻ thù lớn nhất mà con người phải đối diện không phải là những thế lực bên ngoài, nhưng là sự lung lay bên trong. Có những lúc chúng ta sợ dư luận, sợ bị mất lòng người khác, sợ bị hiểu lầm, bị đánh giá sai, nên chúng ta ngại ngùng làm chứng cho Chúa, ngại lên tiếng cho công lý, ngại sống thật với đức tin của mình. Nhưng Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy “nói giữa ban ngày điều đã nghe trong bóng tối”, hãy công khai rao giảng điều đã nghe thầm thì. Người đòi hỏi chúng ta một thái độ dứt khoát, một chọn lựa rõ ràng: hoặc là tuyên xưng Ngài trước mặt người đời, hoặc là chối bỏ Ngài bằng sự thỏa hiệp, im lặng và nhu nhược. Không ai có thể phục vụ hai chủ. Không ai có thể cùng lúc giữ đạo và sống như vô thần.
Chính lúc đó, tiếng nói của lương tâm trở thành ánh sáng dẫn đường. Lương tâm là nơi Thiên Chúa âm thầm ngỏ lời với mỗi người, nơi mà những gì đúng – sai, thật – giả được phơi bày. Một lương tâm ngay thẳng không thể thỏa hiệp với sự gian dối, không thể im lặng trước bất công, và càng không thể bị bịt miệng bởi quyền lực, lợi ích hay sự sợ hãi. Một lương tâm sống động là dấu hiệu của một tâm hồn đang sống trong sự thật của Thiên Chúa. Và điều đó đòi hỏi sự can đảm phi thường. Can đảm để trung thành với tiếng Chúa gọi trong lòng. Can đảm để không bán đứng lương tâm mình để đổi lấy chút an nhàn chóng qua.
Giáo hội qua mọi thời đều phải sống và làm chứng giữa muôn ngàn sóng gió. Không ít lần Giáo hội bị vu khống, bị bách hại, bị từ chối. Nhưng như lời Thánh Tertullianô đã nói: “Máu các vị tử đạo là hạt giống làm nảy sinh các Kitô hữu.” Máu đào của các chứng nhân đức tin chính là lời rao giảng hùng hồn nhất cho sự hiện diện của Thiên Chúa giữa thế gian. Từng thế hệ tín hữu qua đi, vẫn tiếp tục đối diện với thách đố phải chọn lựa: hoặc trung thành với Đức Kitô, hoặc bị cuốn theo những ngã rẽ trần gian. Trong thế giới hôm nay, người môn đệ vẫn bị thử thách giữa bao tiếng mời gọi: sống dễ dãi, sống ích kỷ, sống chỉ lo cho mình. Nhưng đừng quên rằng, chính sự can đảm làm chứng cho sự thật, cho lòng nhân ái, cho ánh sáng Tin Mừng – dù phải hy sinh, sẽ mang lại phần thưởng không ai có thể lấy mất.
Có một câu chuyện kể rằng: trong thời bách hại đạo, một Kitô hữu bị bắt và bị tra khảo vì giữ đạo. Quan quân hỏi ông: “Ngươi có sợ chết không?” Ông đáp: “Tôi chỉ sợ phải sống mà không trung thành với Chúa tôi.” Câu trả lời đó chính là tinh thần mà Chúa Giêsu mời gọi nơi mỗi người chúng ta. Sợ gì cũng được, nhưng đừng sợ sống cho Chúa. Mất gì cũng được, nhưng đừng để mất linh hồn mình. Bị ghét bỏ, bị loại trừ cũng được, nhưng đừng để bị Chúa chối bỏ trong ngày sau hết.
Là Kitô hữu, là môn đệ Chúa, chúng ta được mời gọi sống như Chúa đã sống, đi con đường mà Chúa đã đi, và tin tưởng vào phần thưởng đời đời Chúa đã hứa. Hãy nhớ rằng: đời sống đạo không phải là một cuộc thi an toàn, mà là một cuộc phiêu lưu đầy nguy hiểm. Nhưng trong cuộc phiêu lưu ấy, chúng ta không cô đơn. Chúa Giêsu đồng hành với ta. Chúa Cha chăm sóc từng bước chân ta. Và Thánh Thần thúc đẩy từng hơi thở đức tin của ta. “Đừng sợ!” – đó là tiếng gọi của Tin Mừng hôm nay, tiếng gọi ấy không chỉ dành cho các Tông đồ năm xưa, mà vang vọng trong tim từng người tín hữu hôm nay. Hãy nghe và đáp trả bằng chính đời sống chứng nhân kiên trung của mỗi người. Vì nếu ta tuyên xưng Chúa trước mặt người đời, thì Chúa cũng sẽ tuyên xưng ta trước mặt Thiên Chúa là Cha. Và không gì có thể so sánh được với phần thưởng cao cả ấy.
Lm. Anmai, CSsR
Tác giả: Lm. Anmai, CSsR