Thiên chúa - Trang 46

Thật thú vị khi nói dụ ngôn người gieo giống là dụ ngôn của lòng sám hối; và nếu thế, thì Tin Mừng hôm nay quả là phù hợp với trình tự ngôn sứ Giêrêmia diễn tả. Phụng vụ Lời Chúa cho thấy Thiên Chúa những mong con người thời Cựu Ước và cả Tân Ước trở về với Người; để rồi, chính họ sẽ trở nên những hạt giống tốt trong Nước Người.

Cách đây không lâu, tôi đọc một cuốn sách với tiêu đề, “Sinh ra là một bản thể, đừng chết như một bản sao” của tác giả John Mason. Mục đích của cuốn sách này là mong muốn độc giả có thể tìm thấy được kế hoạch mà Thiên Chúa đã sắp đặt cho cuộc đời chúng ta, để từ đó chúng ta hãy sử dụng những tài năng Ngài ban qua việc bắt tay vào hành động để đạt thành công vĩ đại.

Lời Chúa hôm nay nói đến những con người cứng lòng khiến Thiên Chúa phải thở dài; Người ước mong nó hoán cải. Qua ngôn sứ Mikha, Người nghẹn ngào ngao ngán, “Dân Ta ơi, dân Ta ơi, Ta đã làm gì cho ngươi? Hay Ta đã làm phiền chi ngươi, hãy trả lời Ta đi”; qua Tin Mừng, Chúa Giêsu tê tái tức tưởi, “Sẽ không cho các ngươi dấu lạ nào trừ dấu lạ Giôna”.

Phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật hôm nay man mát mùi hương của lòng thương xót nơi một Thiên Chúa giàu lòng xót thương. Từ bài đọc sách Khôn Ngoan, Thánh Vịnh đáp ca cho đến thư thánh Phaolô, tất cả đều toả ngát hương thơm đó; cách đặc biệt, bài Tin Mừng với một chuỗi ba dụ ngôn vốn cho chúng ta có thể cảm nếm ba hương sắc ý nhị của lòng thương xót Chúa khi Chúa Giêsu nói về Nước Trời, một Nước của lòng xót thương.

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay cho thấy sự tương phản giữa lòng dạ của con người và tâm tưởng của Đấng dựng nên nó. Thiên Chúa, Đấng từ bi vô lượng, Đấng làm tươi mới mọi sự, ban cho con người sự sống, năm tháng và thời gian; đang khi phàm nhân, cụ thể là những biệt phái, lại quá khắt khe với đồng loại, chỉ vì “Lòng người quá hẹp hòi; lòng trời mãi bao la”.

Chúa Giêsu vì yêu thương nhân loại tội lỗi, đã vâng lời Chúa Cha xuống thế làm người để cứu độ nhân loại. Vì thế, khi xuống thế làm người, Chúa Giêsu mang trong mình hai bản tính: bản tính Thiên Chúa và bản tính con người. Thánh Mát-thêu qua bài Tin Mừng hôm nay đã nói lên nguồn gốc thiên tính của Chúa Giêsu và nhân tính của Người.

Sẽ rất ngạc nhiên khi bảo phụng vụ Lời Chúa hôm nay nói đến lòng xót thương của Thiên Chúa nhất là trong bài Tin Mừng, Chúa Giêsu nặng lời quở trách các thành. Thiên Chúa yêu thương các thành của Cựu Ước cũng như các thành của Tân Ước dẫu chưa bao giờ Chúa Giêsu thốt ra những lời nặng nề đến thế,

Thiên Chúa là Đấng giàu lòng thương xót và luôn tha thứ, nhưng luôn dứt khoát và nghiêm khắc nhắc nhở những ai cứng lòng không ăn năn sám hối. Điều này được diễn tả trong bài Tin Mừng hôm nay qua việc Đức Giê-su nói: “Khốn cho ngươi, hỡi Kho-ra-din ! Khốn cho ngươi, hỡi Bết-xai-đa ! Vì nếu các phép lạ đã làm nơi các ngươi mà được làm tại Tia và Xi-đôn, thì họ đã mặc áo vải thô, rắc tro lên đầu tỏ lòng sám hối từ lâu rồi”.

Cả hai bài đọc hôm nay cho thấy, yêu thương ai là làm cho người đó lớn lên. Qua miệng ngôn sứ Hôsê, Thiên Chúa thổ lộ những lời yêu thương với dân mình, “Lúc Israel còn niên thiếu, Ta đã yêu thương nó”; trước khi sai các môn đệ đi, Chúa Giêsu cũng dùng những lời yêu thương, căn dặn họ nhiều điều và bảo, ‘Con hãy đi rao giảng, Nước Trời đã đến gần’.

“Đây là lúc phải tìm kiếm Chúa”, đó là lời ngôn sứ Hôsê trong bài đọc thứ nhất hôm nay, một lời công bố ‘rất thời sự’, thời sự cho mọi thời. Israel thời Hôsê phải tìm kiếm Chúa; Israel thời Chúa Giêsu phải tìm kiếm Chúa; và Israel thời chúng ta phải tìm kiếm Người. Thế nhưng, đây còn là lúc mà nhân loại mọi thời phải nhận ra rằng, chính Thiên Chúa đang đi tìm con người.

Lời Chúa cả hai bài đọc hôm nay nói đến việc gióng tiếng. Hôsê gióng tiếng cho Israel, làm sao họ trở về, nhận ra lòng thương xót của Thiên Chúa; Chúa Giêsu trong Tin Mừng lại gióng tiếng để Nước Thiên Chúa và lòng xót thương của Người được rao giảng.

Cả quãng đời công khai, Chúa Giê-su loan báo Nước Thiên Chúa. Mọi người đều được mời gọi gia nhập Nước Thiên Chúa. Nước Trời thuộc về những người nghèo hèn và bé mọn, nghĩa là những người đón nhận Nước ấy với tâm hồn khiêm tốn. Chúa Giê-su mời gọi những kẻ tội lỗi vào bàn tiệc Nước Thiên Chúa.

Lãng mạn đến thế, tình tứ đến thế là cùng. Qua miệng ngôn sứ Hôsê, những lời ngọt ngào của Thiên Chúa khiến lòng chúng ta ấm lại; ấm lại, bởi lẽ lời này không phát ra từ đầu môi chót lưỡi đường mật của con người vốn thường đổi thay nhưng được thổ lộ từ môi miệng của Chúa Trời, Đấng đời đời, thường hằng… không bao giờ thay đổi cũng là Đấng từ bi nhân ái và thương xót, “Ta sẽ đính hôn với ngươi đến muôn đời”.

Lời Chúa hôm nay nói đến sự mới mẻ của trời. Amos cho thấy Thiên Chúa, Đấng ngự trên trời làm lại mọi sự cách mới mẻ; Tin Mừng nói đến rượu mới, tinh thần mới Chúa Giêsu từ trời đem đến. Sự mới mẻ của Cựu Ước, của Tân Ước vẫn là lòng xót thương của Thiên Chúa. 

Bài Tin mừng này được công bố vào Chúa Nhật thứ 2 mùa Phục Sinh, Chúa Nhật kính lòng thương xót của Thiên Chúa. Tuy nhiên, khi nghe lại, ta không những nhận ra sự cứng lòng của Tôma, nhưng còn thấy cả những vết thương mà cho đến hôm nay vẫn còn đau đáu nơi mỗi người hiện diện. Vết thương đó là vết thương của hai con người, một của Đức Giêsu và một của chính Tôma.

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay nói đến dân ngoại, một dân ngoại đáng bị Thiên Chúa loại khỏi gầm trời nhưng cũng là một dân ngoại được Thiên Chúa xót thương. Ở đây chúng ta gặp được một chiều kích vô biên, chiều kích phổ quát của ơn cứu độ vốn đã manh nha trong ý định vĩnh hằng của một Thiên Chúa ngàn đời yêu thương.

Cả hai bài đọc hôm nay có chung một kết cục: Trước sự cùng khốn của một dân tộc, Thiên Chúa không thể thờ ơ; trước sự khốn cùng của một con người, Thiên Chúa không thể ơ thờ. Và Người lại xót thương cả hai.