Nghĩa trang

Robert Slater nói, “Không nỗi buồn nào lớn hơn nỗi buồn của một quả phụ đi bộ hàng ngày đến nghĩa trang; ở đó, cô đứng lặng trân một vài phút… trước khi bắt đầu một ngày mới.

Theo Từ điển Tiếng Việt, nghĩa trang (hay nghĩa địa) là danh từ chỉ khu đất chung dùng làm nơi chôn người chết[1]. Người ta còn dùng từ “tha ma” hay “bãi tha ma” với nghĩa tương tự, mặc dù nó gợi lên cảm giác không được trang trọng cho lắm[2]. Nghĩa trang Công giáo được gọi là “đất thánh”.

Thánh lễ được diễn ra tại nguyện đường hội dòng Mân Côi trong bầu khí thánh thiêng đầu ngày mới với sự hiện diện của quý cha trong và ngoài giáo phận, quý chị em toàn dòng, quý gia đình thân thuộc cũng như những người thân yêu tại giáo xứ quê nhà.

Robert Slater nói, “Không nỗi buồn nào lớn hơn nỗi buồn của một quả phụ đi bộ hàng ngày đến nghĩa trang gần đó, để đứng lặng trân một vài phút… trước khi bắt đầu công việc một ngày. Cô ấy biết, một phần của cô đang ở nghĩa trang; và phần kia, ở trong bổn phận thường nhật”.

Thế giới chúng ta đang sống có nhiều mâu thuẫn như: người để lại di sản thừa kế hàng triệu dollars cho vật nuôi trong khi những người hàng xóm phải chạy ăn từng bữa; người xây dựng nghĩa trang cho động vật, trong khi rất nhiều quốc gia cho phép người ta phá thai;

Ngày kia, vào thăm một nghĩa trang ở Mỹ, tôi thấy một người đàn ông ngồi trên một ngôi mộ; tay cầm tờ báo, ông đọc lớn tiếng. Tò mò vì điều này, tôi hỏi lý do. Ông ta trả lời, “Đó là giao kèo giữa tôi và vợ; từ khi còn sống, mỗi chiều tôi đọc báo 15 phút cho nhà tôi nghe, vì vợ tôi không biết đọc”.

Mỗi tháng tôi thương cử hành nghi thức tiễn biệt các thai nhi xấu số đến nơi an nghỉ cuối cùng tại nghĩa trang giáo xứ An Bài, giáo xứ tôi đang phụ trách. Mỗi lần làm như thế tôi không khỏi băn khoăn, thao thức, xót xa về một nền văn minh chết chóc, về một xã hội hiện đại đang lan truyền lối sống truỵ lạc và phóng túng, một xã hội mà rất nhiều người quan niệm rằng thai nhi chưa sinh ra thì chưa phải là người.

Tháng 11 gọi về trong tâm tư người Công giáo biết bao tâm trạng thật khó diễn tả. Đặc biệt, làn gió chiều thoang thoảng mùi khói hương tỏa lan từ các ngôi mộ ngoài nghĩa trang, lời kinh cầu vọng vang tha thiết, tạo nên bầu khí thiêng liêng, pha lẫn chút u buồn. Không gian trầm buồn gợi lại biết bao cảm xúc: cảm xúc ngậm ngùi xót xa khi vừa tiễn đưa người thân, ngậm ngùi trước sự sống, sự chết, giữa kẻ ở người đi.

Giáo xứ An Bài chúng tôi có một nhóm sinh viên đang học tập tại các trường Đại học ở Hà Nội. Ngoài thời gian học tập, tham gia các hoạt động của trường của lớp, những hoạt động tại giáo xứ, các em lại cùng nhau đi gom thai nhi tại các phòng khám hay các thùng rác. Cứ mỗi tháng các em lại đem thai nhi đó về nghĩa trang của giáo xứ An Bài chôn cất.

Giáo xứ Đại Đồng và Lạc Nam đã sốt sắng hiệp dâng thánh lễ cầu nguyện cho các tín hữu đã qua đời lúc 16h30 Thứ Bảy, ngày 02/11/2019 tại nghĩa trang nhân dân xã Giao Lạc, Giao Thủy, Nam Định.

Cứ mỗi độ thu về, lá vàng rơi cuốn theo chiều gió là thời điểm báo hiệu mùa báo hiếu tổ tiên đã về. Trong làn gió chiều, mùi khói hương tỏa lan từ các nghĩa trang, lời kinh cầu vọng vang da diết, tạo nên bầu khí thiêng liêng, pha lẫn chút u buồn.

Những lá cờ tím được treo kín nơi các nghĩa trang Công giáo trong những ngày này, như muốn nhắc nhở chúng ta rằng mình sẽ chết. Mặc dầu không biết sẽ chết ngày giờ nào, nơi nào, cách nào nhưng chắc chắn mình sẽ chết. Ðó là một chân lý rõ ràng và chắc chắn nhất, nằm ngay trong chính mỗi người. Đó cũng là vấn đề rất quan trọng vì nó đặt ra câu hỏi: Ðâu là ý nghĩa cuộc sống? Cuộc đời đi về đâu? Bên kia sự chết có gì không?

“Đời người thường chỉ thấy toàn chết chóc, và thậm chí là những cuộc chia ly. Đặc biệt, người ta chỉ thấy đằng sau cuộc đời là những nấm mồ, tàn tích, những thế kỷ dài. Chẳng ai thấy có gì là sự sống mới. Có nhiều người cố gắng đào bới, cũng chỉ tìm lại được những gì là xưa cũ, xung quanh họ là nấm mồ, nghĩa trang, đền đài, buồn thảm nhớ thương.”

Thứ tư ngày mồng 2 tháng 11, ngày cầu nguyện cho các tín hữu đã qua đời, vào lúc 16 giờ Đức Thánh Cha Phanxicô đã viếng và dâng thánh lễ tại nghĩa trang Flaminio ở Roma.

Lặng lẽ tiến ra khỏi nghĩa trang, lòng ai cũng rạo rực nỗi niềm xao xuyến, những tâm tư không thể thốt nên lời, những cái níu kéo trước cảnh kẻ tiễn, người đưa…

Mỗi dịp tháng Mười Một về, những nghĩa trang Công Giáo lại khang trang, sạch đẹp; những nén nhang nén hương, những bó đèn ngọn nến được thắp lên, làm cho “hoang (vắng)” (nghĩa địa, nghĩa trang) trở nên như “lễ hội”. Nghĩa trang tràn ngập màu sắc của hoa, mùi thơm của hương, ánh sáng của đèn nến, tiếng rộn rã, tiếng cười nói của những con người.

Hôm qua, 02/10/2015, Giáo xứ Thánh Danh đã tổ chức thánh lễ cầu nguyện cho các linh hồn cách trọng thể và sốt sắng tại nghĩa trang quê nhà. Đây là thánh lễ được dâng đầu tiên ngoài thánh địa kể từ khi Thánh Danh trở thành Giáo xứ. Vì vậy, toàn thể cộng đoàn Dân Chúa nơi đây lộ rõ niềm vui mừng, bởi từ nay giáo xứ không chỉ có nơi để dâng lễ cầu nguyện cho các bậc tiền nhân, mà điều quan trọng là bày tỏ lòng thảo hiểu đối với các bậc sinh thành trong đạo lý : “ Uống Nước Nhớ Nguồn”.