Thừa tác viên của lòng thương xót và cảm thông

Thứ hai - 03/11/2025 04:11 52

Anh em Dòng Giảng Thuyết mang lại cho Giáo Hội niềm hi vọng và sự chữa lành.
Theo truyền thống, sứ vụ của anh em trong Dòng chủ yếu là phục vụ đời sống cộng đoàn. Hiếm khi họ đảm nhận những hoạt động vượt ra ngoài khuôn khổ tu viện. Nhiều khi, các sứ vụ ấy diễn ra trong âm thầm và ít được người đời nhận biết.
Tất cả các anh em của Dòng đều đều cùng chia sẻ trách nhiệm rao giảng và mưu ích cho phần rỗi các linh hồn.

Các tu sĩ Đa Minh được thông phần vào đặc ân, quyền lợi và trách nhiệm trong sứ vụ rao giảng thánh, nhưng từ nhiều tòa giảng khác nhau; họ sẵn sàng lên đường đến bất cứ nơi đâu mà việc loan báo Tin Mừng đang được khẩn thiết mong chờ - giữa những người nghèo khó, túng thiếu, bị bỏ rơi hay bị gạt ra bên lề. Rao giảng từ nhiều tòa giảng khác nhau, các anh em Tu sĩ Đa Minh đáp lại - không chỉ bằng lời nói - mà bằng Lời Thiên Chúa hằng sống trong lòng mình. Quả thật, ấy chính là đặc ân của anh em Đa Minh, đặc ân loan báo Nước Thiên Chúa cho tất cả những ai khao khát sứ điệp cứu độ, đặc biệt là nơi những hoàn cảnh mà các linh mục anh em chưa thể hiện diện.

Tuy nhiên, sứ vụ của Thánh Martin De Porres đã được thể hiện qua một phương thế truyền giáo khác, đó là chăm sóc người đau yếu và hấp hối nơi cộng đoàn Đa Minh của Ngài, cho những người bị khinh miệt ngoài đường phố Lima, và cho những ai tuyệt vọng, không được yêu thương.

Được chỉ định làm người phụ trách bệnh xá của cộng đoàn Đa Minh, khi ấy gồm gần ba trăm tu sĩ, Martin đã áp dụng các kỹ năng y thuật học được khi làm thợ cắt tóc kiêm y sĩ để chăm sóc các anh em trong cộng đoàn. Bài giảng đầu tiên của Ngài chính là chăm sóc anh em trong cộng đoàn. Martin cũng quan tâm đến những người hay đến cửa Tu viện để tìm kiếm sự giúp đỡ Tuy nhiên, thánh nhân ưu tư về việc tìm ra cách thể để tìm thấy những người bị bỏ rơi cần giúp đỡ. Vì thế mà Martin đi khắp các đường phố của Lima để tìm kiếm những người bị bỏ rơi cần giúp đỡ, rồi đưa họ về phòng mình, cho ăn uống và băng bó các vết thương.

Lòng trắc ẩn và bác ái của Martin đối với người đau yếu và người già được thể hiện qua việc mang Tin Mừng hy vọng và sự chữa lành đến cho những người bị ruồng bỏ, mồ côi, vô gia cư trong các khu ổ chuột và vùng ngoại ô Lima; cho những ai chịu đau khổ vì bệnh tật hay vì lối sống bị kỳ thị, là biểu hiện sống động nơi ngài về đời sống của Thánh Đa Minh - một thừa tác viên (mục tử) của lòng thương xót và lòng trắc ẩn đối với tất cả những ai đang khốn khổ. Ảnh hưởng của Martin trong việc chăm sóc người nghèo và bệnh nhân ở Lima đã dẫn đến việc thành lập một trại trẻ mồ côi và một bệnh viện nhi.

Những điều ấy mang lại hy vọng và sự chữa lành cho hội thánh của chúng ta?

Vậy đời sống và sứ vụ của Thánh Martin de Porres nói gì với chúng ta hôm nay? Những chủ đề nào nơi đời sống cầu nguyện chiêm niệm, việc rao giảng và loan báo Tin Mừng của ngài còn mang ý nghĩa cho thế giới toàn cầu của chúng ta và cho chính cách chúng ta đáp trả ơn gọi làm thừa tác viên của Tin Mừng?

Hội Thánh của chúng ta đã bị tổn thương sâu sắc bởi căn bệnh lây lan của tội lạm dụng tính dục đối với trẻ em và những người dễ bị tổn thương . Trong ngành y học, việc chữa lành vết thương chỉ có thể diễn ra sau khi toàn bộ mô hoại tử được loại bỏ, và virus hay vi khuẩn gây nhiễm trùng được tiêu diệt bằng loại kháng sinh đặc hiệu, cùng với sự chăm sóc vết thương cẩn trọng. Với sự chăm sóc tận tình, dưới sự giám sát của các chuyên viên lành nghề, các tế bào mới sẽ được tự do phát triển, nhân lên và trưởng thành, hình thành nên mô và hệ miễn dịch khỏe mạnh, giúp toàn thân thể - là Hội Thánh - được hồi sinh trong sức sống bền vững.

Để thực hiện tiến trình chữa lành vết thương nơi Hội Thánh, những sứ vụ mới là điều khẩn thiết: sứ vụ của các tu sĩ nam nữ, của các chuyên viên tư vấn có năng lực, và của những nhà chuyên môn trong lĩnh vực y tế và chấn thương tâm lý, nhằm đáp lại thảm họa luân lý đang hiện diện trong Hội Thánh và trong nền văn hóa hôm nay, bằng những phương thế mới mẻ và đa dạng. Trước bối cảnh ấy, một sứ vụ chữa lành mới qua giáo dục, qua các sáng kiến cộng tác, và qua những cuộc gặp gỡ trực tiếp với từng cá nhân và nhóm người trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Việc này đòi hỏi sự phối hợp của nhiều sáng kiến khác nhau giữa các sứ vụ và hội dòng đã hiện hữu, và cần đến sự cộng tác của toàn thể Hội Thánh hoàn vũ để thực hiện sứ mạng ấy, hầu mang lại sự chữa lành và niềm hy vọng bền vững cho những anh chị em đang đau khổ và cho các cộng đoàn bị tổn thương trong lòng Hội Thánh cũng như trên toàn thế giới.

Noi gương Thánh Martin de Porres, O.P., và đáp lại lời mời gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô[1] cùng Cha Bề Trên Tổng Quyền[2] Dòng chúng ta, với tư cách là những người Rao Giảng Ân Sủng, là các môn đệ và sứ giả của niềm hy vọng và sự chữa lành, chúng ta được mời gọi mở rộng con tim để đón nhận những người đang sống bên lề xã hội - những biên cương do chính xã hội dựng nên – và đón nhận họ vào trong gia đình nhân loại, những con người có tiếng nói đã bị nhấn chìm bởi sự thờ ơ nhục nhã của kẻ khác. Việc chữa lành các vết thương ấy đòi hỏi chúng ta tái khẳng định phẩm giá và tự do của con người, đồng thời thăng tiến sự triển nở toàn diện của nhân vị.[3] Đây chính là lời mời gọi độc đáo cho một sứ mạng ngôn sứ, trong đó các Anh Em Tu Sĩ Đa Minh, những người được thánh hiến cho Lời, có thể loan báo đặc sủng của Dòng - mang đến sự chữa lành và niềm hy vọng cho một Hội Thánh đang bị thương tổn.

Trong tình yêu dành cho Hội Thánh, qua mọi thời đại, Đức Kitô luôn kêu gọi những con người biết chăm sóc Dân Người. Ngay từ trước muôn đời, các Anh Em Đa Minh đã được mời gọi tham dự vào công cuộc Tân Phúc Âm Hóa cho thời đại này và cho thế giới hôm nay. Anh em Đa Minh đáp lại tiếng gọi triệt để của việc loan báo Tin Mừng, đó là: tin và tuyên xưng rằng mọi con người được sinh ra trên đời đều xứng đáng được tôn trọng và được yêu thương vô điều kiện, bất kể hoàn cảnh hay địa vị của họ trong xã hội). Anh em Đa Minh chấp nhận lời mời gọi tận căn ấy bằng việc mở rộng con tim để đón nhận những ai tìm kiếm niềm hy vọng và sự chữa lành; đồng hành với những người đang chịu ảnh hưởng của nền văn hóa lạm dụng, vô cảm, nạn buôn người, và các hình thức kỳ thị về tuổi tác, màu da, văn hóa hay lối sống - với những con người bị gãy đổ, bị bỏ rơi, bị gạt ra ngoài, và không được yêu thương, trong những giờ phút tăm tối nhất của đời họ, ở bất cứ nơi đâu họ sống hay gọi là nhà.

Là những thừa tác viên của lòng thương xót và trắc ẩn, Anh em Đa Minh được mời gọi:
1. Mang lại sự chữa lành và hy vọng cho nhau trong đời sống cộng đoàn;
2. Can đảm và sáng tạo trong việc trình bày dung mạo của Đức Giêsu - dung mạo của lòng thương xót và cảm thông - đến với những ai bị tổn thương bởi thảm họa luân lý này, những người đã xa rời đức tin hay đánh mất niềm hy vọng và lòng tín thác nơi Hội Thánh;
3. Xây dựng những con đường cảm thông và những nhịp cầu mới để đón nhận những anh chị em bị bỏ rơi trở về với cộng đoàn đức tin của Hội Thánh, nơi phẩm giá, tự do và sự triển nở nhân bản của họ được khẳng định và bảo vệ;
4. Cộng tác với tha nhân trong việc hoán cải những cơ cấu bất công đang xúc phạm đến phẩm giá con người và đóng đinh nhân loại;[4]
5. Xây dựng các chương trình huấn luyện, giáo dục và mục vụ nhằm đào tạo những thừa tác viên của lòng thương xót và cảm thông;
6. Can đảm dấn thân trong sự trung tín đích thực để đồng hành với những người bé mọn nhất, sau cùng nhất và lạc mất nhất, lắng nghe họ, sánh bước cùng họ như những người hành hương trên đường Thánh Giá, trong hành trình tìm kiếm sự chữa lành, niềm hy vọng và ánh sáng Phục Sinh.

Việc đáp trả sứ mạng này trong đời sống hôm nay sẽ không dễ dàng hơn so với thời đại của Thánh Martin de Porres. Nếu chúng ta muốn trung thành sống ơn gọi trở nên những thừa tác viên của lòng thương xót và cảm thông, chúng ta phải luôn neo vững đời sống thiêng liêng trong cầu nguyện, và kiên định trong lòng sùng kính Thánh Thể - Bí tích của Đức Ái. Chính nhờ những cuộc gặp gỡ đa dạng với Đức Giêsu, chúng ta sẽ được thôi thúc bởi lòng can đảm và trung tín như ngài, để dấn thân vào sứ vụ rao giảng và loan báo Tin Mừng cách triệt để - mở ra những cánh cửa mới, những con đường chưa từng biết, và mạnh dạn bước đi qua đó. Noi Gương Thánh Martin de Porres, chúng ta cũng sẽ nhận ra rằng mình được mời gọi sống và thi hành sứ vụ ngay giữa những đổ vỡ của thân phận con người - đáp lại tất cả mọi người, đặc biệt những ai từng chịu lạm dụng, bảo vệ và giải cứu anh chị em của chúng ta đang sống trong gia đình, cộng đoàn và các dân tộc, nhất là những ai phải chịu đựng những cơ cấu áp bức đang đóng đinh nhân loại trong thân xác và trong hiệp nhất của mình. Trong những cuộc gặp gỡ ấy, chúng ta sẽ được diễm phúc thấy, chạm, dưỡng nuôi và chăm sóc chính những anh chị em mình - nơi họ, chúng ta nhận ra dung mạo Đức Kitô đang hiện diện trong hình hài đau khổ.

Lạy Đức Maria, Đấng Bảo Trợ Dòng chúng con, và Thánh Martin de Porres, thừa tác viên của lòng thương xót và cảm thông, xin đồng hành cùng chúng con vượt qua bóng tối này để bước vào sự sống mới. Xin thấm đượm các vết thương của Hội Thánh bằng “kháng sinh của ân sủng”, và nuôi dưỡng nơi Hội Thánh những thừa tác viên khỏe mạnh trong lòng thương xót và cảm thông, để họ có thể mang sự chữa lành và niềm hy vọng đến cho Dân Chúa. Xin canh giữ chúng con như Mẹ đã dõi theo Con Mẹ trên hành trình lên Núi Sọ và tiến vào Vinh Quang Phục Sinh, để chúng con cũng được đến gần Ánh Sáng Đức Tin là chính Chúa Giêsu. Amen.

Anh Ignatius Perkins, OP,
Chủ tịch Ủy Ban Thường Trực Về Ơn Gọi Anh Em Tu Sĩ Đa Minh
Lễ Thánh Martin de Porres, OP
3 Tháng Mười Một 2023

Đức Hữu chuyển ngữ từ https://www.op.org/ministers-of-mercy-and-compassion/

[1] Đức Giáo hoàng Phanxicô (2021). “Praedicator Gratiae: Thư của Đức Thánh Cha gửi Bậc thầy của Dòng Thuyết giáo nhân kỷ niệm 8 trăm năm ngày mất của Thánh Đa Minh Caleruega,” Roma: Văn phòng Báo chí Tòa Thánh.

[2] Cha Gerard Francisco Timoner III, OP (2021). “Praedicator Gratiae và ân sủng Gỉang thuyết trong Giáo hội,” Rôma: Tu viện Santa Sabina.

[3] Đức Giáo hoàng Phanxicô (2021). “Bài giảng của Đức Thánh Cha Phanxicô”, Madison Square Garden: Hành trình tông đồ của Đức Thánh Cha Phanxicô đến Cuba, Hợp chủng quốc Hoa Kỳ và chuyến viếng thăm trụ sở Liên Hợp Quốc, ngày 25 tháng 9 năm 2015. Washington: Hội nghị Công giáo tại Hoa Kỳ.

[4] Timothy Radcliffe, (1992). “Hát lên bài ca mới: Ơn gọi của Kitô hữu,” (Springfield, II): Nhà xuất bản Templegate, 1992), tr. 242.

Tác giả: Đức Hữu chuyển ngữ