Cha xứ có phải là người làm dâu trăm họ?

Thứ ba - 14/03/2017 09:52 6916

Bài giảng trong thánh lễ nhậm chức chánh xứ An Cư (Is 1,10.16-20; Mt 23,1-12)

Hôm nay giáo xứ An Cư vui mừng đón cha xứ mới. Có bao giờ quý ông bà anh chị em đặt câu hỏi cha xứ là ai và trả lời cho câu hỏi này chưa? Thỉnh thoảng ta vẫn nghe người này người kia nói: Cha xứ là người làm dâu trăm họ, thật khó mà vừa lòng mọi người! Thử hỏi cha xứ có phải là nàng dâu của giáo xứ hay là một ai khác?

Theo từ điển Công giáo, Cha xứ không phải là con dâu, nhưng là chủ chăn riêng của giáo xứ mà ngài được trao phó để thi hành trách nhiệm mục vụ dưới quyền giám mục giáo phận, chia sẻ với giám mục thừa tác vụ của Đức Kitô: giảng dạy, thánh hoá và lãnh đạo (x. Gl 519). Đây cũng chính là điều được đề cập tới trong thư bổ nhiệm cha xứ mà quý ông bà anh chị em vừa nghe công bố. Nói cách khác, cha xứ chính là người cha tinh thần, người cha thiêng liêng, là người dẫn dắt đoàn chiên giáo xứ theo đường lối của Thiên Chúa để đạt tới hạnh phúc Nước Trời. Nếu thế thì đoàn chiên giáo xứ không được quyền đòi cha xứ phải đáp ứng mọi nhu cầu của mình, cả những nhu cầu không đáng.

Cha xứ được sai đến làm mục tử qua việc giảng dạy, thánh hoá và lãnh đạo. Ngài giảng dạy trong các thánh lễ, nhất là thánh lễ Chúa Nhật và thánh lễ trọng. Ngài giảng dạy trong các lớp giáo lý cho người lớn cũng như em nhỏ, cho giáo lý viên cũng như các anh chị chuẩn bị bước vào đời sống hôn nhân gia đình, khuyên bảo khi giáo dân sa ngã lỗi lầm... Giảng dạy là bổn phận, là trách nhiệm và cũng là sứ mạng của cha xứ. Nếu cha xứ không giảng dạy, giảng dạy không đến nơi, giảng dạy qua loa đại khái, thì cha xứ đã mắc tội không chu toàn nhiệm vụ được trao phó. Nếu cha xứ có bổn phận giảng dạy thì giáo dân có bổn phận lắng nghe, đón nhận và thực hiện.

Cha xứ có trách nhiệm thánh hoá đoàn chiên giáo xứ bằng lời Chúa và các bí tích. Cha xứ dạy giáo dân sống lời Chúa, rửa tội cho con cái của họ khi chúng mới sinh ra, giải tội cho con cái họ khi nó khôn lớn, rửa tội cho người lớn nhập đạo, cử hành bí tích Thêm sức cho người nguy tử, ban bí tích Xức dầu cho bệnh nhân, chứng hôn và chúc hôn, cử hành nghi lễ an táng, ban phép lành trọng thể ngoài nhà thờ, cử hành long trọng các thánh lễ và các ngày lễ buộc. Tất cả những công việc cha xứ làm đều nhằm giúp đoàn chiên nên thánh. Do đó, cử hành các bí tích không phải là quyền, nhưng là bổn phận của cha xứ. Giáo dân có quyền lãnh nhận các bí tích, còn các cha xứ có trách nhiệm cử hành một cách chu đáo các bí tích.

Cha xứ được sai đến để quản trị giáo xứ, chịu trách nhiệm hoàn toàn về tài sản vật chất cũng như đời sống đức tin hay thiêng liêng của giáo xứ. Việc xây dựng, sửa chữa các cơ sở vật chất của giáo xứ thuộc quyền của cha xứ, việc định đoạt những tài sản được phép cũng thuộc quyền của cha xứ, việc điều hành mọi hoạt động mục vụ của giáo xứ cũng là trách nhiệm của cha xứ. Ban hành giáo là người được giáo dân tín nhiệm bầu lên và được cha xứ chấp nhận để cộng tác với cha xứ trong việc điều hành hay quản trị giáo xư, chứ không phải là người quyết định thay cho cha xứ. Ban hành giáo càng không có quyền điều khiển, lèo lái cha xứ theo sở thích cá nhân hay của giáo xứ mà đi ra khỏi đường lối của Thiên Chúa. Ai nghĩ rằng giáo xứ có quyền điều khiển cha xứ, dẫn dắt cha xứ là đã sai lầm lớn vì đời thuở nào chiên lại dẫn dắt mục tử. Thử hỏi chiên dẫn mục tử thì dẫn đi đâu, ai dẫn đoàn chiên đến với Chúa?

Lời Chúa hôm nay đưa ra những chỉ dẫn khá cụ thể để các cha xứ có thể chu toàn sứ mạng được Chúa trao phó: 1. Là người hướng dẫn đoàn chiên, cha xứ cần làm gương sáng cho đoàn chiên qua việc luôn thành thật và khiêm tốn trước mặt Thiên Chúa. Nếu lỗi lầm thiếu sót thì cần đối thoại với Chúa và khiêm tốn xin ơn tha thứ vì tội của chúng ta dầu có đỏ như son cũng ra trắng như tuyết, có thẫm tựa vải điều cũng hoá trắng như bông. Sám hối chưa đủ mà còn phải loại bỏ điều xấu, tập làm điều tốt, tìm kiếm lẽ công bằng, sửa phạt người áp bức, xử công minh cho cô nhi, biện hộ cho quả phụ....

2. Là người lãnh đạo giáo xứ, cha xứ cần luôn thống nhất giữa lời nói và việc làm: Nếu cha nói hay nói giỏi, thì cha cũng phải sống hay sống giỏi; nếu cha nói không hay, cha cũng vẫn phải sống tốt, đừng giống các pharisêu và các kinh sư nói một đàng lại làm một nẻo.

3. Là mục tử của đoàn chiên, cha xứ còn phải khiêm tốn phục vụ trong yêu thương: “Người làm lớn hơn cả, phải làm người phục vụ anh em. Ai tôn mình lên, sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên”.

Cha xứ không phải là nàng dâu, nhưng là chủ chăn riêng của giáo xứ, lãnh trách nhiệm giảng dạy, thánh hoá và quản trị giáo xứ từ Chúa qua đức giám mục. Muốn thực hiện tốt sứ mạng được trao, cha xứ cần làm gương sáng cho đoàn chiên qua việc thành thật và khiêm tốn trước mặt Thiên Chúa, thống nhất lời nói và hành động, ân cần phục vụ trong yêu thương. Đây cũng là những đòi hỏi dành cho cả đoàn chiên. Vì thế, đoàn chiên không được coi cha xứ là nàng dâu để đòi được chiều chuộng, không được đoán xét phê phán cha xứ thế này thế nọ, không được đòi cha xứ làm cái này hay làm cái khác theo sở thích riêng. Giáo dân không được gán cho cha xứ vai trò kiếm tiền cho các công trình của giáo xứ.

Trái lại, các tín hữu phải xác định rằng cha xứ là mục tử dẫn dắt đoàn chiên qua việc giảng dạy, thánh hoá và quản trị. Hơn nữa, đoàn chiên còn phải cầu nguyện và cộng tác với cha xứ trong việc xây dựng giáo xứ thành một cộng đoàn hiệp nhất, mạnh mẽ trong đức tin, nồng nàn trong đức mến, bền vững trong niềm hy vọng. Trước những yếu đuối, giới hạn của cha xứ, anh chị em phải biết cảm thông, nâng đỡ để cha xứ có thể khắc phục hầu có thể phục vụ đoàn chiên cách tốt đẹp hơn.

Tác giả: Lm. Giuse Nguyễn Văn Toanh