Thiên Chúa công bằng hay tốt lành?

Thứ bảy - 19/09/2020 00:39 1550

TUẦN XXV
Mt 20,1-16a

Bài đọc I trích từ sách ngôn sứ I-sai-a (Is 55,6-9) đã khai mở chủ đề xuyên suốt Chúa Nhật 25 TNA: Tư tưởng, đường lối của Thiên Chúa thì khác xa với con người, như trời với đất. Vậy, hãy dành phút lắng đọng Lời Chúa để cùng suy tư về một Thiên Chúa Công Bằng hay Tốt Lành.

Trước tiên, giả như ông chủ đưa cho những người làm thuê ngay từ sáng sớm mỗi người thêm hai phân tiền nữa thì thiết nghĩ vấn đề sẽ được giải quyết cách thỏa đáng và như thế sẽ chẳng còn ai càm ràm, lẩm bẩm kêu trách ông chủ, thậm chí mọi người sẽ nhận xét về ông chủ rất công bằng. Nhưng ông chủ đã không làm thế, điều mà lý ra ông hoàn toàn có thể làm được, bởi vì ông đã quá sài sang phóng khoáng khi trả những một quan tiền cho những người chỉ lao động có một giờ. Chẳng những không chi thêm tiền cho những người làm trọn cả ngày, mà trái lại có vẻ như ông chủ còn gay gắt khi nói với họ: ‘Cầm lấy phần của bạn mà đi đi.’ Tại sao ông chủ lại hành động lạ lùng như thế?

Cần đọc lại để cho thấy ông chủ ở đây là người chúa ghét những ai mắc bệnh ‘tưởng - ghen’: ^“Khi đến lượt những người vào làm trước nhất, họ tưởng sẽ được lãnh nhiều hơn… Họ vừa lãnh vừa cằn nhằn chủ nhà: ‘Mấy người sau chót này chỉ làm có một giờ, thế mà ông lại coi họ ngang hàng với chúng tôi là những người đã phải làm việc nặng nhọc cả ngày, lại còn bị nắng nôi thiêu đốt’” (c10-12).

Lại nữa, nếu ông chủ cố gắng đáp ứng sự công bằng theo như lời càm ràm của người làm thuê từ sáng sớm thì có lẽ mọi người chỉ nhận ra nơi ông, khuôn mặt của một chủ nhân công bằng. Đang khi qua dụ ngôn này, Chúa Giêsu lại muốn giới thiệu cho ta thấy một khuôn mặt khác: ông chủ thật tốt bụng chứ không đơn giản chỉ công bằng?

Khi móc lối với sứ điệp Lời Chúa tuần trước về sự tha thứ, chúng ta nhận ra rằng: Nếu Chúa cư xử công bằng như chúng ta là, chúng ta có, chúng ta muốn, thì cũng không bao giờ chúng ta đền trả được món nợ tình thương của Thiên Chúa. Cũng thế, nếu hôm nay Chúa cứ đối xử công bằng như những người làm ở giờ thứ nhất đòi hỏi, thì những người đến sau hết là giờ thứ 9, 11, đã không thể bảo tồn sự sống gia đình anh ta.

Hiểu trong bối cảnh như thế, dụ ngôn này thật gần gũi và đụng chạm đến thế giới của những con người đang sống trong màn trời chiếu đất, thiếu cơm ăn áo mặc. Một thế giới đang quằn quại sống trong nỗi đau của đa số con người bám víu bất kỳ một công việc nào để sống cho qua ngày đoạn tháng: Họ chờ đợi suốt ngày để có ai thuê mướn không, ngõ hầu đổ mồ hôi mà lấy bát cơm cho vợ con gia đình.

Qua dụ ngôn này Chúa Giêsu muốn làm nổi bật 2 điểm chính sau: Sự khác biệt về nhiều phương diện giữa con người với nhau là một thực tế không thể chối cãi được. Nó vẫn có đó dù ta nhiều khi không muốn và không chấp nhận, thậm chí ta còn xin Chúa cất đi sự khác biệt đó khỏi môi trường ta đang sống vì nó chẳng ích lợi gì cho ta. Nhưng qua sự khác biệt này mà lòng ưu ái nghiêng hẳn về phía người khác, thì lập tức cơn cám dỗ ghen tị, tức tối... trong ta rất dễ nổi loạn, nó khiến ta tỏ ra dỗi hờn, uất hận với Thiên Chúa và bực tức, khó chịu với anh chị em của mình.

Xét cho cùng không ai trong chúng ta luôn ‘bị’ Thiên Chúa đối xử chỉ như một Đấng Công Bằng, vì đã không ít lần chúng ta nhận được sự đối xử quá tốt lành của Thiên Chúa. Khi ấy, ta phải trân nhận rằng Thiên Chúa quả thật rất tốt lành.

Thiên Chúa chúng ta như thế đó! Thật rộng lượng, nhân từ, hay tha thứ, Ngài vừa Công Bằng vừa giàu tình thương, đang khi con cái của Ngài đê tiện, hẹp hòi, được mất, hơn thua, so đo, tính toán. Nhiều khi chúng ta nhân danh công bằng để đối xử hẹp hòi, khắt khe, độc ác với kẻ khác. Công bằng là mức độ thấp nhất của bác ái. Công bằng mà không có bác ái là tàn nhẫn, là vô nhân đạo. Là con cái của Đấng Tốt Lành, tôi phải làm gì để vượt trên mức tối thiểu của công bằng để ai nấy sống bác ái, tình thương, cao thượng và hạnh phúc như lòng Chúa mong ước.

Tác giả: Lm. Giuse Phạm Văn Quang