“Người chết nối linh thiêng vào đời”

Thứ ba - 03/11/2015 11:55 4008

“Người chết nối linh thiêng vào đời”, câu hát của cố Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn cứ văng vẳng trong không gian của đêm hội các thánh. Gọi như thế chẳng sai chút nào vì “Công viên vĩnh hằng”, đêm nay rực sáng ánh đèn chẳng khác đêm hội hoa đăng là mấy. Và những người đi dự lễ tối nay cũng thật khác mọi ngày, trên tay còn có hoa, nến và cả hương nữa. Hòa trong dòng người tiến về thánh địa, người viết thầm nghĩ, không biết tục lệ dâng lễ cầu hồn có nguồn gốc từ đâu?

Thật may mắn câu hỏi đã có đáp án ngay trong thánh lễ. Theo đó, tục lệ xin lễ cầu nguyện cho người qua đời đã có xuất xứ từ “hy lễ đền tội” trong dân Do thái, cụ thể trong Kinh Thánh ghi lại việc, “ông Giuđa quyên được khoảng hai ngàn quan tiền, và gửi về Giêrusalem để xin dâng hy lễ tạ tội; ông làm cử chỉ này vì cho rằng người chết sẽ sống lại” (2Mcb 12, 43). Việc làm này xảy ra trước Chúa Giêsu sinh ra gần hai trăm năm. Đây là lần đầu tiên kinh thánh Cựu ước khẳng định rằng lời cầu nguyện và hy lễ cho người đã khuất thì đem lại ơn tha tội cho họ. Khẳng định này về sau đã được cụ thể hơn trong niềm tin vào sự phục sinh cho người chết nhờ Đức Giêsu Đấng công chính.

Niềm tin này ăn sâu vào tiềm thức tín hữu Việt Nam vốn rất coi trọng đạo hiếu. Chẳng vậy mà mấy hôm nay, thánh địa tấp nập người đi lại làm cỏ, quét dọn, sửa sang mộ phần người thân. Tối nay sau thánh lễ, ai nấy còn cố nán lại bên mộ của người thân. Có lẽ trong thâm tâm mọi người đều tin rằng những người nằm dưới mồ biết ai đang ở bên họ lúc này. Ý nghĩ ấy tiếp thêm niềm vui cho người còn sống. Những người con xa xứ không thể về thắp hương ngay trên mộ phần tiền nhân cũng nhắn gửi người thân ở nhà thay mình thắp nén hương tưởng nhớ người đã khuất. Chính vì vậy khói hương đêm nay không những làm ấm lòng người chết, mà còn yên ủi cho cả người ở xa. Nó thật đẹp và ý nghĩa biết bao, những vòng khói hương cuộn tròn, tỏa lan, bay lên không trung như vô tình mà lại hữu ý đã nối kết người sống - chết, kẻ ở xa người ở nhà lại gần nhau hơn. Việc làm tốt đẹp này không chỉ tập cho chúng ta thói quen tưởng nhớ công ơn tổ tiên nhưng còn là gương lành, là bài học thiết thực dạy cho cháu con trong nhà, những hậu nhân sẽ kế tục truyền thống thảo hiếu thay chúng ta sau này.

Theo gương Giuđa, ông này đã quyên tiền để xin lễ cho những chiến binh ngã xuống bằng tất cả tấm lòng mà Kinh Thánh ghi nhận là “đạo đức và thánh thiện” (Mcb 12, 45). Hy lễ tạ tội không hệ tại ở giá trị nhiều hay ít tiền, nhưng bởi tấm lòng vàng của người đang sống. Nếu chúng ta tin sau mỗi thánh lễ cầu hồn sẽ có rất nhiều linh hồn được rước về Thiên Đàng, chắc hẳn chúng ta sẽ trân trọng và siêng năng tham dự thánh lễ, rước lễ cách tích cực hơn chứ không chỉ bàng quan, làm cho có mà thôi.

Đức Giêsu chết là để mở đường cho những ai đã an giấc ngàn thu trở về bên Chúa Cha. Ngài chính là cây cầu linh thiêng nối đất thấp với trời cao để đưa người chết đến với “trời mới, đất mới” là hiện thực chứ không phải “thị kiến” như Tông đồ Gioan. Nếu chúng ta tin vào điều ấy thì hãy chia sẻ và quảng diễn niềm tin này cho người khác không chỉ bằng lời nói mà bằng hành động cụ thể. Việc hành hương viếng Thánh địa trong suốt tuần đầu của tháng Mười Một là cơ hội kéo ơn đại xá xuống cho các linh hồn nơi luyện ngục. Dù chỉ có tám ngày nhưng nếu hàng triệu tín hữu ai ai cũng thực thi việc lành này thi sinh ích lơi biết bao cho các linh hồn nơi luyện nguc.

Thánh lễ kết thúc, ra về ngoảnh nhìn lại “Công viên vĩnh hằng” nơi an nghỉ của người thân cũng như người lạ, tôi biết rằng hôm nay khái niệm ‘quen và lạ’ ấy không còn nữa. Thực ra trong sự quan phòng đầy từ tâm của Cha trên trời thì tất cả chúng ta đều là con và là anh em của nhau. Như thế, việc chúng ta cầu nguyện cho bất kỳ một linh hồn nào, không phải làm cho người xa lạ, mà là làm cho chính anh em của mình. “Thật thế, nếu ông không hy vọng rằng những chiến binh đã ngã xuống sẽ sống lại, thì cầu nguyện cho người chết quả là việc dư thừa và ngu xuẩn” (2Mcb 12, 44).

Nt. Scholastica, Đaminh Bùi Chu