Vấn đề - Trang 4

Trong trình thuật Tin Mừng của thánh Gioan hôm nay soi sáng cho chúng ta hai vấn đề: một bên là nhu cầu và khát mong được Thiên Chúa tỏ mình cho chúng ta thấy; một bên là việc lắng nghe, yêu mến và tuân giữ Lời Chúa dạy.

Trong mọi thời đại, nghèo đói luôn là vấn đề của nhân loại nói chung và những người có trách nhiệm nói riêng phải giải quyết. Nó được ví như một bãi rác mênh mông, đến nỗi người ta không biết tháo gỡ từ đâu.

Hiện nay, môi trường đang là vấn đề nóng của toàn nhân loại. Nếu để ý, mọi người có thể thấy rằng thời tiết ngày càng khắc nghiệt và khó dự báo hơn, mưa lũ, bão tố thất thường, tài nguyên suy giảm, môi trường ô nhiễm, nguồn nước thiếu thốn trên diện rộng… Hậu quả này xảy ra vì con người đã khai thác đến mức cạn kiệt các nguồn tài nguyên, thải nhiều chất độc hại ra môi trường.

Mỗi sáng, tôi liếc mắt vội qua những trang mạng để cập nhật tình hình xã hội. Sau đó, tôi sẽ đọc kĩ hơn vào buổi chiều. Tôi muốn biết chuyện gì đang xảy ra, vậy nên, tôi theo dõi những biến động trong nước và quốc tế. Những vấn đề thời sự luôn có sức thu hút tôi. Đọc tin tức giúp tôi hình thành lập trường của mình và nhờ thế mà tôi có thể bảo vệ ý kiến của mình khi tranh luận với bạn bè về những vấn đề đang thu hút sự quan tâm của dư luận

Pavel Poloz, từng bị lưu đày ở Nga, nhận xét, “Ở Nga, Kitô hữu bị thử thách bởi gian khổ; ở Mỹ, bạn được thử thách bởi tự do. Thử thách bởi tự do khó hơn nhiều! Không ai áp lực trên niềm tin của bạn. Vì vậy, bạn thoải mái, không quá tập trung vào Chúa Kitô, vào sự dạy dỗ của Ngài, cách Ngài muốn bạn sống! Vấn đề ở chỗ, không phải là những gì bạn muốn, nhưng là Chúa muốn!”.

William Wilberforce, một chính khách, từng nói, “Tôi phải dành nhiều thời gian hơn cho Chúa. Tôi đã sống quá nhiều vì uy tín chính trị. Việc rút ngắn giờ cầu nguyện riêng tư sẽ làm chết đói linh hồn; nó phát triển còm cõi và mờ nhạt”. Sau một thất bại trong Quốc Hội, ông nhìn nhận, vấn đề là do ông ngày càng bủn xỉn thời gian với Chúa, Đấng ‘gọi riêng từng người’; trong đó, lẽ ra, ông có thể tha thiết tìm kiếm ý muốn của Ngài.

Thủ tướng Winston Churchill, một chính khách thường bị chỉ trích; nhưng theo ông, sẽ không là vấn đề nếu chỉ trích phát triển theo hướng tích cực. Ông đã đóng trên tường văn phòng những lời này, “Tôi làm hết sức mình những gì có thể, và tôi luôn như vậy.

Trong một tập sách nói về các Giáo Xứ, tác giả ví von so sánh các ‘nhà thờ sống’ và ‘nhà thờ chết’: Chi phí của các ‘nhà thờ sống’ luôn nhiều hơn thu nhập của họ; ‘nhà thờ chết’ không cần nhiều tiền! Các ‘nhà thờ sống’ có vấn đề về chỗ đậu xe; ‘nhà thờ chết’ có thừa không gian trống! Các ‘nhà thờ sống’ có thể ồn ào vì một số trẻ em;

Mấy năm gần đây, tôi hay được mời làm phản biện độc lập, phản biện hay thành viên hội đồng chấm luận văn, luận án từ cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ đến đề tài nghiên cứu khoa học các cấp (ảnh dưới). Trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng có nhiều tin, bài viết liên quan đến tôn giáo. Đề tài về tôn giáo trong đó có Công giáo được nhiều người quan tâm, thật là điều đáng mừng nhưng nó cũng đặt ra nhiều vấn đề mà tôi muốn trao đổi.

Tự bản chất con người mang tính xã hội, có khuynh hướng liên đới với một ai khác. Vấn đề đặt ra là: con người có thể sống tương quan chân thực với nhau được không? Nhà triết học hiện sinh người Pháp Jean Paul Sarthe cho rằng, đặc tính liên vị (tương quan nhân vị) nơi con người không thể thiết lập được.[1]

Rõ ràng đại dịch, với những vấn nạn như “sự lây nhiễm, số người tử vong, phương pháp chữa trị và vaccine, không phải là những vấn đề riêng của địa phương nào”, nhưng chúng liên quan “đến toàn thế giới và các mối tương quan giữa các dân tộc.”

Khi đứng trước một vấn đề, một biến cố, một sự kiện chúng ta có thể đánh giá nó ngang qua việc quan sát từ phía trước hoặc từ phía sau, nghĩa là, hoặc nhìn từ những nguyên nhân hoặc nhìn từ những kết quả của nó. Cũng vậy, khi đối diện với sự dữ, cụ thể là đại dịch Covid 19, chúng ta có thể nhìn ở góc độ nguyên nhân hoặc kết quả.

Một cách thú vị, Robert Short đặt vấn đề về sự tha thứ của Thiên Chúa! Khi Phêrô hỏi, phải tha cho anh em mấy lần; Chúa Giêsu bảo, “Thầy không bảo con phải tha đến bảy lần, nhưng đến bảy mươi lần bảy!”. Đó là một cách nói phải tha “vô hạn”. “Vậy nếu Thiên Chúa ra lệnh cho chúng ta như thế, thì làm sao Ngài ‘thoát khỏi’ việc chính Ngài phải tha vô hạn?”.

Đọc và suy gẫm Thông điệp Fratelli Tuti về Tình huynh đệ và thân hữu Xã hội của Đức Thánh Cha Phanxicô ngay trong những số đầu tiên, tôi đã giật mình và thực sự bị cuốn hút vào cách suy tư và đặt vấn đề của Ngài:

Một nhà tâm lý nhận định, “Vấn đề rắc rối là, có quá nhiều người tiêu những số tiền mà họ chưa kiếm được, cho những thứ họ không cần, để gây ấn tượng với những người họ không thích!”. Và thú vị thay! Mẹ Têrêxa thêm vào, “Nếu cho đi những gì bạn không cần, đó không phải là cho đi!”.

Đối thoại là một phần của cuộc sống. Nó diễn ra hằng ngày, ở mọi lúc, mọi nơi, trong rất nhiều hình thức và cấp độ khác nhau. Từ những câu chuyện thường nhật như kiểu chuyện thời tiết nắng mưa, mạnh yếu v.v... đến những vấn đề nghị sự quan trọng, như chuyện chính trị, tôn giáo, đạo đức v.v...

“Con người là một huyền nhiệm”[1](G. Marcel) bởi con người trong đó có chúng ta là một hữu thể mà những vấn đề xoay quanh nó luôn là những bí ẩn và không thể có lời giải đáp một cách trọn vẹn. Không ai có thể hiểu hết được người khác và chắc chắn không thể hiểu chính mình.