Phận quét lá đa

Thứ tư - 14/09/2016 03:38 3394

Văn hóa Việt Nam nói riêng và văn hóa Á Đông nói chung, ngôi Chùa là một hình ảnh quen thuộc của người bình dân. Trong những ngôi Chùa đó, thường xuất hiện những chú tiểu. Các chú tiểu là cấp bậc bé nhất ở trong Chùa và mới xuất gia hay phát tâm đi tu. Công việc của các chú tiểu thường là giúp đỡ những việc lặt vặt cho các Sa Di (Sư Bác), Đại Đức, Thượng Tọa, Hòa Thượng. Và một trong các công việc mà các chú hay làm là quét lá rụng ở trong Chùa. Như thế, quét lá là công việc thường ngày và bổn phận của các chú. Vì thế, mỗi lần có dịp quét lá, tôi lại có cơ hội suy nghĩ về những việc thuộc bổn phận.

Trước hết, làm việc bổn phận thì người làm phải có ý thức, trách nhiệm. Người trách nhiệm là người nhận lấy công việc mình phải làm và đảm bảo làm tròn tốt nhất có thể công việc đó, và nếu kết quả không tốt thì phải gánh chịu phần hậu quả. Con người ta hay có xu hướng đổ lỗi cho nhau và không chịu phần trách nhiệm về mình. Ngay từ khởi thủy, Ađam và Evà đã phải mắc lỗi lầm đó. Khi bị sa ngã, Chúa hỏi tội Ađam thì ông đổ lỗi cho Evà, còn Evà lại đổ lỗi cho con rắn (St 3, 11-13). Vì vậy, chúng ta hằng phải luôn ý thức rèn luyện để là người có trách nhiệm, đặc biệt trong những việc bổn phận của mình.

Thứ đến, làm việc bổn phận thì người thi hành không nên kêu ca, kể lể, than khổ, hay phàn nàn. Trong cuộc sống, đôi khi chúng ta thường kể khổ về những công việc của mình, hoặc “thêm mắm, thêm muối” một chút để cho người khác thấy là mình quan trọng, mình đã phải vượt mọi khó khăn để làm được việc đó. Tất nhiên, điều đó cũng đúng một phần nhưng chúng ta thường quên đi đó chỉ là bổn phận mà ta phải làm mà thôi. Khi nói đến điều này, tôi lại nhớ đến dụ ngôn “người Pharisêu và người thu thuế” (Lc 18, 11-13). Người Pharisêu thì đứng thẳng nguyện thầm rằng: “Lạy Thiên Chúa, xin tạ ơn Chúa, vì con không như bao kẻ khác: trộm cắp, bất chính, ngoại tình, hoặc như tên thu thuế kia. Con ăn chay mỗi tuần hai lần, con dâng cho Chúa một phần mười thu nhập của con”. Ông ta không biết rằng, việc làm của ông chỉ đơn thuần là việc bổn phẩn mà ông phải làm, chứ chẳng có công trạng gì mà kể lể cả. Còn người thu thuế thì biết thân biết phận, đứng đằng xa, không dám ngẩng mặt lên, đấm ngực thưa rằng: “Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi”. Kết quả thì chính Chúa Giêsu đã kết luận người thu thuế khi về nhà đã được nên công chính, còn người Pharisêu thì không.

Cuối cùng, làm việc bổn phận thì người làm không nên đòi người khác khen thưởng, biết đến công trạng của mình. Thường chúng ta khi làm gì cũng muốn người khác biết đến, nhất là những việc làm tốt của mình. Vì thế, mới có chuyện người ta muốn nêu tên mình trên các phương tiện truyền thông mỗi lần họ đi làm từ thiện hay làm một việc bác ái nào đó cho người khác. Những người cấp dưới khi làm tốt công việc của mình thì cũng muốn cấp trên biết đến và thưởng tặng hay chí ít thì cũng là lời khen. Thực ra, điều đó cũng chỉ là bình thường nếu đơn thuần đó chỉ là những lời khen động viên, nhưng nếu ai quá đi tìm những cái hư danh nơi những việc bổn phận của mình thì điều đó là rất không nên. Chúa Giêsu đã dạy chúng ta rằng: “Khi làm tất cả những gì theo lệnh phải làm, thì hãy nói: chúng tôi là những đầy tớ vô dụng, chúng tôi đã chỉ làm việc bổn phận đấy thôi” (Lc 17, 10). Tục ngữ có câu: “hữu xạ tự nhiên hương”, khi mình làm tốt điều gì thì sẽ có lúc người khác biết đến mà không cần chúng ta phải nói ra hay làm mọi cách cho người khác biết.

“Chú tiểu thì phải quét lá đa”, đó là điều bình thường và việc bổn phận của chú, dù ai khen ai chê thì việc đó chú vẫn phải làm. Điều này đã làm tôi ý thức rất nhiều rằng: khi mình làm những việc bổn phận của mình thì không nên kể lể công trạng, than vãn khổ cực và phải có tinh thần trách nhiệm, vì đó chỉ là việc bổn phận của mình, chẳng có gì là lớn lao, hay lập được thành tích gì cả. Ý thức được như thế, cuộc sống của mình sẽ bình an và không bị xáo trộn, lung lay bởi lời khen, tiếng chê của người đời, tất cả chỉ là việc bổn phận của mình với Chúa và tha nhân mà thôi.

Tác giả: An Bình