Chạnh lòng

Lời Chúa trong Tin Mừng theo thánh Mátthêu (Mt 9,36-39) như một tiếng gọi vang vọng qua thời gian, chạm đến trái tim mỗi người Kitô hữu: “Đức Giêsu thấy đám đông, Người chạnh lòng thương, vì họ lầm than vất vưởng, như bầy chiên không có người chăn dắt.

Hình ảnh Thiên Chúa trong bài đọc hôm nay (Is 30, 19-26) và bài Tin Mừng (Mt 9,35-10,1.6-8) mang đến cho chúng ta một cảm nhận rõ nét về một Thiên Chúa luôn đồng hành, yêu thương và chạnh lòng trước nỗi đau của con người.

Thánh sử Matthêu đã tường thuật lại việc Đức Giêsu khi thấy dân chúng đông đảo, nhưng họ lại bơ vơ, lạc lõng không người chăn dắt. Đứng trước tình trạng đó, Đức Giêsu đã chạnh lòng thương, nên Người đã chọn 12 Tông đồ và trao cho các ông sứ mệnh đi loan báo Tin Mừng.

Mở đầu bài Phúc Âm, thánh Matthêu cho biết “Đức Giê-su thấy đám đông thì chạnh lòng thương”. “Chạnh lòng thương” (Splagchnistheis) là từ mạnh nhất của tiếng Hy Lạp, diễn tả lòng trắc ẩn hay thương xót.

Cuộc sống của chúng ta có biết bao điều còn trăn trở, những cảnh đời thiếu may mắn của những đứa trẻ mồ côi, người già neo đơn, bệnh tật, chắc hẳn ai cũng không khỏi giật mình và chạnh lòng thương cảm.

Bài Tin mừng hôm nay tường thuật lại phép lạ Chúa Giêsu hoá bánh ra nhiều lần thứ hai. Phép lạ hoá bánh ra nhiều lần đầu xảy ra vì Đức Giêsu thấy dân chúng bơ vơ không người chăn dắt (Mc 6,34). Lần thứ hai này, Ngài chạnh lòng thương vì tình trạng khốn quẫn của họ: “đã ba ngày rồi mà không có gì ăn” (Mc 8,2).

Bài Tin mừng (Lc 7,11-17) nói về việc Chúa đã chạnh lòng xót thương trước tình cảnh: người ta khiêng một người chết đi chôn, người này là con trai duy nhất của bà góa thành Na-in (c.11-12). Việc chạnh lòng thương đã dẫn tới hành động: an ủi vỗ về khi Chúa nói: Bà đừng khóc nữa (c.13) và ngay lúc đó, đứa con trai được cứu sống.

Trong một bài viết đăng trên website của Hội đồng Giám mục Việt Nam (hdgmvietnam.com), tác giả đã đặt tựa đề: “Chúa chạnh lòng thương vì người thương của Chúa không biết" được tóm gọn trong những điều sau:

Người phong cùi đến gặp Đức Giê-su. Anh ta quỳ xuống van xin Chúa rằng: “Nếu Ngài muốn, Ngài có thể làm cho tôi được sạch” (Mc 1,40). Đáp lại sự can đảm và ước muốn cháy bỏng của anh, Đức Giê-su chạnh lòng thương, giơ tay đụng vào anh ta, chữa anh khỏi ngay lập tức.

Chúa Giêsu đã dành tình yêu thương cho con người, đặc biệt là những người nghèo khó, bệnh tật, bơ vơ không nơi nương tựa. Bài Tin mừng theo thánh Matthêu (Mt 15, 29-37) nêu lên hình ảnh Chúa Giêsu chạnh lòng thương đám đông dân chúng.

Vào thời Chúa Giêsu quan niệm này vẫn không thay đổi. Việc người thanh niên bị phong chạy tới cầu cứu Đức Giêsu để xin được chữa lành là một hành vi táo bạo. Thế nhưng, việc Đức Giêsu dám chạm vào anh ta vì chạnh lòng thương lại càng táo bạo hơn. Như vậy, cả hai đều vi phạm luật thanh sạch và ô uế.

Tin Mừng hôm nay, Chúa Giê-su mời gọi mỗi Ki-tô hữu trở nên những thợ gặt để đi gặt lúa về. Sau khi trừ quỷ cho người câm, Chúa Giê-su đi khắp các thành thị, làng mạc, giảng dạy trong các hội đường, rao giảng Tin Mừng Nước Trời và chữa hết các bệnh hoạn tật nguyền trong dân. Người thấy đám đông vất vưởng, lầm than, như bầy chiên không người chăn dắt thì chạnh lòng thương. Và Người nói với các môn đệ rằng: “Lúa chín đầy đồng mà thợ gặt lại ít. Vậy anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa về”.

Đức Giêsu chạnh lòng thương giơ tay đụng vào anh và bảo: “Tôi muốn, anh hãy được sạch” (Mc 1,41). Lòng thương xót trong trái tim Chúa Giêsu giờ đây được biểu lộ qua chính đôi tay của mình. Người đã không ghê tởm căn bệnh như người ta đã từng ghê tởm và xa tránh, nhưng Người đã giơ tay ra để đụng chạm vào vết thương thể xác của anh.

Không biết từ khi nào, hình ảnh người nghèo luôn luẩn quẩn trong tâm trí của tôi. Tôi nghĩ về họ. Tôi chạnh lòng và thương cảm cho người già neo đơn, cho đứa bé mồ côi không được đến trường, cho cha mẹ nghèo thức khuya dậy sớm mong cho đàn con có đủ cơm ăn áo mặc. Người nghèo đã đi vào cuộc đời của tôi như một người bạn, một người bên cạnh tôi chờ đợi sự chia sẻ. Tôi nghĩ về họ, nghĩ đến cuộc sống của họ. Và hôm nay, tôi chợt nhận ra : người nghèo đã đánh cắp trái tim của tôi. Họ đã lấy nó và giữ nó cho họ. Vì vậy, dù rất thích những món hàng giá trị kia, tôi cũng không mua được gì, vì tâm trí tôi luôn vang vọng : « Để tiền đó cho người nghèo, đừng vì niềm vui riêng cho mình mà lấy đi hạt cơm của người nghèo ». Không biết đã bao giờ bạn bị giằng co như thế chưa ? Giáng Sinh này, bạn sẽ tặng gì cho những người thân ?

Chỉ với một câu văn ngắn thôi thánh sử đã lột tả được tình thương của người cha dành cho đứa con đi hoang này. Từ đàng xa ông đã trông thấy anh, “ông chạnh lòng thương” khi thấy thân hình tiều tụy của con. Từ sự rung cảm của trái tim “chạnh lòng thương” đến hành động của chân ‘chạy’ tay ‘ôm’ và môi ‘hôn’, tình thương, niềm vui, hạnh phúc bên trong ông bộc lộ hết ra hành động ngoài cơ thể. Khuôn mặt của ông bây giờ rạng rỡ thay cho nét buồn sầu trước đó.

Hơn hết, con tim không ngủ yên là một con tim biết “chạnh lòng thương”, biết cho đi không ngơi nghỉ, biết tha thứ hoài, tha thứ luôn luôn, tha thứ mãi mãi. Dù cho con chiên của Ngài có chìm ngập trong tội lỗi, có sống đời buông trôi, Cha vẫn yêu thương, vẫn tha thứ, vẫn băng bó vết thương và vẫn chữa lành. Con tim người Mục tử cần vượt ra khỏi mọi biên thùy để ôm ấp từng con chiên, ghi tên chúng vào trái tim của mình. Để làm được điều đó, chắc chắn Cha sẽ phải hư hao, như ngọn nến chấp nhận lụi tàn để mang lại ánh sáng chiếu soi cuộc đời. Nhờ con tim biết chạnh lòng thương của người Mục tử, bao nhiêu vết thương sẽ được Cha băng bó; bao nhiêu con tim rạn vỡ sẽ được Cha chữa lành; bao con chiên lạc sẽ được Cha đưa về đoàn tụ cùng đàn chiên; bao bất hòa, chia rẽ sẽ được Cha hòa giải; bao âu lo, thất vọng; bao chán ngán cuộc đời sẽ được Cha an ủi, đỡ nâng.