Tại sao thánh Vinhsơn có cánh và đốm lửa trên đầu?

Thứ tư - 09/04/2025 00:07 183

488221076 29045378125108610 2492510041399235199 n

Thánh Vinh Sơn Phêriê (Vincent Ferrer), một tu sĩ Dòng Đa Minh nổi tiếng trong lịch sử Giáo hội Công giáo, được biết đến với tài năng giảng thuyết xuất chúng, đời sống thánh thiện và lòng nhiệt thành trong việc kêu gọi con người sám hối để trở về với Thiên Chúa. Trong nghệ thuật Công giáo, hình ảnh của ngài thường được khắc họa với những đặc điểm độc đáo: đôi cánh mọc ở vai và một đốm lửa rực cháy trên đỉnh đầu. Những biểu tượng này không phải là sản phẩm của trí tưởng tượng ngẫu nhiên hay sự sáng tạo nghệ thuật đơn thuần, mà chúng mang trong mình những ý nghĩa sâu sắc, phản ánh rõ nét cuộc đời, sứ mạng và mối liên kết thiêng liêng của ngài với Thiên Chúa. Để hiểu rõ hơn tại sao Thánh Vinh Sơn lại được mô tả với đôi cánh và đốm lửa, chúng ta cần đi sâu vào bối cảnh lịch sử, thần học và ý nghĩa biểu tượng của những hình ảnh này.

Đôi cánh ở vai – Biểu tượng của sứ giả thiên thần và lòng nhiệt thành rao giảng:

Trong truyền thống Kitô giáo, đôi cánh từ lâu đã trở thành hình ảnh quen thuộc gắn liền với các thiên thần – những sứ giả của Thiên Chúa, những đấng được sai đi để truyền đạt ý muốn của Ngài cho nhân loại. Với Thánh Vinh Sơn Phêriê, đôi cánh ở vai không chỉ đơn thuần là một chi tiết trang trí mà còn là biểu tượng mạnh mẽ cho vai trò đặc biệt của ngài trong lịch sử cứu độ. Ngài sống vào cuối thế kỷ 14 và đầu thế kỷ 15, một thời kỳ đầy biến động trong Giáo hội và xã hội châu Âu, với sự phân chia lớn (Đại Ly giáo) và những khủng hoảng đạo đức lan rộng. Trong bối cảnh ấy, Thánh Vinh Sơn nổi lên như một nhà giảng thuyết vĩ đại, đi khắp các vùng đất từ Tây Ban Nha, Pháp, Ý cho đến các khu vực khác, để kêu gọi con người từ bỏ tội lỗi, hoán cải tâm hồn và chuẩn bị cho ngày phán xét cuối cùng.

Đôi cánh được gắn cho ngài trong các tác phẩm nghệ thuật như một cách để tôn vinh danh hiệu mà người đời đặt cho ngài: "Thiên thần của Ngày Phán xét". Danh hiệu này không phải là ngẫu nhiên. Những bài giảng của Thánh Vinh Sơn thường tập trung vào các chủ đề về sự tận thế, sự trở lại của Chúa Kitô và tầm quan trọng của việc sống một đời sống công chính. Lời giảng của ngài mạnh mẽ, cuốn hút, và có sức lay động hàng ngàn người, từ những kẻ tội lỗi cứng lòng cho đến những người đã xa rời đức tin. Đôi cánh, vì thế, không chỉ tượng trưng cho vai trò sứ giả của ngài mà còn nhấn mạnh sự nhanh nhẹn, không mệt mỏi trong việc mang Tin Mừng đến khắp mọi nơi, giống như một thiên thần bay qua các vùng đất để loan báo ý Chúa.

Hơn nữa, đôi cánh còn gợi lên hình ảnh về sự thánh thiện vượt trội của Thánh Vinh Sơn. Trong khi ngài vẫn là một con người bằng xương bằng thịt, đời sống cầu nguyện, khổ chế và sự tận hiến của ngài đã nâng ngài lên một tầm cao thiêng liêng, gần gũi với các thực tại trên trời. Đôi cánh là dấu hiệu của sự kết nối đặc biệt giữa ngài và Thiên Chúa, đồng thời là lời nhắc nhở rằng ngài đã sống một cuộc đời vượt lên trên những giới hạn của trần thế, hướng dẫn các linh hồn về với ánh sáng vĩnh cửu. Qua hình ảnh này, Giáo hội muốn nhấn mạnh rằng Thánh Vinh Sơn không chỉ là một nhà giảng thuyết mà còn là một người dẫn đường, một "thiên thần" giữa đời thường, người mang lại hy vọng và sự cứu rỗi cho những ai lắng nghe ngài.

Đốm lửa trên đỉnh đầu – Sự hiện diện của Chúa Thánh Thần và ngọn lửa tình yêu:

Bên cạnh đôi cánh, đốm lửa trên đỉnh đầu của Thánh Vinh Sơn là một biểu tượng khác thường xuyên xuất hiện trong các bức tranh và tượng về ngài. Hình ảnh ngọn lửa này ngay lập tức gợi nhớ đến biến cố Lễ Hiện Xuống trong Tân Ước, khi Chúa Thánh Thần ngự xuống trên các Tông đồ dưới dạng những lưỡi lửa, ban cho họ sự khôn ngoan, lòng can đảm và khả năng nói các thứ tiếng để rao giảng Tin Mừng. Với Thánh Vinh Sơn, đốm lửa trên đầu mang ý nghĩa tương tự: nó biểu thị sự hiện diện và hoạt động của Chúa Thánh Thần trong cuộc đời và sứ mạng của ngài.

Thánh Vinh Sơn được biết đến như một nhà giảng thuyết có tài năng phi thường. Ngài có khả năng nói chuyện một cách rõ ràng, thuyết phục và đầy cảm hứng, đến mức những bài giảng của ngài không chỉ làm rung động trái tim mà còn thay đổi cuộc đời của nhiều người. Một điều kỳ diệu thường được kể lại là dù ngài chỉ giảng bằng tiếng mẹ đẻ của mình (tiếng Valencia hoặc tiếng Tây Ban Nha), những người nghe từ các vùng đất khác nhau, nói các ngôn ngữ khác nhau, vẫn có thể hiểu được lời ngài. Điều này gợi nhớ đến phép lạ ngôn ngữ trong ngày Lễ Hiện Xuống, và đốm lửa trên đầu ngài chính là biểu tượng của ơn Chúa Thánh Thần đã ban cho ngài khả năng đặc biệt ấy. Ngọn lửa này không chỉ là dấu hiệu của sự soi sáng thần linh mà còn là nguồn sức mạnh giúp ngài vượt qua những khó khăn, thử thách trong hành trình rao giảng dài đằng đẵng.

Ngoài ra, ngọn lửa còn mang ý nghĩa sâu xa hơn: nó tượng trưng cho tình yêu nồng cháy của Thánh Vinh Sơn dành cho Thiên Chúa và tha nhân. Cuộc đời ngài là một minh chứng sống động cho ngọn lửa đức tin không bao giờ tắt. Ngài không chỉ giảng dạy bằng lời nói mà còn bằng hành động: sống khắc khổ, cầu nguyện không ngừng, và dành trọn đời mình để phục vụ những người nghèo khổ, bệnh tật và lạc lối. Ngọn lửa trên đầu ngài, vì thế, không chỉ là biểu tượng của sự khôn ngoan hay ơn gọi mà còn là hình ảnh của một trái tim bừng cháy vì tình yêu – tình yêu đối với Chúa và tình yêu đối với các linh hồn mà ngài tìm cách cứu vớt. Chính ngọn lửa này đã thúc đẩy ngài đi qua hàng ngàn dặm đường, đối mặt với hiểm nguy và sự chống đối, để tiếp tục sứ mạng của mình cho đến hơi thở cuối cùng.

Kết hợp ý nghĩa của đôi cánh và đốm lửa:

Khi nhìn vào hình ảnh Thánh Vinh Sơn với đôi cánh và đốm lửa, chúng ta thấy một sự kết hợp hài hòa giữa hai khía cạnh của sứ mạng ngài: vai trò như một sứ giả của Thiên Chúa (đôi cánh) và sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần (đốm lửa). Hai biểu tượng này bổ trợ lẫn nhau, tạo nên một bức chân dung hoàn chỉnh về một vị thánh vừa mạnh mẽ, vừa thánh thiện, vừa tràn đầy ơn thiêng. Đôi cánh nâng ngài lên như một thiên thần để loan báo Tin Mừng, trong khi ngọn lửa soi sáng con đường và đốt cháy lòng nhiệt thành trong ngài. Cùng nhau, chúng kể lại câu chuyện về một con người đã sống trọn vẹn cho Thiên Chúa, để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng Giáo hội và các tín hữu qua nhiều thế kỷ.

Ý nghĩa đối với đời sống đức tin hôm nay:

Hình ảnh Thánh Vinh Sơn với đôi cánh và đốm lửa không chỉ là một di sản nghệ thuật mà còn là nguồn cảm hứng cho các Kitô hữu ngày nay. Đôi cánh nhắc nhở chúng ta về lời mời gọi ra đi, mang Tin Mừng đến với thế giới, bất chấp những khó khăn và thách thức. Ngọn lửa khích lệ chúng ta nuôi dưỡng một đời sống nội tâm sâu sắc, để Chúa Thánh Thần dẫn dắt và đốt cháy lòng yêu mến trong tâm hồn mình. Noi gương Thánh Vinh Sơn, chúng ta được mời gọi sống một cuộc đời nhiệt thành, thánh thiện và tận hiến, trở thành những "sứ giả" và "ngọn lửa" giữa thế gian.

Tóm lại, đôi cánh ở vai và đốm lửa trên đỉnh đầu của Thánh Vinh Sơn Phêriê là những biểu tượng giàu ý nghĩa, phản ánh sứ mạng thiêng liêng đặc biệt của ngài: một nhà giảng thuyết không mệt mỏi, một thiên thần của ngày phán xét, và một chứng nhân sống động của Chúa Thánh Thần. Qua những hình ảnh này, Giáo hội không chỉ tôn vinh cuộc đời và công việc của ngài mà còn mời gọi mọi người học hỏi từ ngài, sống một đời sống đức tin mạnh mẽ và đầy lửa yêu mến, để cuối cùng, như Thánh Vinh Sơn, chúng ta cũng có thể dẫn dắt các linh hồn đến với sự thật và ơn cứu độ vĩnh cửu.

Tác giả: Lm. Anmai, CSsR