Chúa Nhật I MC năm A: Vượt thắng cám dỗ
Chúa Nhật I Mùa Chay bao giờ cũng nói đến cám dỗ. Điều này cũng dễ hiểu, vì Mùa Chay là mùa chiến đấu thiêng liêng, chiến đấu chống lại ma quỷ để lớn lên trong đời sống thiêng liêng.
Cám dỗ là một thực tại
“Cám” là “gây xúc động”, “dỗ” là “nói để người khác làm theo”. Cám dỗ là xúi giục con người chống lại Thiên Chúa, chạy theo điều xấu hoặc bỏ bê điều thiện. Chiến thuật thường là “dụ dỗ” hoặc “cho nếm một khoái lạc nào đó”. Như vậy, có một “giá trị ảo” được tạo ra để chiêu dụ phạm tội, có thể do “thế gian” (gương xấu, áp lực tâm lý, trào lưu số đông…), do “xác thịt” (dục vọng, đam mê xấu) hoặc do ma quỷ (kiêu ngạo, tham lam, lạc thú).
Cám dỗ là điều có thật. Ngay từ khởi đầu, loài người đã bị ma quỷ cám dỗ (bài đọc I) và đã thua cuộc, khi họ nghe theo ma quỷ (biểu tượng con rắn) và phạm tội chống lại ý định và lệnh truyền của Chúa. Trái lại, Chúa Giêsu cũng bị cám dỗ, nhưng đã chiến thắng (bài Tin Mừng).
Trong cuộc sống thường ngày, cám dỗ cũng luôn là một kinh nghiệm thực tế mang đến niềm vui chiến thắng hay nỗi buồn bại trận. Đó là một cuộc chiến không ngừng nghỉ chống lại sự ích kỷ, tham lam và dục vọng, để ngày càng gắn bó hơn với thánh ý của Thiên Chúa.
Ba cơn cám dỗ
Bài đọc II gợi nhớ chúng ta về ba cơn cám dỗ xảy ra với Adam cũ (Adam và Eva), Adam mới (Chúa Giêsu) và với chúng ta hôm nay. Do sự sa ngã của Adam cũ, bản tính con người chúng ta bị tổn thương nên dễ hướng chiều về điều xấu và dễ bị mê lầm, sa ngã, phạm tội. Nhưng chúng ta vẫn tràn trề hy vọng và vững tin trong cuộc chiến, vì “sự sa ngã của Adam không thể nào sánh được với ân huệ của Thiên Chúa”. Chúa Giêsu đã chiến thắng và Ngài luôn đồng hành nâng đỡ chúng ta trong cuộc chiến cam go này.
Chúa Giêsu chịu ba cơn cám dỗ tiêu biểu mà con người chúng ta thường mắc phải: danh, lợi, thú. Nhưng ẩn sâu trong cám dỗ ấy là một sự kiêu ngạo muốn “bằng Thiên Chúa”, muốn thay Ngài lèo lái thế giới này theo tham vọng ích kỷ của mình. Con người luôn ảo tưởng về sức mạnh của mình và ma quỷ luôn chờ đợi để thổi phồng ảo vọng ấy nơi loài người.
Vượt thắng cám dỗ
Sự chiến thắng của Chúa Giêsulà khuôn mẫu cho chúng ta trong cuộc chiến chống lại cám dỗ.
Trước hết, đó là “giải ảo” các cơn cám dỗ. Chúng ta cần nắm rõ sự thật, sự thật về mình, sự thật về Chúa, sự thật về con người và vạn vật. Những ảo tưởng sẽ dẫn chúng ta đến ảo vọng và hành động sai lầm. Luôn theo đuổi những giá trị thật mà Lời Chúa soi sáng sẽ giúp chúng ta bước đi trên đường ngay nẻo chính. Việc năng đọc, học hỏi, suy niệm và thực hành Lời Chúa vì thế đóng một vai trò hết sức quan trọng trong đời sống đức tin. Chúa Giêsu đã luôn dùng Lời Chúa để “giải ảo” tất cả các cơn cám dỗ của Satan.
Thứ đến là phòng bị sẵn sàng bằng việc gia tăng sức mạnh nội tâm. Chúa Giêsu đã ăn chay, cầu nguyện trong sa mạc suốt 40 đêm ngày. Ngài đã phòng bị cho cuộc chiến khốc liệt sắp xảy đến. Những phương thế chúng ta làm trong Mùa Chay (ăn năn sám hối, ăn chay hãm mình, ăn ở ngay lành, rộng rãi chia sẻ, tĩnh tâm xưng tội…) đều nhằm thanh luyện tâm hồn và canh tân đời sống để có sức mạnh tâm linh mà sẵn sàng chiến đấu và chiến thắng.
Xin Chúa Giêsu giúp chúng ta vững tâm chiến đấu và chiến thắng để Mùa Chay giúp chúng ta mặc lấy con người mới trong Chúa Ki tô, con người rực rỡ vinh quang của cuộc chiến thắng phục sinh của Ngài.
Lm. Đaminh Trần Ngọc Đăng
X. HĐGMVN, Từ điển Công giáo, NXB Tôn Giáo, tr. 108. J.A. Hardon, Từ điển Công giáo phổ thông, Bản Roneo, q. 1, tr. 96.