Mỗi khi bước vào tháng 10 mọi người Công giáo khắp thế giới được mời gọi đọc Kinh Mân Côi, cách riêng đối với con dân giáo phận Bùi Chu có lòng sùng kính Đức Mẹ và suy niệm Mầu Nhiệm Cứu Chuộc qua việc lần chuỗi Mân Côi và Vãn Tháng Mân Côi. Từ khi Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phao lô II thêm 5 sự Sáng vào 15 mầu nhiệm Mân Côi (5 sự Vui, 5 sự Thương và 5 sự Mừng) để trở thành 20 mầu nhiệm: Vui - Sáng - Thương - Mừng; và hướng dẫn đọc 5 sự Sáng vào thứ Năm hằng tuần, 5 sự Vui vào thứ Hai và thứ Bảy, 5 sự Thương vào thứ Ba và thứ Sáu, 5 sự Mừng vào thứ Tư và Chúa nhật. Ngắm Văn Côi cũ mọi người quen đọc lại chưa có 5 sự Sáng nên đã có nhiều tác giả đã cố gắng theo thể thơ văn cũ để thêm 5 sự Sáng vào cho đầy đủ.
Dưới đây là bản văn Ngắm Văn Côi hay còn gọi là Ngắm Rosa mà Linh mục Lam Ngã đã chuyển 5 sự Sáng sang thể thơ và thêm vào phần tổng tạ cho phù hợp với 20 mầu nhiệm Mân Côi.
Ngắm Mân Côi Đức Bà (Vãn chi khánh nguyện tán tụng thi ca) Dẫn: Ca này đọc ngày trước hết và các ngày lễ cả
Vườn Rosa bao quanh trái đất Cảnh thiên nhiên thật rất diệu huyền Thử truy cùng cho đến căn nguyên Xem ai đã gây nên vậy tá? Bởi ông thánh Đaminh cha cả Thấy ruộng thiêng cỏ rả mê man Người lo buồn nguyện ngắm kêu van Xin Đức Mẹ cực khoan thương đoái. Đức Mẹ thương xuống ơn rộng rãi Trao tràng châu truyền hãy giảng khuyên Khuyên người ta lần hạt ngắm nên Sẽ chữa tật thiêng liêng cho đã. Người vâng cứ giảng không bao nả Thấy lòng người khác cả khi xưa Kẻ mê đàng tội lỗi liền chừa Phường đạo rối xác xơ tan tác. Thế gian bỗng tự nhiên ra khác Ruộng Y-ghê cỏ rác bớt dần Thánh hội từng tư mộng công ân Hằng năm đặt lễ tuần kính nhớ.
Thơ rằng: Mộc bản thủy nguyên giai hữu tự Đức cơ phúc chỉ khởi vô ro Bởi đâu khai tác thánh chi đồ Phải truy niệm sao cho xứng đáng. Kìa Hà-lạc thấy còn cảm thán Nọ Cam đường thi tán tam chương Huống vườn Thiêng Thánh Mẫu mở mang Cây phúc rủ ngành vàng quý hóa. Ta hãy cố hái hoa tìm quả Quả cùng hoa rất lạ rất nhiều Rất thơm tho mỹ vị ngọt ngào Ngoạn hứng chỉn không bao là chán.
Mân Côi nhị thập sự thi ca Phép ngắm Rosa nguyên cội rễ Suy ơn chuộc tội loài người người thế Tự sinh nhi tử, tử nhi sinh Công nghiệp vô cùng khôn xiết kể. Lạy ơn rất Thánh Đức Bà Xin vì phép ngắm Rosa Thánh này Ban ơn soi sáng bởi Trời Cùng ban sự sống đời đời cho con.
Năm Sự Vui 1.- Chúa toan cứu chuộc các sinh linh Sai sứ truyền tin Thánh Tử sinh Thánh Mẫu dâng mình theo ý Chúa Chịu thai nguyên vẹn đức đồng trinh. Lạy ơn Đức Mẹ nhân thay Xin vì sự nhiệm mầu này dủ thương Cho con lòng vững đá vàng Vâng theo ý Chúa mọi đàng đừng sai.
2.- Isave Thánh đà già cả Chúa định mang thai con cách lạ Đến viếng tha con khỏi tội truyền Con trong lòng Mẹ liền mừng tạ. Lạy ơn Đức Mẹ nhân thay Xin vì sự nhiệm màu này dủ thương Cầu xin Chúa cả Thiên đàng Cứu con cho khỏi các đàng tội khiên.
3.- Belem phong cảnh cực trần ai Chúa chọn sinh nơi khốn khó thay Máng cỏ bò lừa quỳ thở ấm Thiên Thần mừng rỡ Chúa ra đời. Lạy ơn Đức Mẹ nhân thay Xin vì sự nhiệm màu này dủ thương Cho con được ở khiêm nhường Chớ yêu chuộng sự vẻ vang trên đời.
4.- Mẫu Hoàng vâng giữ lời truyền dạy Đem Chúa vào đền xin chuộc lấy Thầy cả xưng ra thật Chúa Trời Liền xin ẵm lấy cùng thờ lạy. Lạy ơn Đức Mẹ nhân thay Xin vì sự nhiệm mầu này dủ thương Cho con thủ tiết băng sương Đáng lên hưởng phúc thiên đàng ngày sau.
5.- Lễ rồi Con lạc, Mẹ tìm Con Lòng mẹ ba ngày rất héo hon Đoạn trở vào đền tìm lại thấy Con về giữ vẹn đạo thần hôn. Lạy ơn Đức Mẹ nhân thay Xin vì sự nhiệm màu này xuống ơn Cho con lòng thật ăn năn Soi gương phúc đức siêng năng vâng lời.
Tạ: Con kính nhớ ngợi khen Đức Mẹ đã hưởng phần vui vẻ lạ thay. Vui vì khi thấy sứ Chúa sai Truyền tin lạ chịu thai Thánh Tử. Vui vì Isave thánh nữ Tội truyền con khỏi tự trong thai. Vui vì khi thấy Chúa ra đời Thiên Thần hát mừng Người cách lạ. Vui vì Chúa vào đền thờ cả Thánh Simi kính tạ khen Người. Vui vì con lạc mất ba ngày Tìm lại thấy trong nơi đền thánh. Bấy nhiêu sự chúng con dâng kính Xin giàn ra trong tính phần vui Cho chúng con hưởng phúc trên Trời Được hằng sống đời đời vui vẻ.
Năm Sự Sáng Sự vui khép khai quang sự sáng Lòng Đức Bà như áng mây trời Luôn bên Con rong ruổi khắp nơi Mới thấy cảnh trần đời dâu bể.
1.- Chúa chịu Phép Rửa tại Giođan Vừa lên khỏi nước đã ngập tràn Thánh Thần ngự xuống thêm xác quyết Là Con Chí Ái tự Cha ban. Lạy ơn Đức Mẹ dịu thay Xin vì sự nhiệm mầu này xót thương Giúp con vững chí can trường Xứng danh con Chúa trọn đường thiêng liêng.
2.- Chúa làm phép lạ tại Cana Nước hóa rượu ngon rất đậm đà Quản gia thắc mắc vì không hiểu Làm sao rượu ấy ở đâu ra? Lạy ơn Đức Mẹ dịu thay Xin vì sự nhiệm mầu này xót thương Răn con thành kính khiêm nhường Quan chiêm sự lạ tỏ tường ngày sau.
3.- Lên đường rao giảng khắp nơi nơi Ơn thiêng dấu lạ giúp mọi người Bình an gặp gỡ mong biến đổi Nên người công chính chốn mù khơi. Lạy ơn Đức Mẹ dịu thay Xin vì sự nhiệm mầu này xót thương Khuyên con giữ vẹn tấm gương Giữa cơn sóng gió khôn lường nhân gian.
4.- Biến hình trên núi thật uy nghi Tông đồ chiêm ngưỡng chẳng sợ gì Chỉ mong được ở Tarbo mãi Hạnh phúc tuyệt vời ước mong chi. Lạy ơn Đức Mẹ dịu thay Xin vì sự nhiệm mầu này xót thương Biến con nên mới phi thường Mai sau hưởng phúc quê hương trên trời.
5.- Thịt Máu Ngài đà nên hy lễ Làm của ăn hiến tế nuôi con Ân tình đem sưởi ấm xác hồn Cho sức mạnh trường tồn vinh hiển. Lạy ơn Đức Mẹ dịu thay Xin vì sự nhiệm mầu này xuống ơn Dạy con luôn biết hiến thân Trở nên tấm bánh tinh thần trao ban.
Tạ: Con kính Mẹ dịu dàng ân phúc Tỏ tình thương thúc giục nhân gian. Sáng thay Phép Rửa tại Giođan Khiến thiên địa bừng lên òa vỡ Sáng thay tiệc Cana giữa bữa Rượu hồng ân cứu chữa phu thê. Sáng thay truyện dụ ngôn đem kể Để giúp đoàn nhân thế canh tân. Sáng thay cảnh Tarbo xuất thần Tông đồ như thất kinh ức triệu. Sáng thay Máu Thịt Ngài tiên liệu Làm của ăn huyền siêu lênh láng. Con dâng kính lên năm sự sáng Như tình thương hiển rạng ấm thân Ôi vinh quang Mẹ mãi trong ngần Chiếu tỏa cả triều thần, dương thế.
Năm Sự Thương Sự sáng qua sự sầu lại kế Lòng Đức Bà như bể dạt dào Khi thấy con chịu khốn khó bao Thì Người cũng phải đau đớn hết.
1.- Chúa vào cầu nguyện trong vườn Giệt Thấy tội loài người lòng thảm thiết Máu lộn mồ hôi đổ túa ra Phó mình vào nộp tòa quan xét. Lạy ơn Đức Mẹ khoan thay Xin vì sự nhiệm mầu này thảm thương Cho con được sức vững vàng Chịu nhiều sự khó Chúa thường định cho.
2.- Chịu khốn thâu đêm rất nhuốc nha Sáng ngày dinh trấn giải vào tra Dậy đưa cột đá đem dây trói Đánh cả vào mình thịt nát ra. Lạy ơn Đức Mẹ khoan thay Xin vì sự nhiệm màu này thảm thương Soi cho con mọn biết đường Trách mình về tội lỗi thường phạm liên.
3.- Mặc cho áo đỏ như vua giả Đầu đội mạo gai thâu suốt cả Máu chảy ròng ròng mặt chứa chan Lại quỳ gối nhạo giơ tay vả. Lạy ơn Đức Mẹ khoan thay Xin vì sự nhiệm màu này thảm thương Cho con được đức khiêm nhường Hằng bằng lòng chịu trăm đường nhuốc nha.
4.- Khi quan luận giết án đà phê Thánh giá đem cho vác nặng nề Đau đớn vừa đi vừa ngã xuống Hung đồ buộc cổ kéo lôi đi. Lạy ơn Đức Mẹ khoan thay Xin vì sự nhiệm màu này thảm thương Giữ con đừng để ngang tàng Cứ nương thánh giá theo đàng Chúa đi.
5.- Thảm thay xô ngửa trên thánh giá Đanh đóng chân tay thâu suốt cả Chúa chịu đền thay hết tội đời Mẹ như dao sắc thâu qua dạ. Lạy ơn Đức Mẹ khoan thay Xin vì sự nhiệm mầu này xuống ơn Tha con khỏi các nợ nần Khi hồn lìa xác khỏi quân giặc thù.
Tạ: Kính nhớ sự thảm thương Đức Mẹ Khi con vì tội thế đền bồi. Thương con đã đổ máu mồ hôi Chịu quân dữ bắt nơi vườn Giệt. Thương con chịu thâu đêm thảm thiết Chịu đánh đòn nát hết thịt mình. Thương con đầu đội mạo gai khoanh Mặc áo đỏ như hình vua giả. Thương con phải vác cây thánh giá Gượng vác đi mà ngã khốn thay. Thương con chịu đanh đóng chân tay Cùng chịu chết vì loài người thế. Đức Mẹ bởi thương con quá lẽ Trong lòng nên như bể đắng cay. Xin vì những sự thảm thiết này Cho con mọn được ăn mày phần phúc.
Năm Sự Mừng Sự thương khó đã qua khỏi lúc Những sự mừng bỗng chốc tiếp theo Vì các ơn rất cả rất nhiều Đức Mẹ được kể sao cho xiết.
1.- Xác quàn hang đá khỏi ba ngày Sống lại uy nghi sáng láng thay Đức Mẹ thấy con mừng quá bội Tông Đồ mặt ủ bỗng nên tươi. Lạy ơn Đức Mẹ cam thay Xin vì sự nhiệm màu này đoái thương Cho con sạch tội mọi đàng Cùng tin mọi sự tỏ tường ngày sau.
2.- Cứu chuộc Chúa đà xong mọi sự Dặn dò Thánh Mẫu cùng đầy tớ Khuyên còn ở lại Chúa lên Trời Bên hữu Dêu Cha tòa Chúa ngự. Lạy ơn Đức Mẹ cam thay Xin vì sự nhiệm màu này đoái thương Cho con lòng mến thiên đàng Hằng hằng ra sức tìm đàng để lên.
3.- Thánh Mẫu Tông Đồ hội họp nhau Thánh Thần lưỡi lửa xuống trên đầu Soi cho biết tiếng muôn vàn nước Ban sức thiêng liêng giảng đạo màu. Lạy ơn Đức Mẹ cam thay Xin vì sự nhiệm màu này đoái thương Cho con sức mạnh vững vàng Xưng ra đạo Thánh sửa sang trong ngoài.
4.- Nữ Vương đến tuổi đầy ơn phúc Thánh Tử, Thiên Thần đều xuống rước Hồn xác lên trời rất tốt lành Hưởng muôn muôn phúc ai suy được. Lạy ơn Đức Mẹ cam thay Xin vì sự nhiệm màu này đoái thương Đến cơn nhất đán phi thường Cho con khỏi mắc chước phường satan.
5.- Chúa cả Ba Ngôi thưởng Nữ Vương Ngự trên thần thánh nước thiên đường Ban quyền xem sóc loài người thế Làm Mẹ cầu bầu để Chúa thương. Lạy ơn Đức Mẹ cam thay Xin vì sự nhiệm màu này xuống ơn Cho con lòng giữ trung cần Đáng lên chầu chực hưởng phần phúc riêng.
Tạ: Con cám mến ngợi khen kính nhớ Sự Đức Bà mừng rỡ Con mình. Mừng khi thấy Chúa đã phục sinh Rất sáng láng phúc lành hơn trước. Mừng khi thấy Chúa lên hưởng phúc Các Thiên Thần đón rước tưng bừng. Mừng khi thấy Chúa Thánh Thần Đã hiện xuống ban ơn cả thể. Mừng khi thấy mình toan giã thế Con xuống mời rước Mẹ lên trời. Mừng vì được ơn cả Ba Ngôi Ban tòa thưởng ngự nơi trọng nhất. Sự vui mừng rất bền, rất thật Lòng Đức Bà càng rất khoan thay Xin vì những sự mừng này Cho chúng con đời đời mừng rỡ.
Thống hỷ: Bốn phần tóm lại hai mươi chục Cảm nhớ khong khen công cứu thục Mọi phúc treo gương rất sáng thay Soi lên sẽ được muôn vàn phúc.
Tổng tạ: Hai mươi sự ngắm về lần hạt Chúng con xin ngợi hát khong khen Cám ơn các ích thiêng liêng Tóm mọi cách chung riêng thay thảy. Bởi sự vui Đức Bà xem thấy Sứ Ba Ngôi chào lạy truyền tin Ngôi thứ hai xuống ở cùng liên Được hưởng các ơn riêng vạn bội. Bởi sự sáng Chúa Con mở lối Lời chiếu vào mảng tối tâm can Thánh Thể Ngài, mạch suối ân ban Thêm sức khi mỏi chân chùn gối. Bởi sự thương thấy con chuộc tội Chịu gian nan nghìn nỗi trăm đường Lòng Đức Bà đau đớn thảm thương Các sự khó cũng dường như phải. Bởi sự mừng tự Con sống lại Chúa xuống ơn rộng rãi muôn vàn Cho đến khi lìa khỏi thế gian Các phúc trọng Chúa ban đầy dẫy. Vì sự vui, sáng, thương, mừng ấy Giúp đỡ con chuộc lấy loài người Lại thêm vườn hoa rất lạ thay Cho Thánh hội đời đời thưởng ngoạn.
Chữ rằng: Thái linh chi giả tư kỳ bản Chước lễ toàn giả thám kỳ nguyên Huống các ơn bởi mạch thiêng liêng Xưa nay đã giàn trên trái đất. Rễ cây phúc đượm nhuần tốt bậc Lá ngành đua thật rất rum ra Bóng rợp che mát mẻ ôn hòa Hoa đỏ trắng gần xa ánh giãi.
Thơ rằng: Thanh hư linh hựu quang mang khải Hồng bạch huyền hoa phúc ức khai Sắc vẻ vang hương ngạt ngào bay Gẫm xem chính xuân đài cảnh trí.
(Dẫn: Thống hỷ và tổng tạ sẽ đọc các ngày lễ cả, các ngày thứ Tư và Chúa nhật mà thôi)
GIÁO PHẬN BÙI CHU
Gia đình tổ ấm cho con tìm về
Thơ: Trường khúc Mân Côi
Truyện ngắn: Tình người
Đường quê
Bến Cốc ngày trở lại
Có thực là “triết hâm”?
Thư gửi các Thánh
Tìm lại Đức Tin
Vẫn một tình yêu đấy thôi!
Me chua ngọt
Nhờ Mẹ Vô Nhiễm con sống Mùa Vọng
Nhớ Cha
Mân Côi kính Mẹ
Tu sĩ không thể mù tri thức
Những ước mơ của Bông Hồng Nhỏ
Băn khoăn từ Giáo hội Hà Lan
Thật giả
Gửi em, Thiên Thần nhỏ!
Tình bạn trong đời linh mục
Con muốn giống Cha phải thế nào?
Thông điệp tình yêu
Nhật ký hành hương Fatima
Bạn có biết vì sao Thiên Chúa thiên vị?
Hoa Oải Hương và Thánh Giá
