Tuần Thánh tại Trung Lao năm 2000

Thứ ba - 12/04/2022 18:14 1851

Video này là cả một bầu trời tuổi thơ đối với tôi. Ngày ấy, tôi mới chỉ là chú bé 10 tuổi, chưa hiểu hết tất cả những ý nghĩa của buổi diễn nguyện Kịch Thương Khó Chúa Giê-su, nhưng kí ức tôi vẫn im đậm cái bầu khí thật khó diễn tả khi cả làng bước vào những ngày Tuần Thánh năm 2000.

Đây có lẽ là lần đầu tiên và cũng là duy nhất mà làng tôi tổ chức diễn nguyện Đàng Thánh giá đặc biệt như vậy. Tất cả kịch bản, chỉ đạo nghệ thuật đều do những đồng hương của làng ở miền Nam về tổ chức. Kịch Thương Khó huy động đông đảo diễn viên quần chúng là dân làng cùng tham gia.

Nhìn cái cách phục trang, có lẽ sẽ có bạn cười vì sao thấy quần áo gì mà quê quá, lôm côm quá, chẳng giống lính Rô-ma hay người Do Thái ngày xưa gì cả.

Cũng đúng thôi, nhưng xin hãy nhớ đây là thời điểm năm 2000 ở một xứ đạo miền quê Bắc Bộ. Kiếm đâu ra những cửa hàng cho thuê trang phục như ngày nay. Bởi vậy, để có thể có được một dàn diễn viên đông đảo như vậy là cả một bài toán khó.

Mấy anh lính tráng đội đủ loại kiểu mũ. Nào là mũ lưỡi trai, nón lá, nào là mũ công nhân. Áo choàng thì lấy vỏ chăn, miếng vải hoa cắt ra là có bộ quân phục cũng màu mè lắm chứ.

Chẳng ai có râu ria như người tây phương nhưng đơn giản thôi, lấy nhọ nồi mà quyệt lên mặt. Ai cũng kiếm cho mình bộ kính râm đeo cho nó ngầu ngầu một xíu.

Những võ khí như giáo, gươm, đao cũng nào khó gì. Dân làng tôi thạo nghề thợ mộc, họ tự chế được cho mình những khí giới bằng gỗ rồi phết sơn đen trắng lên là được rồi.

À, lại có cái anh chàng Giu-đa bán Chúa. Đeo tràng thánh giá rõ là to, vậy mà chai rượu không lúc nào buông tay. Miệng lúc nào cũng bỏm bẻm nhai thứ gì đó. Chắc hết tiền mua rượu nên đi bán Chúa đây mà!

Thêm cái anh mõ của làng, đi đâu cũng có cái loa giấy rõ to thông báo: Loa! Loa! Loa! Chiềng làng chiềng chạ, thượng hạ tây đông, ….

Điểm thêm vào đó là mấy anh lính cưỡi ngựa giả chạy lăng xăng từ trước tới sau. Ngựa ở làng quê Bắc bộ thì kiếm đâu ra. Vậy là họ tự chế cho mình cả con ngựa giấy để cưỡi cả ngày cũng không mệt. Chỉ có người cưỡi là đuối sức vì chạy nhún nhảy quá nhiều.

Ngài quan tổng trấn Phi-la-tô thì đôi tay lúc nào cũng chắp sau lưng, dáng rất tự cao tự đại. Ngài đi đến đâu cũng có lọng vàng theo hầu.

Đấy, cái bầu khí Tuần Thánh ở miền quê tôi những năm 2000 là như vậy đó.

Dân dã, bình dị, chất phác nhưng lòng người giáo dân thì thấm đẫm lòng mến Chúa. Những diễn viên quần chúng không chuyên ấy dồn hết cả tâm hồn của mình vào vai diễn.

Có người chê trách những xứ đạo gốc Bắc quá chú trọng sự phô diễn bề ngoài. Nhưng tôi thiết nghĩ, nếu Đức Tin cũng cần phải có cái gì đó để mà diễn tả. Bằng không, đó chỉ là đức tin của những trí óc nhưng thiếu vắng cái sống động, nhiệt thành như nơi người dân quê. Ai dám khẳng định những người nông dân ấy chỉ phô diễn nếu lòng họ không có lửa mến Chúa?

Điều họ muốn diễn tả qua những nghi thức ấy là gì nếu không phải là nỗ lực hội nhập, trình bày Tin Mừng một cách sống động, dễ hiểu với tâm thức người dân quê Việt Nam?

Ngày ấy, tôi đơn thuần thấy vui và thích thú theo dõi buổi diễn nguyện. Chỉ sau này, nhờ những năm tháng học hỏi tôi mới có thể nhận ra: Đó quả là một nỗ lực hội nhập văn hóa đáng ghi nhận của cha xứ và đồng hương, cùng dân làng tôi khi đó.

Nghĩ lại tôi thấy tiếc, vì cha xứ khi ấy rất sáng tạo và cởi mở để đưa Tin Mừng tiến gần đến văn hóa Việt hơn nhưng nhiều người không hiểu, không cảm được cái việc ngài làm.

Nghĩ lại, sống mũi tôi thấy cay cay. Thương cha và tiếc cho những nỗ lực không thành!

Tác giả: Duc Trung Vu, CSsR