Sống tinh thần hiệp hành như thánh Catarina Siena

Thứ năm - 27/04/2023 08:25 808

Nếu ai đã từng đọc, học hỏi hoặc nghiên cứu về lịch sử cuộc đời Thánh nữ Catarina thành Siena (Ý), thì đều biết rằng, Thánh nữ là một người có lòng yêu mến Giáo hội cách nồng nàn. Nếu dành đôi phút suy tư về đời sống cũng như con người của Thánh Catarina, chúng ta sẽ thấy ngài là một người đã thể hiện tinh thần hiệp hành với Giáo hội thời bấy giờ cách sống động và cụ thể hơn bao giờ hết[1].

Thật thế, việc sinh ra trong bối cảnh Châu Âu có nhiều xáo trộn (thế kỷ 14) đã khiến Catarina phải chứng kiến những việc đau lòng, đó là khi Thánh nữ thấy những thành phố và những con người có quyền thế công khai chống đối Đức Giáo hoàng; nhất là khi chứng kiến việc ngai toà thánh Phêrô thay vì đặt ở Rôma thì lại đặt tại Avignon (Pháp), v.v. Vốn là người có lòng yêu mến Đức Giáo hoàng và Giáo hội cách đặc biệt, nên khi chứng kiến những chia rẽ ấy, Catarina thấu cảm từng thớ thịt của mình bị bầm dập và Ngài đã đau đớn khôn nguôi. Bởi vậy, Thánh nữ đã dồn hết sức lực vào việc chiến đấu cho sự hiệp nhất của thân thể mầu nhiệm Đức Kitô bằng một đức tin rực sáng và một trái tim tràn đầy lửa mến hầu có thể: “chấm dứt những chia rẽ vì chúng có hại cho Kitô giáo, và đối với Catarina, điều ấy là để đưa đến lợi ích cao hơn cho Giáo hội và cho các linh hồn”[2]. Nhờ những mục đích tốt lành ấy, cuối cùng, Catarina đã làm được những điều vĩ đại khi góp phần canh tân Giáo hội và đưa Đức Giáo hoàng Grêgôriô XI từ Avignon về lại Roma vào năm 1377.

Bối cảnh mà chúng ta đang sống ngày nay không giống với bối cảnh mà Thánh Catarina đã sống và những vấn đề mà Giáo hội gặp cũng không hoàn toàn giống với những gì Giáo hội thời Thánh nữ chứng kiến. Tuy nhiên, dù là gì đi chăng nữa thì Giáo hội của Chúa cũng đang gặp những vết thương trầm trọng vì dân của Chúa đang phải đối diện với những khủng hoảng do đại dịch, do các cuộc xung đột địa phương và quốc tế, họ phải sống trong sự bất công, chịu sự phân biệt chủng tộc, bạo lực, bách hại…[3] và thân thể Chúa Kitô đang cần được chữa lành bởi biết bao nạn nhân đã phải chịu cảnh “bị lạm dụng tình dục, lạm dụng quyền lực, và lạm dụng lương tâm...”[4]. Trước những vấn nạn ấy, bằng việc triệu tập Thượng hội đồng Giám mục thế giới lần thứ 16, Đức Giáo hoàng Phanxincô đã mời gọi mọi thành phần dân Chúa tham gia vào tiến trình Hiệp hành bằng cách sống các chiều kích: Hiệp thông, tham gia và sứ vụ hầu làm nên một Hội thánh hiệp nhất để qua đó “tất cả mọi người cùng nắm tay nhau, dìu dắt, nâng đỡ nhau tiến thẳng về Trời”[5].

Đáp lại lời mời gọi ấy, thiết tưởng, ngoài những gợi ý và hướng dẫn chung của Giáo hội hoàn vũ và Giáo hội địa, mỗi người sẽ thực hiện tính hiệp hành trong đời sống của mình bằng các sáng kiến cá nhân, miễn là không xa rời với đướng hướng của Giáo hội. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể học nơi Thánh Catarina những “phương pháp chữa lành” thân thể Đức Kitô bằng một trái tim biết tha thứ, bằng cách gặp gỡ mọi người, nói chuyện thẳng thắn và trực tiếp trong sự cảm thông và kiên nhẫn; đồng thời đi thẳng vào trọng tâm của vấn đề và nhất là thúc đẩy con người biết yêu thương nhiều hơn. Trong tất cả những việc làm ấy, “Thánh Catarina không đặt điều gì lên cao hơn sự hiệp nhất của Giáo hội…” và “đối với thánh nữ, cải cách Giáo hội không bao gồm những chuyển đổi về thể chế, nhưng là một sự chuyển biến nội tâm, quay trở về với mầu nhiệm vượt qua và một sự gắn bó mật thiết riêng tư với Chúa Kitô”[6]. Chính thái độ và tư tưởng như vậy đã làm cho người phụ nữ thành Siena này giống như một cơn gió sống động, lôi cuốn từ những người khiêm nhường đến những người vĩ đại của thế giới và hướng họ về với Đức Kitô.

Nhân ngày cả Giáo hội mừng kính Ngài, xin cho mỗi chúng ta biết học “nơi Thánh Catarina lòng yêu mến Đức Kitô và Giáo hội bằng sự can đảm, say mê và chân thành”[7] hầu trở nên những chi thể sống động và thánh thiện trong nhiệm thể Chúa Kitô nơi trần gian, nhất là trong bối cảnh mọi thành phần dân Chúa đang được mời gọi tham gia vào tiến trình hiệp hành để xây một Giáo hội hiệp nhất và thánh thiện.

[1] Bài viết có sử dụng tư liệu trong sách Đối Thoại và trang https://it.wikipedia.org/wiki/Caterina_da_Siena.

[2] Theo nhận định của sơ Marie des Anges – một nữ tu Đa Minh đã viết luận án tiến sĩ về Thánh Catarina thành Siena.

[3] Xem trong Cẩm nang cho Thượng Hội Đồng về tính Hiệp hành.

[4] ĐGH Phanxicô, Thư gửi Dân Chúa ngày 20.8.2018.

[5] Xem trong https://hdgmvietnam.com/chi-tiet/doi-net-ve-thuong-hoi-dong-giam-muc-lan-thu-xvi-44009 (ngày 27.4.2022).

[6] Theo lời tác giả Jean-Louis Fradon, một người viết tiểu sử về Thánh Catarina.

[7] ĐGH Benedictô 16, trong https://www.amicidilazzaro.it/index.php/benedetto-xvi-spiega-santa-caterina-da-siena/.

Tác giả: Têrêsa Dung Đinh, Dòng ĐMBC