Bảo vệ sự sống và phương pháp Billings
Chủ nhật - 19/03/2017 15:43
5432
Sự sống con người là một qùa tặng hồng ân cao quý mà Thiên Chúa ban cho con người, vì con người là một nhân vị được tạo dựng giống hình ảnh Thiên Chúa, nên con người có tính cách linh thánh vì sự sống phát xuất từ Thiên Chúa và thuộc về Thiên Chúa. Sự sống con người luôn là một mầu nhiệm hết sức quý báu, sự sống là nền tảng, là nguồn gốc và là điều kiện quan trọng cho mọi sinh hoạt con người, cũng như mọi tương giao trong xã hội loài người và thế giới vạn vật. Không có gì gần gũi con người hơn sự sống của chính mình, nên khi đụng chạm đến sự sống là đụng chạm đến chính con người. Chính vì vậy, tôn trọng sự sống là khởi điểm và là cội nguồn của mọi tôn trọng các quyền căn bản làm nên con người. Tội giết người là một tội rất nghiêm trọng, vì là tội ác chống lại Thiên Chúa, Đấng duy nhất có quyền tác sinh tác tử. Khi người nào đó phá thai, họ không chỉ cướp quyền Thiên Chúa mà còn trở thành tội ác chống tha nhân, vì khi phá thai đương sự đã tước đoạt sự sống và quyền được làm người một giá trị hết sức quý báu. Thiên Chúa đã ra lệnh: “Ngươi không được giết người” (Xh 20,13; Đnl 5,17). Trong tất cả tội ác mà con người có thể thực hiện chống lại sự sống thì sự phá thai do cố ý là một tội ác đặc biệt nghiêm trọng. Đây chính là một loại giết người hết sức ghê tởm vì nạn nhân trong trường hợp này là một kẻ vô tội chưa đủ khả năng tự vệ.
Trong những thập niên gần đây, tại nhiều nước và nhiều nơi, việc phá thai đã trở thành chuyện quá bình thường và hợp pháp, hoặc ít là mặc nhiên. Để biện minh cho việc phá thai hợp pháp các bác sĩ và các bà mẹ đã đưa ra rất nhiều lý do, trong đó có bốn lý do chính như:
* Lý do ưu sinh đòi phải phá thai trong những trường hợp dự đoán khá chắc chắn trẻ sơ sinh sẽ bị những khuyết tật nghiêm trọng và sẽ bị chết, nên phá thai sớm sẽ tốt hơn cho em bé và gia đình cha mẹ không bị mặc cảm.
* Lý do mang tính đạo đức, như khi mang thai do bị cưỡng hiếp. Phá thai trong trường hợp này được biện minh là vì đứa trẻ sinh ra sẽ là một nỗi ô nhục cho gia đình từ trước vẫn được tiếng gia đình gia giáo, hơn nữa là một gánh nặng không chính đáng mà người mẹ phải chịu ngược với ý muốn của mình và vì thế khó lòng yêu thương nó.
* Lý do mang tính xã hội, như khi đứa trẻ được sinh ra thêm không trong dự phóng của cha mẹ, sẽ là một gánh nặng quá lớn về mặt xã hội và đặc biệt về mặt kinh tế cho gia đình hay làm cho người mẹ phải vất vả và già đi nhanh hơn.
* Lý do mang tính y học hay trị liệu khi tính mạng của người mẹ bị nguy hiểm nghiêm trọng đang bị bệnh nặng phải tiêm kháng sinh liều cao, hay chính thời điểm mang thai người mẹ phải suy nghĩ nhiều, bị uốt ức trầm cảm thì đứa con sinh ra sẽ mang những hệ lụy của người mẹ do việc mang thai.
Dù biện minh cho việc phá thai thế nào đi nữa, luân lý Công giáo tuyệt đối bác bỏ mọi hình thức phá thai vì những lý do ưu sinh, đạo đức và xã hội, coi đó chỉ là những hình thức giết hại trẻ vô tội. Thần học luân lý Công Giáo ít ra nhìn nhận việc trị liệu cách gián tiếp trong những trường hợp có nguy hiểm trầm trọng tới tính mạng của người mẹ mà không may dẫn đến nguy hại tính mang cho thai nhi là hợp pháp. Gọi là phá thai gián tiếp khi ta chỉ cho phép phôi thai chết như một hậu quả đi kèm theo một điều ta trực tiếp nhắm tới, như làm chết phôi thai do cắt bỏ tử cung bị ung thư của một người mẹ đang mang thai trong trường hợp này, ta chỉ áp dụng nguyên tắc song hiệu: khi một sự việc ở đây là cuộc giải phẫu bắt buộc có thể gây ra hai hiệu quả, một hiệu quả tốt là điều duy nhất ta muốn nhắm tới tức là sức khoẻ người mẹ, và một hiệu quả xấu, nhưng không thể nào tránh được dù ta không nhắm tới làm cho phôi thai chết. Hai hiệu quả quan trọng hai mạng sống nhưng độc lập với nhau: người mẹ được cứu không phải do ta diệt phôi thai, nhưng do ta cắt bỏ tử cung bị ung thư.. Còn vấn đề phá thai trị liệu cách trực tiếp, nghĩa là việc phá thai trực tiếp muốn như một phương tiện xấu giết hại bào thai để đạt được mục đích tốt là chữa bệnh cho người mẹ thì không hợp với luân lý.
Cùng với các nhà thần học luân lý, các Đấng thẩm quyền của Giáo Hội buộc phải lên tiếng, đặc biệt Giáo Luật thấy cần phải dự liệu hình phạt cho tội phạm này. Các nhà làm luật cũng như các nhà thần học luân lý trong Giáo Hội đã tranh luận rất nhiều và sôi nổi về việc xác định hành vi tội lỗi của việc phá thai, nó khác với việc giết thai nhi như thế nào? Phải chăng phá thai là giết chết con người một thai nhi ngay từ trong bụng của người mẹ? Phải chăng đó là một sự ác tâm mất tính người khi tống khứ và kéo thai nhi còn sống ra khỏi bụng mẹ khi nó chưa đủ ngày đủ tháng chào đời với chủ đích loại bỏ? Trước những vấn nạn đó, ngày 19.01.1988, Hội Đồng giải thích Giáo Luật đã trả lời như sau: “Sự phá thai bao gồm cả việc trục thai non ra khỏi lòng mẹ, cũng như thiêu huỷ thai non còn ở trong bụng mẹ, bất kỳ thời gian thụ thai là bao lâu” (x. AAS 80, 1988, tr.1818). Các nhà thần học tín lý cũng như luân lý gần đây cho rằng phôi thai đã có linh hồn ngay từ khi thụ thai và còn nhấn mạnh thêm rằng, nếu giết thai nhi đã quá 180 ngày thì không còn là “phá thai” mà là “sát nhi”.
Công đồng Vativcan II đã khẳng định phá thai là tội ác ghê tởm chống lại sự sống: “Sự sống ngay từ lúc thụ thai phải được giữ gìn hết sức cẩn thận: phá thai và giết trẻ sơ sinh là những tội ác ghê tởm” (x. GS 51).Giáo huấn luân lý Kitô Giáo luôn coi phá thai là một trọng tội trong mọi hình thức: “Ngay từ nhưng thế kỷ đầu, Hội Thánh đã khẳng định mọi vụ phá thai đều là tội ác luân lý. Giáo huấn đó không thay đổi. Giáo huấn đó vẫn luôn luôn không thể thay đổi. Việc phá thai trực tiếp, nghĩa là, hoặc được muốn như mục đích hoặc được muốn như phương tiện, đều trái ngược một cách nghiêm trọng với luật luân lý” (x. GLHTCG số 2271).
Theo Giáo luật hiện hành của Hội Thánh được Đức Thánh Cha nay là Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II ban hành 25/01/1983, Hội Thánh phạt vạ tuyệt thông cho những ai đã phá thai thành công: “Người nào thi hành việc phá thai và nếu việc phá thai có hiệu quả, thì bị vạ tuyệt thông tiền kết” (điều 1398). Do đó, chủ thể của tội phạm này là chính người mẹ đi phá thai, những người thực hiện phá thai là y, bác sỹ, dược sỹ bán thuốc phá thai, kể cả những người khuyến khích, xúi giục việc phá thai, những người cho mượn tiền bạc, phương tiện và những người đồng loã; cha mẹ, anh chị em, bạn bè đã tham gia tích cực vào công việc phá thai thành công đều phạm tội trọng.
Thông Ðiệp Sự Sống Con Người (Humanae Vitae) của Ðức Thánh Cha Phaolô VI, ngài đã khuyên và mời gọi các cặp vợ chồng hãy làm chủ lòng mình “ Muốn điều hòa sinh sản của một cách đúng đắn, trước hết các người phối ngẫu phải tin tưởng mạnh mẽ vào chân giá trị của đời sống, của gia đình và phải tập luyện thế nào để có thể hoàn toàn làm chủ lòng mình. Việc dùng lý trí và ý muốn tự do để làm chủ bản năng lẽ tất nhiên đòi hỏi phải có một đời sống thiêng liêng đặc biệt, vì chỉ có thế đôi vợ chồng mới có thể biểu lộ một cách tốt đẹp tình thương yêu trong hôn nhân, đặc biệt trong việc hạn chế sử dụng tình yêu trong từng thời kỳ.
Kỷ luật của đời sống thanh tịnh giữa hai người phối ngẫu không hề làm suy giảm tình yêu trong hôn nhân, trái lại, còn làm cho hôn nhân ấy tăng thêm giá trị nhân bản. Kỷ luật này đòi hỏi bậc vợ chồng phải luôn luôn cố gắng, nhưng nó có một ảnh hưởng tốt đẹp và giúp cho hai người phối ngẫu phát triển toàn diện nhân vị mình và được phong phú hóa bằng các giá trị siêu nhiên. Chính nhờ đó, đời sống gia đình sẽ trở nên thanh tao, hòa hiệp giúp vợ chồng giải quyết dễ dàng các vấn đề khác. Cũng chính nhờ đó, người bạn sẽ lưu tâm đến người phối ngẫu của mình và cả đôi bên sẽ tránh được tính ích kỷ là một yếu tố làm hại tình yêu chân chính, đồng thời tinh thần trách nhiệm của hai người sẽ có dịp tăng thêm. Bậc cha mẹ nhờ tuân giữ kỷ luật này, sẽ tạo được một ảnh hưởng tốt đẹp mỹ mãn hơn trong việc giáo dục con cái: vì các trẻ em và thiếu niên lớn lên trong tinh thần tôn trọng các giá trị nhân bản, và có hoàn cảnh thuận tiện để phát triển các khả năng thiêng liêng và cảm xúc của mình.”( Humanae Vitae số 21)
Khi còn bình sinh, Đức Cố Giám Mục Giuse Hoàng Văn Tiệm trong dịp giáo huấn cho Học Viên Thần Học Teresa Avila đầu năm 2009, ngài nói khi được mời sang hội thảo ở Thái Lan có hơn 40 nước tham dự chuyên đề về sự sống con người, ngài cảm thấy thật đau lòng, xấu hổ và kinh tởm khi chiếu lên màn hình lớn một video clip trong đó người dân Miền Tây Việt Nam đi lấy các thai nhi bị giết chết do phá thai và đem về bỏ vào máy xay rồi đổ vào thau chậu đưa vãi cho các ao cá nuôi. Cuối video clip đó kết luận mỗi năm ở Việt Nam đã có khoảng hơn hai triệu em bé bị tước đoạt sự sống làm người. Chính vì thế ngài đã quyết định cho Học Viện Thần Học Teresa mời tổ chức quốc tế WOOMB INTERNATIONAL LTD, có trụ sở tại Úc Châu huấn luyện về phương pháp rụng trứng của Bác sĩ John Billings cho 187 Nữ Tu từ ngày 01-03/12/2009 tại Tòa Giám Mục. Các Nữ tu được học hỏi dưới sự hướng dẫn rất nhiệt thành của các giảng viên cao cấp: Bà Joan Clements and Bà Gillian Barker và Bác Sĩ Lien On là đại ân nhân và người có công đem WOOMB thế giới về giảng dạy phương pháp rụng trứng Billings tại Việt Nam, cùng hai trợ giảng Cô Phạm Thị Thu và Thầy Nguyễn Đức Hiệu của WOOMB Việt Nam. Mục đích khóa đào tạo cho các Nữ tu Học Viện Thần Học hiểu biết về phương pháp rụng trứng của bác sĩ Biilings, Đức Cha Giuse muốn các Nữ tu sau khi tốt nghiệp học viện đi làm việc tại các giáo xứ, họ phải là giáo viên chỉ dẫn giúp các cặp vợ chồng trong việc điều hòa sinh sản theo phương pháp Billings tự nhiên được Giáo Hội chấp nhận. Thế nhưng, trong thực tế cung cầu không song hành, nhiều nơi các Nữ tu mong muốn được giúp các cặp vợ chồng hiểu và áp dụng phương pháp rụng trứng Billings nhưng không chấp thuận và không cho dạy. Trong khi đó, phương pháp này đã được giảng dạy rất nhiều giáo phận trong Giáo Hội Việt Nam và những nơi đó tỷ lệ phá thai rất ít.
Phương pháp rụng trứng của Billings có thể giúp nhận biết được cả hai dạng: dạng khả năng thụ thai của chất nhờn cổ tử cung hay dạng không có khả năng thụ thai của chất tiết là điểm đặc thù của phương pháp rụng trứng Billings. Bác sĩ John Billings người Công Giáo đã trở thành một vị đại ân nhân của nhiều gia đình trên thế giới, mặc dù là một bác sĩ chuyên khoa thần kinh, làm việc ở Melbourne, nhưng đã đáp lời mời của Linh mục Maurice Catarinich, bắt đầu nghiên cứ để tìm ra một phương pháp tự nhiên hiệu quả trong việc điều hòa sinh sản vào năm 1953. Bác sĩ John Billings đã lưu ý đến chất nhờn cổ tử cung, đã được đề cập trong tài liệu y khoa từ hơn 100 năm trước, là dấu chỉ quan trọng cho việc thụ thai. Ông muốn tìm ra những dấu chỉ tự nhiên từ cơ thể người nữ giúp nhận biết được khả năng thụ thai hay không thụ thai, và phải dễ dàng cho bất cứ người phụ nữ nào cũng có thể áp dụng trong mọi tình huống. Chính sự khám phá tầm quan trọng của chất nhờn đã cho Bác sĩ John Billings câu đáp án khá chính xác. Năm 1966 Bác sĩ Billings đã chính thức giảng dạy trong nghiên cứu, được thực hiện với sự giúp đỡ cả trăm cặp vợ chồng ghi biểu đồ hằng ngày cách cẩn thận, sau được sự xác nhận của giáo sư Brown dựa trên việc theo dõi lượng nội tiết tố và thêm sự xác nhận của giáo sư Erik Odeblad của Umea, người Thụy Điển. Trải nghiệm sau 60 năm nghiên cứu và giảng dạy của bác sĩ John Billings, không chỉ đem lại hạnh phúc và sự tự tin làm chủ được trong quan hệ vợ chồng nơi những gia đình đông con, mà còn giúp cho những cặp vợ chồng hiếm muộn nếu áp dụng tốt phương pháp rụng trứng của Billings sẽ đem lại nhiều hoa trái và tiếng cười của trẻ thơ trong gia đình.
Kể từ khi làm Giám Mục Giáo Phận Bùi Chu, Đức Cha Tôma Vũ Đình Hiệu rất quan tâm đến các Ủy Ban, các Đoàn Thể, cách riêng giới Gia Trưởng và Hiền Mẫu là trụ cột của Giáo phận. Trong những dịp đại lễ của Giáo phận, nhất là lễ Bổn mạng của Gia Trưởng và Hiền Mẫu, ngài không chỉ đề cao các đặc tính và mục đích của hôn nhân Kitô Giáo, mà ngài còn nhấn mạnh đến vai trò và trách nhiệm của cha mẹ trong việc điều hòa sinh sản, phải luôn ý thức con cái chính là hồng ân quà tặng vô giá mà Thiên Chúa ban cho cha mẹ phải bảo vệ chăm sóc, chứ không được tước quyền Thiên Chúa mà loại bỏ sự sống của con cái ra khỏi lòng mẹ. Trong gần 4 năm Giám Mục với cương vị Giám Mục chính Tòa với một núi công việc mục vụ, nhưng ngài vẫn cùng vói cha Giám Đốc Caritas Giuse TRần Hưng Đạo thành lập và xây dựng phát triển rất nhiều Hội Bảo Vệ Sự Sống trong các giáo xứ. Các thành viên trong hội bảo vệ sự sống đã lên tới cả ngàn thành viên, hàng ngày họ âm thầm bỏ thời giờ, công sức và tiền bạc đi lấy thai nhi vô tội đã bị kéo ra khỏi lòng người mẹ về an táng nơi nghĩa địa giáo xứ của mình. Mùa Chay 2017 năm nay, Đức Cha Thomas đã tổ chức tĩnh tâm và chính ngài dâng lễ cho Gia Trưởng và Hiền Mẫu của 13 Giáo hạt, trong bài giảng ngài mời gọi cộng đoàn xây dựng Hội Thánh tại gia trong mỗi gia đình, bằng cách biến gia đình thành mái ấm hòa thuận yêu thương, nơi ấy các bậc cha mẹ ý thức hơn nhiệm vụ sinh sản con cái theo luật của Chúa. Không được phá thai, vì phá thai là một tội trọng chống lại Thiên Chúa và sẽ bị phạt vạ tuyêt thông. Phải giáo dục con cái từ những đức tính căn bản nhất, nêu gương sáng cho con em, đặc biệt về Đức Tin. Một cách cụ thể, ngài kêu gọi cộng đoàn “giữ giờ đọc kinh chung trong gia đình theo truyền thống xưa nay của Giáo phận” – Đức Cha chia sẻ trong thánh lễ tĩnh tâm Mùa Chay cho Gia Trưởng và Hiền mẫu hạt Báo Đáp- Tương Nam).
Đứng trước tệ nạn phá thai ngày càng nhiều, tinh vi và khủng khiếp, Đức Cha Tôma kêu mời các ban trẻ và các cặp vợ chồng cùng chung tay giúp sức để tẩy chay và nói không với nạn phá thai trong Giáo phận. Nhận chân được hiệu quả và giá trị kiến thức của phương pháp rụng trứng Billings từ các giáo phận áp dụng giảng dạy, Đức Cha Thomas đã ngỏ lời với Linh mục đoàn của giáo phận trong dịp tĩnh tâm năm trung tuần tháng 11 năm 2016 và tĩnh tâm tháng 3 vừa qua, ngài đã trao cho Cha Vincent Nguyễn Bản Mạnh Đặc Trách Mục Vụ Hôn Nhân Giáo phận, cùng Cha Giám Đốc Caritas và Cha Vincent Nguyễn Trọng Tính, sẽ mở lớp giảng dạy phương pháp rụng trứng của Billings cho các giảng viên giáo lý hôn nhân trong các giáo xứ của Giáo phận về phương pháp này. Cùng với sự quan tâm đặc biệt của các chuyên viên VOOMB Việt Nam đã nhận lời về giúp Giáo phận Bùi Chu, truyền dạy phương pháp rụng trứng cho hai lớp căn bản khoảng 250 Học Viên và lớp đã được dào tạo năm 2009 cho 187 Nữ tu, thì nay lớp nâng cao sẽ có gần 90 Nữ tu.
Chúng con đại diện cho khóa học hết lòng cảm ơn Đức Cha Giáo phận đã quan tâm, khích lệ hướng dẫn và quý Cha tin tưởng gửi các học viên về tham dự khóa học đặc biệt này. Nguyện xin Chúa đồng hành, chúc lành cho những ai muốn tìm hiểu và áp dụng phương pháp rụng trứng của Billings trong đời sống gia đình.
Linh mục Vincent Nguyễn Trọng Tính
TÌM HIỂU PHƯƠNG PHÁP RỤNG TRỨNG BILLINGS - LỚP CĂN BẢN
tại Giáo phận Bùi Chu 20-22/3/2017
***************
Ngày 20/3/2017
8g00 : Khởi động
8g30 : Đức Cha khai mạc khóa tập huấn
9g00 : Giáo huấn của Giáo Hội về Sinh Sản có trách nhiệm
10g00 : Giải lao
10g15 : Chu kỳ sinh dục nữ (dùng thước Billings)
10g45 : Hướng dẫn cách quan sát chất nhờn và ghi biểu đồ (minh họa bằng biểu đồ trung bình khô)
11g30 : Nghỉ ăn trưa
13g30 : Khởi động
14g00 : Các luật Billings (trình bày ngắn gọn về hoạt động cổ tử cung và nội tiết tố trong từng thời kỳ để giải thích từng luật Billings)
14g45 : Làm bài tập và phân tích biểu đồ mẫu (viết bảng)- Biểu đồ trung bình mẫu Không Thụ Thai (KTT) khô
15g30 : Giải lao 15ph
15g45 : Ôn 3 yếu tố nhận định ngày đỉnh, mẫu KTT, Luật Billings- Biểu đồ trung bình mẫu KTT chất tiết
17g30 : Kết thúc ngày 1
Ngày 21/3/2017
7g45 : Khởi động, cầu nguyện đầu ngày 2
8g00 : Ôn bài ngày 1 trên thước Billings, ôn ký hiệu
8g45 : Biểu đồ ngắn- Biểu đồ dài chưa có đỉnh
9g30 : Giải lao 15ph
9g45 : Biểu đồ dài 73 ngày
10g30 : Biểu đồ gián đoạn - Biểu đồ bệnh
11g30 : Nghỉ ăn trưa
13g30 : Khởi động, cầu nguyện đầu giờ chiều ngày 2
14g00 : Sinh lý tiết sữa, biểu đồ cho con bú
14g45 : Sự biến đổi liên tục của hoạt động buồng trứng trong đời sống sinh sản của người nữ (từ chu kỳ không rụng trứng – chu kỳ thụ thai không trọn vẹn – chu kỳ thụ thai trọn vẹn và ngược lại)
15g30 : Giải lao 15ph
15g45 : Biểu đồ dậy thì - Biểu đồ tiền mãn kinh - Biểu đồ stress
16g00 : Vai trò của Phương pháp Billings trong vấn đề hiếm muộn
16g45 : Những sai lầm có thể làm PP Billings thất bại - Giải đáp thắc mắc
17g30 : Kết thúc ngày 2
Ngày 22/3/2017
7g45 : Khởi động, cầu nguyện đầu ngày 3
8g00 : Học viên trình bày thước Billings
9g30 : Giải lao 15ph
9g45 : Làm bài kiểm tra
10g15 : Chấm chéo và giải đáp
10g45 : Phát Giấy chứng nhận
Thánh Lễ Tạ Ơn kết thúc khóa tập huấn
TÌM HIỂU PHƯƠNG PHÁP RỤNG TRỨNG BILLINGS - LỚP NÂNG CAO
tại Giáo phận Bùi Chu 20-22/3/2017
***************
Ngày 20/3/2017
8g00 : Khởi động
8g30 : Đức Cha khai mạc khóa tập huấn
9g00 : Giáo huấn của Giáo Hội về Sinh Sản có trách nhiệm
10g00 : Giải lao
10g15 : Ôn kiến thức căn bản
11g30 : Nghỉ ăn trưa
13g30 : Sinh hoạt đầu giờ chiều ngày 1
14g00 : Hoạt động của nội tiết tố và đáp ứng cổ tử cung trong chu kỳ
14g45 : Đặt câu hỏi chính xác: biểu đồ khó gây lo lắng
15g30 : Giải lao 15ph
15g45 : Đặt câu hỏi chính xác: biểu đồ khó gây lo lắng (tt)
16g30 : Đặt câu hỏi chính xác: biểu đồ khó gây lo lắng (tt)
17g30 : Kết thúc ngày 1
Ngày 21/3/2017
7g30 : Khởi động, cầu nguyện đầu ngày 2
8g00 : Tính liên tục của hoạt động buồng trứng
8g45 : Các chu kỳ khác nhau có tính liên tục
9g30 : Giải lao 15ph
9g45 : Các chu kỳ khác nhau có tính liên tục (tt)
10g30 : Lợi ích định bệnh và theo dõi sức khỏe sinh sản của B.O.M
11g30 : Nghỉ ăn trưa
13g30 : Khởi động, cầu nguyện đầu giờ chiều ngày 2
14g00 : Học viên thực hành giảng bằng cây thước
15g30 : Giải lao 15ph
15g45 : Học viên thực hành hướng dẫn quan sát chất nhờn và làm biểu đồ
17g30 : Kết thúc ngày 2
Ngày 22/3/2017
7g30 : Khởi động, cầu nguyện đầu ngày
8g00 : Làm bài kiểm tra 26 câu hỏi
8g30 : Làm bài kiểm tra nâng cao
9g30 : Giải lao 15ph
9g45 : Chấm chéo theo đáp án
10g45 : Phát Giấy chứng nhận
11h Thánh Lễ Tạ Ơn bế mạc khóa tập huấn