Tóm tắt Sứ điệp mùa Chay 2016 của ĐTC

Thứ tư - 10/02/2016 19:06 2125

"Ta muốn lòng nhân chứ đâu cần lễ tế.” (Mt 9, 13).

Sứ điệp Mùa Chay năm 2016 của ĐTC gồm những nội dung chính sau: 1. Đức Maria, hình ảnh một Giáo Hội loan báo Tin Mừng; 2. Giao ước của Thiên Chúa với nhân loại; 3. Những việc bác ái trông hành trình Năm Thánh.

1. Đức Maria, hình ảnh một Giáo Hội loan báo Tin Mừng

Trong lời giới thiệu Tông sắc Năm Thánh Lòng Thương xót, ĐTC mời gọi chúng ta sống Mùa Chay trong Năm Thánh cách mạnh mẽ hơn. Bằng việc mời gọi mọi người hăng say lắng nghe lời Chúa và khích lệ sáng kiến “24 giờ cho Chúa”. Vì thế, trong suốt mùa Chay 2016, tôi sẽ gửi những Sứ Giả của Lòng Thương xót như là một dấu chỉ cụ thể về sự gần gũi và sự thứ tha của Thiên Chúa đến mọi người.

Sau khi nhận được Tin Mừng từ tổng lãnh Thiên Thần Gabriel, Đức Maria trong bài ca Magnificat, đã hát lên bài ca lòng thương xót. Nhờ đó, Mẹ trở thành biểu tượng hoàn hảo của Giáo Hội có sứ mạng rao giảng Tin Mừng, vì Mẹ đã và đang tiếp tục được Tin Mừng hoá bởi Chúa Thánh Thần, Đấng đã cho Mẹ thụ thai mà vẫn đồng trinh.

2. Giao ước của Thiên Chúa với nhân loại: một lịch sử lòng thương xót

Mầu nhiệm lòng thương xót Chúa được mặc khải trong lịch sử giao ước giữa Thiên Chúa và dân Người là Israel (x. Hs, 1-2). Trong Đức Kitô, Chúa Cha đổ tràn lòng thương xót vô biên của Người khi làm cho Chúa Con "nhập thể với lòng thương xót" (Misericordiae Vultus, 8). Là người, Đức Giêsu Nazareth đích thị là một người con của Israel; Người là hiện thân của lời kinh Shema hoàn hảo mà mỗi người Do Thái phải thuộc lòng, thậm chí hôm nay lời ấy nằm ngay ở tâm điểm giao ước giữa Thiên Chúa với Israel: "Nghe đây, hỡi Ít-ra-en! Đức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, là Đức Chúa duy nhất. Hãy yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, hết lòng hết dạ, hết sức anh em." (Đnl 6, 4-5).

Đây chính là tâm điểm lời tuyên tín của các tông đồ năm xưa, trong đó lòng thương xót của Thiên Chúa chiếm giữ vị trí then chốt và nền tảng. Chính vì "vẻ đẹp tình yêu cứu độ của Thiên Chúa được tỏ lộ nơi Đức Giê-su Ki-tô, Đấng chịu chết và sống lại" (Evangelii Gaudium, 36) mà "chúng ta có thể nghe đi nghe lại theo nhiều cách khác nhau, lời công bố mà chúng ta phải loan báo cách này hay cách khác xuyên suốt tiến trình dạy giáo lý, ở mỗi trình độ và mỗi thời điểm." (Evangelii Gaudium, 16). Lòng thương xót "diễn tả cách thức Thiên Chúa đến với tội nhân, trao cho họ một cơ hội mới để nhìn lại chính mình, để hoán cải và tin vào Thiên Chúa" (Misericordiae Vultus, 21), và nhờ đó, có thể phục hồi lại mối tương quan với Người dù họ có lạc xa Ngài đến thế nào đi nữa.

3. Những việc bác ái

Lòng thương xót Chúa biến đổi tâm hồn con người; nhờ cảm nghiệm được một tình yêu thành tín, nhân từ, chúng ta cũng biết yêu người lân cận và hiến thân mình cho những gì mà truyền thống Giáo Hội gọi là những việc bác ái phần xác cũng như phần hồn. Chúng ta sẽ được phán xét dựa trên những việc làm như thế. Đây chính là cách thế để tái thức tỉnh lương tâm thường vẫn ngủ yên của chúng ta trước thảm hoạ nghèo khổ, và ngày càng đi sâu hơn vào tâm điểm của Tin Mừng, nơi những người nghèo được hưởng đặc quyền lòng thương xót của Thiên Chúa"(Misericordiae Vultus, 15).

Sứ điệp của ĐTC cũng cho rằng những người nghèo thực sự chính là những người chối bỏ nhìn nhận thân phận nghèo của mình. Họ tự cho mình là giàu có, nhưng thực sự họ là những người nghèo nhất trong số những người nghèo. Bởi lẽ, họ là nô lệ cho tội lỗi và để tội lỗi lèo lái họ dùng của cải và quyền lực không phải nhằm phục vụ Thiên Chúa và người khác, nhưng để nó bóp nghẹt tâm hồn mình đến nỗi không ý thức được rằng họ cũng chỉ là những người ăn xin nghèo nàn. Thậm chí có thể là mù lòa đối với anh Ladarô xin ăn trước cửa nhà (Lc16, 20-21).

Sự mù loà như thế thường đi kèm với một sự ảo tưởng về sự toàn năng của chính chúng ta, được phản ánh nơi cám dỗ nham hiểm của ma quỷ, “bạn sẽ nên giống Thiên Chúa" (St 3, 5), gốc rễ của mọi tội lỗi. Ảo tưởng này có thể mang những hình thức xã hội và chính trị, được biểu lộ nơi hệ thống độc tài toàn trị của thế kỷ XX, và trong thời đại của chúng ta, nơi những ý thức hệ độc quyền về tư tưởng và khoa học công nghệ, loại trừ Thiên Chúa và giảm thiểu con người thành thứ vật chất đơn thuần để khai thác bóc lột.

Đối với chúng ta, Mùa Chay trong Năm Thánh này là thời gian thuận lợi để vượt qua sự tha hóa mang tính hiện sinh của mình bằng cách lắng nghe lời Chúa và thực thi các việc lành phúc đức. Từ những việc tốt phần xác, chúng ta chạm đến da thịt của Chúa Kitô nơi anh chị em mình, những người cần được ăn mặc, che chở và viếng thăm; trong những việc bác ái phần hồn như vấn an, hướng dẫn, tha thứ, khuyên bảo và cầu nguyện, chúng ta đụng chạm trực tiếp hơn đến thân phận tội lỗi của chính mình. Tuy nhiên, sự nguy hiểm vẫn luôn tiềm tàng vì nếu con người không chịu mở lòng cho Chúa Kitô là Đấng đang gõ cửa nhà nơi những người nghèo. Những người tự hào, giàu có và quyền uy sẽ tự kết án chính mình và rơi vào vực thẳm khôn cùng của sự cô độc nơi địa ngục.

Chúng ta đừng lãng phí Mùa Chay này, vì đây là thời gian thuận tiện cho việc hóan cải! Chúng ta cầu xin điều này nhờ lời chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria, Đấng đã gặp được lòng thương xót lớn lao tuôn đổ dồi dào trên Mẹ, là người đầu tiên thừa nhận sự thấp hèn của mình (Lc 1, 48) và gọi mình là nữ tỳ hèn mọn của Thiên Chúa (x. Lc 1, 38).

Từ Vatican, 4-10-2015
Mừng lễ thánh Phanxicô Assidi
Giáo hoàng Phanxicô
Chuyển từ bản Anh ngữ: Giuse Phạm Đình Ngọc, S.J