Hôm 13 tháng Sáu vừa qua, Phòng Báo chí Tòa Thánh đã công bố sứ điệp của Đức Thánh cha Phanxicô nhân Ngày Thế giới Người nghèo Lần thứ VII, sẽ được cử hành vào ngày 17 tháng Mười Một năm nay, Chúa nhật trước Đại lễ Chúa Kitô Vua.
Năm nay, ngày này có chủ đề là “Con đừng ngoảnh mặt đi không nhìn người nghèo” (Tb 4,7), lời nhắn nhủ của ông Tobi dành cho con là Tobia, trong cảnh lưu đày tại Ninive.
Đức Thánh cha nhận xét: “Ngày Thế giới Người nghèo là một cuộc hẹn mà Giáo hội dần dần đưa vào mục vụ, để ngày càng khám phá hơn nội dung nòng cốt của Tin mừng. Mỗi ngày chúng ta dấn thân trong việc tiếp đón người nghèo. “Nhưng không đủ. Một dòng sông nghèo đói đang chảy qua các thành thị chúng ta và ngày càng rộng lớn hơn, đến độ trào ra ngoài bờ; dòng sông ấy dường như đảo lộn chúng ta, tiếng kêu của bao nhiêu anh chị em đang xin giúp đỡ, hỗ trợ và liên đới ngày càng gióng lên mạnh mẽ hơn. Vì thế, vào Chúa nhật trước lễ Chúa Giêsu Kitô, Vua vũ trụ, chúng ta lại quây quần quanh Bàn Thánh để lại nhận được từ Chúa hồng ân và sự dấn thân sống cái nghèo và phục vụ người nghèo”.
Trong sứ điệp dài, Đức Thánh cha nhắc lại tấm gương quảng đại giúp đỡ và phục vụ của ông Tobi dành cho người nghèo, dù ông lâm cảnh mù lòa trong khi giúp đỡ người nghèo. Ngài viết: “Thật là điều ý nghĩa nếu trong ngày Thế giới Người nghèo, mối quan tâm của ông Tobi cũng trở hành quan tâm của chúng ta! Mời gọi người nghèo chia sẻ bữa ăn trưa Chúa nhật, sau khi đã chia sẻ tại Bàn Tiệc Thánh Thể. Thánh Thể đã cử hành sẽ thực sự trở thành tiêu chuẩn hiệp thông. Đàng khác, nếu quanh bàn tiệc của Chúa, chúng ta ý thức tất cả mình là anh chị em với nhau, thì tình huynh đệ này càng trở nên cụ thể hơn khi ta chia sẻ bữa ăn ngày lễ với những người túng thiếu, thiếu những gì cần thiết!”
Trong sứ điệp, Đức Thánh cha dâng lời cảm tạ Chúa vì bao nhiêu người nam nữ đang tận tụy đối với những người nghèo và những người bị gạt ra ngoài lề, chia sẻ với họ; những người thuộc mọi lứa tuổi và giai tầng xã hội đang thực hành sự đón tiếp và dấn thân cạnh những người đang ở trong tình cảnh bị ở ngoài lề và đau khổ. Họ không phải là những siêu nhân, nhưng là “những người láng giềng gần nhà” mà chúng ta gặp mỗi ngày và trong thinh lặng, họ trở nên nghèo với người nghèo. Họ không phải chỉ cho cái gì: nhưng họ còn lắng nghe, đối thoại, tìm cách hiểu hoàn cảnh và những người đó để mang lại những lời tư vấn thích hợp và đúng đắn...”.
Đức Thánh cha không quên đề cập tới “những hình thức nghèo đói mới, những dân tộc đang sống tại những nơi chiến tranh, đặc biệt các trẻ em thiếu một hiện tại thanh thản và một tương lai xứng đáng”. Ngài viết: “Không ai có thể trở nên quen thuộc với tình trạng ấy: chúng ta hãy duy trì sinh động mọi cố gắng để hòa bình được củng cố như một hồng ân của Chúa Phục Sinh và là thành quả sự dấn thân cho công lý và đối thoại”.
Đức Thánh cha đặc biệt tố giác “nạn đầu cơ trong một số lãnh vực làm cho vật giá tăng theo mạnh mẽ, khiến cho nhiều gia đình càng trở nên nghèo hơn. Đồng lương nhận được mau lẹ cạn hết, khiến cho họ phải chịu cảnh thiếu thốn làm thương tổn phẩm giá của mỗi người.”
Đức Thánh cha cũng khẳng định rằng: “Sách ông Tobia dạy chúng ta sự cụ thể trong việc hoạt động với và cho người nghèo. Đó là một vấn đề công bằng, thúc đẩy tất cả chúng ta tìm kiếm, gặp gỡ nhau, để tạo điều kiện dễ dàng cho sự hòa hợp cần thiết, hầu làm cho một cộng đoàn có thể hòa hợp. Vì thế, sự quan tâm đến người nghèo không kết thúc với việc làm phúc bố thí vội vã, nhưng nó còn đòi phải tái lập những tương quan đúng đắn giữa con người với nhau, bị thương tổn vì nghèo đói. Vì thế, lời khuyên “Con đừng ngoảnh mặt đi không nhìn người nghèo” dẫn tới những lợi ích của lòng từ bi thương xót, bác ái, mang lại ý nghĩa và giá trị cho toàn thể đời sống Kitô”. (n.9)
(Rei 13-6-2023)