Ngày 11 tháng 12 là ngày giỗ Đức cha cố Giuse Vũ Duy Nhất. Ngày ấy nhắc tôi nhớ về một vị Giám mục luôn hết lòng lo cho tương lai của giáo phận, dẫu cho sự lo toan ấy đã làm liên luỵ đến bản thân ngài.
Vào năm 1988, nhà nước bắt đầu cho mở lại Đại Chủng viện Hà Nội để đào tạo chủng sinh lên chức linh mục cho các giáo phận trong toàn giáo tỉnh Hà Nội. Theo quy định của nhà nước, cứ 3 năm Đại Chủng viện được tuyển sinh một lần, mỗi giáo phận được phép tuyển trên dưới 10 chủng sinh. Giáo phận Bùi Chu được phép chọn 06 chủng sinh vào Đại Chủng viện mỗi khoá. Sau khi các chủng sinh đã được giáo phận xét tuyển, các chủng sinh còn phải được chính quyền tỉnh xem xét, rồi mới quyết định cho vào Đại Chủng viện.
Giáo phận Bùi Chu lúc đó quá thiếu linh mục, chỉ có khoảng trên dưới 30 linh mục trông coi trên 150 giáo xứ, và ơn gọi lại nhiều. Trước tình trạng thiếu linh mục phục vụ giáo phận, ơn gọi lại nhiều, số chủng sinh vào Đại Chủng viện thánh Giuse Hà Nội bị giới hạn, Đức cha Giuse trăn trở rất nhiều. Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để giúp các chủng sinh thực hiện ơn thiên triệu, và làm sao để giáo phận có đủ linh mục phục vụ? Chờ đợi vào Đại Chủng viện Hà Nội thì không được. Cuối cùng Đức cha đã bàn bạc với Đức ông Gioan Maria Trần Văn Hiến Minh mở một Đại Chủng viện âm thầm mang tên Đức ái tại Sài Gòn, rồi gửi các chủng sinh vào tu học tại đây. Từ năm 1989 đến năm 2003, Đức cha đã gửi khoảng trên 100 chủng sinh vào Đại Chủng viện Đức ái học tập và tu luyện.
Năm 1996, khoá đầu tiên gồm 5 chủng sinh của Đại Chủng viện Bác ái đã kết thúc chương trình Đại Chủng viện, các thầy trở về giáo phận mẹ. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để các thầy có điều kiện thuận lợi thực tập mục vụ, vì hết khoá này rồi lại có khoá khác kết thúc nữa. Đức cha đã quyết định gửi các thầy về quê giúp cha xứ để chính quyền dễ dàng chấp nhận. Tạ ơn Chúa vì cho dù các thầy và cả Đức cha vẫn còn bị gây khó, nhưng Chúa quan phòng mọi sự đều tốt đẹp. Câu hỏi quan trọng khác được đặt ra là làm thế nào để phong chức linh mục khi họ đã đủ điệu kiện chịu chức linh mục. Không thể công khai phong chức cho các thầy được, Đức cha cố Giuse đã âm thầm phong chức phó tế, rồi chức linh mục cho các thầy. Ngày 09 tháng 09 năm 1999, Đức cha đã phong chức âm thầm cho 10 thầy phó tế, và ngày 13 tháng 10 cùng năm, Đức cha lại phong chức linh mục cho 10 thầy nữa, trước khi được Chúa gọi về.
Nhờ sự khôn ngoan, lòng can đảm và nhiệt thành, Đức cha cùng với Đức ông Gioan Maria đã chuẩn bị cho giáo phận Bùi Chu một lực lượng mạnh mẽ để vực giáo phận dậy và nâng giáo phận lên một tầm cao khác. Nhờ chính sách đổi mới, quyền tự do tôn giáo được nới rộng và năm 2004, Đức cha cố Giuse Hoàng Văn Tiệm đã hợp thức hoá cho 20 cha tại Đại Chủng viện Sao Biển Nha Trang. Năm 2007, Đức cha cố Giuse Hoàng Văn Tiệm tiếp tục xin hợp thức hoá cho số chủng sinh còn lại tại Toà Giám mục Bùi Chu, và lo cho anh em chịu chức linh mục. Nhờ thế mà giáo phận tương đối đủ linh mục phục vụ giáo phận trong mọi lãnh vực của giáo phận: quý cha làm việc tại ĐCV, quý cha coi xứ, quý cha quản hạt, quý cha coi sóc các đoàn hội...
Thiên Chúa thật tài tình! Ngài lo liệu mọi sự để tất cả đều trở nên tốt đẹp hơn. Chúa thương cho giáo phận Bùi Chu một giám mục thánh thiện, dám nghĩ, dám làm. Nhờ đó mà giáo phận dần dần đủ linh mục coi sóc đoàn chiên và làm các công việc chuyên môn cho giáo phận. Ngày giỗ của ngài làm tôi xác tín hơn về tình thương nhiệm mầu của Thiên Chúa và công lao của Đức cha cố Giuse. Xin cho các linh mục trong giáo phận Bùi Chu biết làm triển nở những hồng ân đã lãnh nhận và đưa linh hồn Đức cha cố về chốn nghỉ ngơi muôn đời!