Gian lận mà được Chúa khen sao?

Thứ năm - 04/11/2021 17:39 957

THỨ SÁU TUẦN XXXI THƯỜNG NIÊN
Lc 16,1-8

Con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng khi xử sự với người đồng loại? (Lc 16,8)

Bài Tin mừng hôm nay thuật lại câu chuyện về một người quản gia đã gian lận khi bớt nợ cho những người nợ chủ mình. Người thứ nhất nợ chủ một trăm thùng dầu nhưng người quản gia nói chỉ ghi nợ năm chục thôi. Người thứ hai nợ một ngàn dạ lúa, viết lại biên lại nợ tám trăm thôi. Ấy vậy mà chính ông chủ, thay vì quở trách, nổi cơn thịnh nộ, đánh phạt, thì lại khen anh quản gia bất lương này đã hành động khôn khéo. Khen ư? Đúng vậy. Thật là kỳ quặc phải không? Không kỳ quặc đâu. Nếu đọc kỹ, chúng ta sẽ nhận biết ông chủ khen chính xác về điều gì. Hơn nữa, chúng ta còn biết mình được mời gọi noi gương anh quản gia này như thế nào nữa.

Trước hết, phải nói ngay rằng ông chủ không khen anh quản gia vì anh ta đã gian lận. Thật vậy, đây là câu chuyện dụ ngôn. Dụ ngôn thường là câu chuyện hay sự kiện có thật đã xảy ra được kể lại nhằm chuyển tải một sứ điệp, một bài học nói về màu nhiệm Nước Trời. Không phải tất cả các chi tiết trong dụ ngôn đều có ý nghĩa mà thường chỉ một vài chi tiết có ý nghĩa thôi. Ý nghĩa của dụ ngôn lại thường nằm ở chi tiết xem ra lạ thường hay bị phóng đại. Với dụ ngôn này, việc ông chủ khen người quản gia này là chi tiết lạ. Chắc chắn ông chủ không khen vì sự gian lận hay bất lương của vị quản gia. Gian lận là một hành vi sai trái, lỗi đức công bằng xét về mặt luân lí. Đó là hành vi đáng bị lên án. Giáo huấn của Đức Giêsu cũng như trước đó của các ngôn sứ đã lên án gay gắt về sự gian lận trong kinh doanh, quản lí. Giuđa, kẻ quản lí bị coi là có gian lận, bớt xén, lấy làm của riêng những của cải dành cho người nghèo, đã có số phận hẩm hiu như thế nào rồi! Vậy, ông chủ khen người quản gia bất lương này về cái gì?

Đây chính là điều tiếp theo, điều bài Tin mừng thực sự muốn nhắm tới. Ông chủ khen người quản gia vì anh này đã biết phòng xa, biết lo cho tương lai của mình một cách nhanh chóng, cụ thể. Thật vậy, khi biết mình bị tước mất chức quản gia, anh quản gia này đã rất nhanh chóng tính toán, sắp xếp thần tốc, khôn khéo hầu lo cho tương lai của mình được bảo đảm chắc chắn. Đúng vậy: “Người quản gia liền nghĩ bụng”. “Mình sẽ làm gì đây?” “Cuốc đất thì không nổi, ăn mày thì hổ ngươi.” “Mình biết phải làm gì rồi, để sau khi mất chức quản lí, sẽ có người đưa rước mình về nhà họ.” “Anh ta liền cho gọi từng con nợ đến.” Đức Giêsu đã nhiều lần nhắc nhở, trách móc các khán thính giả của Ngài, đã quá ù lì, mù quáng, không biết nhìn xa, không biết đọc ra “dấu chỉ” của thời đại, không biết lo cho tương lai đời đời của mình. Quả vậy, câu cuối của đoạn Tin mừng hôm nay làm sáng rõ ý tưởng này. Ngài nói: “Con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng, khi xử sự với người đồng loại” (Lc 16,8).

Cuối cùng, câu nói trên đây (Lc 16,8) cũng là lời mời gọi chúng ta, con cái ánh sáng cần học hỏi con cái đời này về cách xử sự khôn khéo, lanh lẹ, biết lo cho tương lai một cách cụ thể, nghiêm túc. Nếu trong cuộc sống thường ngày, người ta không được phép gian lận, dùng tài sản của chủ để làm tư lợi như trên đã nói, thì trong viễn tượng Nước Trời, con người chúng ta đều là quản gia của Chúa, lại được quyền “gian lận”. Chúng ta được Chúa trao phó cho thời gian, các tài năng, phương tiện của cải vật chất lẫn tinh thần,… Chúng ta được quyền và được mời gọi hãy “gian lận” nghĩa là hãy dùng chúng cách khôn khéo, hữu ích để lo cho tương lai đời đời của chúng ta. Lo cho tương lai bằng cách dùng ngay thời gian và các tài năng Chúa ban bao nhiêu có thể mà giúp đỡ người khác, cách riêng những người nghèo khổ, bệnh tật, già cả, ốm đau, nợ nần. Hãy quảng đại chia sẻ, ban phát thời gian, tiền tài, năng lực Chúa đang trao cho ta là lúc này đây khi ta còn sống nghĩa là chưa bị tước mất chức quản gia. Một khi chết rồi, chúng ta phải trao nộp lại hết, không mang được gì đi với mình. Chỉ những gì mình quảng đại thứ tha, chia sẻ, cho đi thì chúng mới theo ta vào cuộc sống đời sau mà thôi. Nói cách khác, khi người nghèo nhận được ơn, được sự giúp đỡ của ta bây giờ, họ sẽ đón rước chúng ta vào Nước Trời sau này. Sự quảng đại giúp đỡ của ta sẽ là tấm vé bảo đảm tương lai cho chúng ta cuộc sống an bình, hạnh phúc mãi mãi của ta ở đời sau. Amen.

Tác giả: Lm. Gioakim Nguyễn Hữu Văn