Tin mừng - Trang 43

Hôm nay, ngày cuối của năm phụng vụ, Lời Chúa chứa chan niềm vui với những thị kiến kết thúc của sách Khải Huyền; vậy mà thú vị thay, Tin Mừng lại đưa ra một lời nhắn gửi, “Các con hãy giữ mình”. Có lẽ Chúa Giêsu thấy chúng ta dễ dàng ươn lười trong đời sống đức tin, trái tim chúng ta dễ trở nên ngái ngủ; lý do là vì, “chè chén say sưa và lo lắng việc đời”;

Trong những ngày cuối năm phụng vụ, lời Chúa vừa muốn loan báo cho chúng ta về ngày tận thế, lại vừa cảnh tỉnh chúng ta về những gian truân thử thách có thể xảy đến. Trong bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói với các môn đệ: “Các con sẽ bị người ta bắt bớ, ngược đãi, nộp cho hội đường, và điệu đến trước nhà cầm quyền, vì Danh thầy. Đó là cơ hội để các con làm chứng về Thầy”.

Thật khó tin, phụng vụ Lời Chúa hôm nay nói đến thiên đàng. Sách Khải Huyền nói đến thiên đàng đã đành, nhưng quang cảnh đền thờ của trình thuật Tin Mừng cũng nói đến thiên đàng; hay ít nữa, có một con người đã ‘chạm ngưỡng thiên đàng’ mà chỉ một mình Chúa Giêsu phát hiện.

Lại một sự trùng hợp hiếm hoi đầy thú vị khi phụng vụ Lời Chúa hôm nay nói về Lời. Bài đọc Khải Huyền nói đến cuốn sách sự sống, lời vừa ngọt ngào, vừa đắng cay mà Gioan phải nuốt vào; cuốn sách tượng trưng cho Ngôi Lời Thiên Chúa, Chúa Giêsu, vốn mãi là ‘Lời cứu sống’ nên “Dân chúng hết thảy đều chăm chú nghe Người”, Tin Mừng hôm nay kết thúc như vậy.

Đoạn Tin mừng hôm nay được gọi là “Dụ ngôn nén bạc”, Thiên Chúa trao cho mỗi người một nén bạc. Điều quan trọng Chúa muốn nói trong dụ ngôn này là cách mỗi người xử dụng nén bạc đó như thế nào? Tuy nhiên, cách xử dụng tốt những nén bạc lại không hệ tại số lượng nó được sinh lời, mà hệ tại tấm lòng của mỗi người tôi tớ: vì người ấy biết chủ tín nhiệm mình nên để đáp lại anh cũng hết lòng với chủ.

Như người hành khất mù loà của Tin Mừng hôm nay, bao lần trong cuộc sống, mỗi người chúng ta có thể đã từng là một gã mù ngồi ‘bên lề đường cuộc đời’. Gặp Chúa Giêsu, anh mù được thấy, phấn chấn đi theo Ngài; cũng thế, gặp Chúa Giêsu, chúng ta được thấy và hoan lạc bước đi trong Thánh Thần.

Kitô hữu phải tuân giữ giới răn Chúa, sống theo những gì Chúa Giêsu đã dạy và đã sống nên nhiều khi bị chống đối, chịu bách hại, thậm chí phải dâng hiến cả mạng sống để làm chứng cho Chúa Giêsu và Tin Mừng của Ngài. Nhìn vào đời sống của các thánh tử đạo Việt Nam, chúng ta thấy rất rõ điều ấy.

Thật lạ lùng, Tin Mừng không thiếu những nghịch lý, những lời chói tai, khiến chúng ta phải dừng lại và suy nghĩ. Chẳng hạn hôm nay, Chúa Giêsu nói ‘một điều ngược đời’, “Ai lo cứu mạng sống mình thì sẽ mất, ai đành mất sự sống mình thì giữ được nó”. Vậy thì điều này có ý nghĩa gì?

Lời Chúa trong bài Tin Mừng hôm này mời gọi chúng ta nhìn ngắm mười người phong hủi được Chúa chữa lành, và lắng nghe lời Chúa muốn nói với chính chúng ta về lòng biết ơn đối với Thiên Chúa.

Dụ ngôn Tin Mừng hôm nay, cách nào đó, gây khó chịu; ông chủ xem ra thờ ơ, độc đoán; lời Chúa Giêsu dạy, khi làm xong mọi việc, hãy nói, “Chúng tôi là đầy tớ vô dụng, chỉ làm bổn phận đấy thôi” xem ra cũng khó chấp nhận. Vậy mà cách cư xử của ông chủ lại cho thấy điểm nhấn cốt lõi ở đây; đó là thái độ khiêm nhường của người tôi tớ, kẻ ‘không cần gì nữa’ vì đã được chủ tín nhiệm.

Tin Mừng ngày lễ Cung hiến Thánh đường Latêranô, cách nào đó, khiến chúng ta sững sờ, Chúa Giêsu nổi giận; Ngài chắp dây thừng làm roi, hất tung tiền của những người đổi bạc, xô đổ bàn ghế, đánh đuổi bọn họ cùng với chiên bò ra khỏi đền thờ. Thật là một cảnh tượng chưa từng thấy; thế nhưng, sự nổi giận của Chúa Giêsu lại cần thiết; ở đây, chúng ta chứng kiến ‘một cơn giận thánh’.

Sẽ rất bất ngờ, một bất ngờ đầy thú vị khi chúng ta gọi dụ ngôn người quản gia bất lương của Tin Mừng Luca hôm nay là dụ ngôn ‘đánh cược với lòng thương xót’. Đúng thế, dụ ngôn này nằm ngay sau chuỗi dụ ngôn ‘con chiên bị lạc’, ‘đồng bạc bị mất’ và ‘người cha nhân hậu’ vốn là một chuỗi dụ ngôn hay nhất về lòng thương xót Chúa của Tin Mừng.

Bài Tin Mừng hôm nay diễn ra trong bối cảnh có rất nhiều người đi theo Chúa Giêsu, và Người đã đưa ra điều kiện tiên quyết để trở thành môn đệ của Người, đó là sự từ bỏ: “Ai đến với Tôi mà không ghét cha mẹ, vợ con, anh chị em, và cả mạng sống mình, thì không thể làm môn đệ Tôi được. Ai không vác thập giá mình mà theo Tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được” (Lc 14,25-33).

Tin mừng thánh Mát thêu ghi lại "Tám Mối Phúc thật" làm nên những con người thánh thiện mà Giáo hội mừng kính hôm nay. Đức Thánh Cha Phanxicô, trong Tông Huấn “Gaudete et Exsultate (GE) - về ơn gọi nên thánh trong thế giới ngày nay” đã viết như sau:

Thật bất ngờ khi câu đầu tiên của Tin Mừng hôm nay tiết lộ hai điều thú vị đáng suy tư; bởi lẽ, Chúa Giêsu, Đấng ‘khởi sự mọi việc tốt lành’, cũng là Đấng ‘đến để hoán cải’ mọi người, không trừ ai.

Nếu gặp gỡ là một cánh hoa có sắc hồng của yêu thương, sắc tím của thấu cảm, hay sắc vàng của hiểu biết… thì một đôi khi, bông hoa ấy vẫn có cả sắc xám của hăm doạ. Tin Mừng hôm nay kể lại một trong những cuộc gặp gỡ xám xịt ấy khi những biệt phái đến với Chúa Giêsu, không để thấu hiểu nhưng để hăm doạ Ngài; đó là một ‘cuộc gặp gỡ ngoài mong đợi’.