Giữ miệng

Thứ sáu - 20/06/2025 04:18 40

Người khôn ngoan không chỉ là kẻ có kiến thức, mà còn là người biết giữ miệng của mình. Trong thời đại thông tin bùng nổ, khi mỗi lời nói đều có thể lan truyền nhanh chóng và để lại dấu ấn khó phai, khả năng im lặng trở thành một nghệ thuật quý giá, giúp bảo vệ bản thân và nuôi dưỡng mối quan hệ lành mạnh với mọi người xung quanh.

Trước hết, giữ miệng là biết thận trọng với sức mạnh của ngôn từ. Chúng ta thường xem lời nói như thứ yếu, nhưng sự thật là chỉ một câu nói vội vàng cũng đủ đẩy người khác vào tổn thương, bẽ bàng, thậm chí gây ra những hiểu lầm không đáng có. Người khôn ngoan hiểu rằng, mỗi khi chuẩn bị mở miệng, cần dành một khoảng lặng để cân nhắc: lời này có thực sự cần thiết? Có giúp ích cho ai không? Hay chỉ là lời nói vô tình gieo rắc hiềm khích?

Tiếp theo, giữ miệng là bài học về tự chủ cảm xúc. Khi giận giữ, ghen tỵ hay thất vọng xâm chiếm tâm trí, lời nói bộc phát thường chứa đựng nỗi niềm tiêu cực, khiến tình huống càng trở nên căng thẳng. Một người khôn ngoan sẽ thản nhiên lùi bước, cho bản thân thời gian “hạ nhiệt” trước khi phản hồi. Sự im lặng đầy kiềm chế ấy không chỉ giữ gìn danh dự cho cả hai bên, mà còn giúp ta tránh được những hối hận khi giận dữ qua đi.

Hơn thế nữa, im lặng chính là cách thức để lắng nghe chân thành. Ai đó đã từng nói: “Im lặng không phải là đồng ý, mà là tôn trọng cơ hội để người khác được lên tiếng.” Bằng việc nhường lời cho đối phương, bạn trao cho họ cảm giác an toàn và được trân trọng. Đồng thời, bạn cũng mở rộng không gian nội tâm để thu nhập thêm kiến thức, hiểu hơn về quan điểm và tâm tư của người khác – thứ thức ăn vô giá cho sự trưởng thành nhân cách.

Trong nhiều trường hợp, chính sự im lặng lại thể hiện rõ nhất quan điểm và bản lĩnh. Khi người ta cố tình khiêu khích, khiêu khích để xô đẩy bạn vào cuộc tranh luận vô nghĩa, một nụ cười nhẹ hoặc cái nhún vai điềm tĩnh đập tan mọi toan tính. Lúc đó, thay vì tham gia vào “vòng xoáy” lời qua tiếng lại, bạn đã dùng sự thinh lặng để bảo vệ lòng tự trọng và giữ vững đường hướng sống của mình.

Cuối cùng, khi biết giữ miệng, bạn đang vun đắp cho một môi trường giao tiếp tích cực, nơi người ta không chỉ nghe để đáp lời mà lắng nghe để thấu hiểu. Từ gia đình, bạn bè cho đến đồng nghiệp, bất cứ quan hệ nào cũng sẽ trở nên bền vững hơn nếu được xây dựng trên nền tảng tôn trọng và thông cảm, chứ không phải trên cuộc “đấu khẩu” bất tận.

Hãy rèn luyện cho mình thói quen dừng lại trước khi mở lời: thở sâu, suy xét mục đích và giá trị của câu từ. Khi lời chưa sẵn sàng, hãy để im lặng thay bạn lên tiếng. Bởi đôi khi, im lặng không phải là kẽ hở của sự yếu đuối, mà là lúc bạn đang tỏa sáng nhất – tỏa sáng bằng sự chín chắn, bằng trái tim đủ rộng để chứa cả ngàn suy tư và lòng tôn trọng dành cho người khác. Và đó chính là dấu hiệu rõ ràng nhất của một người khôn ngoan.

Tác giả: Lm. Anmai, CSsR