Bài Tin Mừng hôm nay, theo Thánh Luca (Lc 12: 35-40), mời gọi chúng ta một điều hết sức quan trọng: luôn luôn tỉnh thức. Nhưng chúng ta tỉnh thức để làm gì? Không phải là một sự lo lắng, bồn chồn, mà là để luôn luôn sẵn sàng đến trước mặt Chúa bất cứ lúc nào Ngài gọi, với một tâm hồn trong sáng, tràn đầy tình yêu và đáng yêu. Đây chính là ý nghĩa sâu xa của sự tỉnh thức mà Đức Giêsu muốn nhắn nhủ chúng ta.
Mỗi ngày trôi qua, chúng ta chứng kiến biết bao bi kịch: những cái chết tức tưởi do đột quỵ, những tai nạn giao thông cướp đi sinh mạng của hàng chục người mỗi ngày tại Việt Nam. Trung bình, hơn 32 người mất mạng vì tai nạn giao thông mỗi ngày – một con số đáng báo động. Thiên tai, lũ lụt cũng gây ra biết bao cái chết oan khiên, đau đớn. Gần đây, Pakistan đã trải qua cơn lũ kinh hoàng cướp đi hơn 1.500 sinh mạng. Những sự kiện đau lòng này nhắc nhở chúng ta một sự thật hiển nhiên: sự chết dường như không kiêng nể bất cứ ai. Nó có thể đến với bất cứ người nào, ở bất cứ nơi đâu và vào bất cứ lúc nào.
Cái chết là biến cố to lớn nhất, là điểm kết thúc của cuộc đời trần thế, nhưng điều đáng buồn là nhiều người lại bị nó tóm lấy mà không hề hay biết. Đối với một số người, cái chết đến bất ngờ như kẻ trộm vào ban đêm. Tuy nhiên, sự bất ngờ ấy, một cách nghịch lý, lại có thể là một ân sủng. Bởi lẽ, nó luôn theo sát chúng ta trong gang tấc, buộc chúng ta phải luôn chuẩn bị trong mọi lúc. Sự sống và cái chết không nằm trong những toan tính hay dự định của con người. Chúng ta không có quyền lựa chọn để tiếp tục sống hay phải chết. Chúng ta cũng không thể chọn cách thức mình sẽ ra đi, và càng không thể chọn thời điểm cái chết sẽ đến. Sự chết dường như vượt ra ngoài tầm kiểm soát của chúng ta, nó sẽ chấm dứt mọi công danh, sự nghiệp, giàu có hay nghèo khó. Tất cả đều kết thúc như nhau dưới nấm mồ nhỏ bé.
Lời Chúa dạy: “Hãy sẵn sàng, vì lúc anh em không ngờ thì Con Người sẽ đến”. Cuộc đời mỗi người là một cuộc hành trình tiến về một đích đến xa xôi, một chân trời lạ lẫm mà chúng ta chưa từng đặt chân đến. Thế nhưng, có mấy ai đã thực sự chuẩn bị cho cuộc hành trình không bao giờ trở lại ấy? Một cuộc hành trình đơn độc, không ai đi cùng, một cuộc hành trình có một không hai của mỗi người chúng ta.
Khi Giêsu khuyên chúng ta luôn luôn tỉnh thức, Ngài không muốn chúng ta sống trong tâm trạng bất an, nơm nớp lo sợ như người phải canh chừng kẻ trộm hay kẻ cướp. Ngược lại, sự tỉnh thức ở đây là một tâm trạng luôn luôn bình an, một sự an nhiên tự tại, vì mọi sự đã được xếp đặt một cách an toàn. Kẻ trộm dù có đến bất ngờ cũng đành bó tay, không thể lấy đi được bất cứ thứ gì quý giá nhất của chúng ta – đó chính là tâm hồn trong sạch và đầy ắp công nghiệp. Tỉnh thức theo cách này mới là sự khôn ngoan đích thực. Người sống đẹp lòng Chúa, yêu thương mọi người thì luôn cảm thấy mình sẵn sàng đến trước mặt Ngài.
Chúng ta phải ý thức rằng, bản thân chúng ta chỉ là những người quản lý của Thiên Chúa. Thật vậy, sự sống, tài năng, trí thông minh, sức khỏe, sắc đẹp, tất cả những gì chúng ta có, tất cả những gì chúng ta là, đều là ơn Chúa ban. Chúng ta không thể tự hỏi: “Tại sao tôi không cao hơn, không mập hơn?”, “Tại sao tóc tôi không vàng hoe, mắt tôi không xanh biếc?”, “Tại sao tôi không có tài hội họa, không có giọng ca hay?”. Chúng ta không thể đặt những câu hỏi đó, vì chúng ta không có quyền gì trên những điều đó. Tất cả đều thuộc về Chúa. Chúng ta chỉ là những người quản lý. Chúa đã trao sự sống, tài năng, trí thông minh cho chúng ta để gìn giữ trong một khoảng thời gian nhất định.
Cuộc đời chúng ta thật ngắn ngủi, hơn thế nữa cái chết thì chắc chắn, nhưng giờ chết lại bấp bênh vô định. Chúng ta không biết mình sẽ chết khi nào, chết ở đâu và chết trong tình trạng ra sao. Cái chết có thể đến viếng thăm chúng ta bất cứ lúc nào. Vì thế, qua trang Tin Mừng hôm nay, Chúa đã phán dạy chúng ta một cách rõ ràng: Hãy tỉnh thức và sẵn sàng.
Chúng ta tỉnh thức và sẵn sàng bằng cách từng giây từng phút trong cuộc sống, hãy ra sức bảo vệ tâm hồn mình trước những đợt tấn công, những cám dỗ của ma quỷ. Để rồi, bất kỳ lúc nào Chúa đến viếng thăm, Ngài cũng sẽ thấy được nơi chúng ta một tâm hồn trong sạch và đôi tay chất đầy công nghiệp. Đúng thế, một tâm hồn trong sạch và đôi tay chất đầy công nghiệp sẽ là tấm hộ chiếu để chúng ta được bước vào quê hương Nước Trời.
Sự khôn ngoan mời gọi chúng ta hãy sống giây phút hiện tại một cách tích cực và trọn vẹn. Hãy sử dụng thời gian một cách hợp lý và có ý nghĩa. Đừng dùng giây phút hiện tại để phạm tội. Đừng lao vào những đam mê mù quáng, những thú vui trần tục. Thay vào đó, hãy sống tích đức, gieo trồng những điều thiện lành để mua lấy Nước Trời mai sau. Thật đáng tiếc cho nhân loại hôm nay vẫn còn đó những người sống thiếu tỉnh thức, với một đời sống lười biếng, thiếu trách nhiệm trong bổn phận của mình. Vẫn còn đó những người sống ngụp lặn trong đam mê tội lỗi, những người tham lam bất chính hơn là tích đức cho đời sau. Những người như vậy sẽ đánh mất cơ hội tham dự bữa tiệc của tình yêu mà chính Thiên Chúa sẽ thiết đãi họ.
Thật đẹp biết bao nếu cái chết đến khi chúng ta đã làm xong mọi việc, hoàn thành mọi nhiệm vụ đâu vào đó như một bó lúa đã được cột lại, sẵn sàng cho mùa gặt. Nhưng chúng ta không thể chắc chắn đó có phải là trường hợp của mình không, bởi vì giờ chết được giấu kín đối với chúng ta. Tuy nhiên, chúng ta cần ghi nhớ điều này: vấn đề không phải là chúng ta chết lúc nào và như thế nào, mà là chúng ta sống như thế nào. Chúng ta phải cố gắng sống một cách viên mãn và nhiệt tình, không chờ đợi khi bệnh tật hoặc tai họa mới nhận ra bản chất bấp bênh và mong manh của đời sống con người.
Người Kitô hữu phải luôn thức tỉnh và sẵn sàng chờ đợi ngày giờ Chúa đến. Thái độ tỉnh thức sẵn sàng này đòi hỏi chúng ta đừng để lòng mình bám chặt vào những của cải vật chất trần gian phù du. Thay vào đó, chúng ta phải có một tâm hồn siêu thoát, luôn hướng về ngày Chúa trở lại. Ai trông chờ Chúa đến thì tự nhiên thấy cần phải sống siêu thoát. Và sống siêu thoát chính là một cách để chuẩn bị đón Chúa. Bởi vì, như Lời Chúa đã dạy: “Kho tàng anh em ở đâu thì lòng anh em cũng ở đó. Hãy sắm lấy kho tàng ở trên trời, kho tàng không bị hư hao, không bị mối mọt, không bị trộm cắp”.
Là Kitô hữu, chúng ta phải ý thức rằng chúng ta không hề lẻ loi trong cuộc hành hương của đời sống. Chúng ta thực hiện cuộc hành hương ấy như là những thành viên của một cộng đoàn sống đức tin. Đức tin của cộng đoàn sẽ nâng đỡ khi đức tin của chúng ta còn non yếu, giúp chúng ta vững vàng bước đi trên con đường theo Chúa.
Đồng thời, giống như người đầy tớ mà Đức Giêsu nói đến trong dụ ngôn, chúng ta phải cố gắng trung tín với Thiên Chúa và trung tín với nhau. Một trắc nghiệm thực sự về lòng trung tín là luôn giữ vững lòng trung tín cho dù gặp cản trở và thất bại, ngay cả khi đó chỉ là sự trung tín trong những điều nhỏ bé. Chúng ta cần tin rằng đời sống của mình mới thật sự quan trọng và chúng ta có thể tạo ra sự khác biệt. Hãy tìm thấy lòng can đảm và hy vọng trong những lời đầy ý nghĩa của Mẹ Têrêsa: “Chúng ta không được kêu gọi để thành công nhưng chỉ để sống trung thành.”
Xin Thiên Chúa ban cho mỗi người chúng ta ơn tỉnh thức, để chúng ta luôn sống trọn vẹn từng giây phút hiện tại, vun đắp tâm hồn trong sạch và sẵn sàng đón Chúa trở lại bất cứ lúc nào. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
Tác giả: Lm. Anmai, CSsR