Đặt tên

Thánh Cecilia, vị thánh trinh nữ tử đạo của Roma từ thế kỷ thứ III. Nhiều nhà thờ và trường học đã được đặt tên để vinh danh Ngài.

Trưa nay, người viết có xem một chương trình trên VTV1 kể về một mảnh đời tàn tật với tấm vé số trên tay. Người tàn tật ấy đã dùng những tấm vé số đó để nuôi sống mẹ già và con nhỏ. Biên tập chương trình đặt tên cho tấm vé anh ấy cầm trên tay là “Tấm vé cuộc đời”.

Liên minh Thiên văn Quốc tế đã thông báo việc đặt tên cho bốn thiên thể theo tên của Đức Grêgôriô XIII, có tên khai sinh là Ugo Boncompagni, và 3 nhà thiên văn học Dòng Tên là Johann Hagen, Bill Stoeger và Robert Janusz. Các linh mục này đều đã làm việc tại Đài thiên văn Vatican.

Khi viết Truyện Kiều, Nguyễn Du đặt tên cho tác phẩm của mình là “Đoạn trường tân thanh,” nghĩa là tiếng kêu mới về nỗi đau đứt ruột khi phải chứng kiến nỗi bất hạnh của con người.

Câu chuyện ra đời của Gioan Tiền Hô kết thúc với bài ngợi khen Zacaria cất lên, sau khi lưỡi ông được nới lỏng nhờ sự biến đổi nơi tâm hồn ông, một sự biến đổi của đức tin. Zacaria đã đi từ ngờ vực sang vững tin, từ lần lữa sang vâng phục, để sau đó, đặt tên cho con là “Gioan” như sứ thần dạy.

Bài Tin Mừng hôm nay là những lời chúc tụng của ông Dacaria được đầy trành Thánh Thần dâng lên Thiên Chúa trong ngày lễ cắt bì và đặt tên cho Gioan Tẩy Giả. Bài thánh ca Benedictus đã làm vọng lại lời của bao ngôn sứ trong quá khứ, chuẩn bị tâm hồn toàn dân đón nhận hồng ân trong giai đoạn mới của lịch sử cứu độ.

Trong bài Tin Mừng hôm nay, thánh sử Mátthêu trình bày về gốc tích Chúa Giêsu: “Mẹ Người là Maria đính hôn với Giuse, trước khi về chung sống với nhau, đã thụ thai bởi phép Chúa Thánh Thần”. Thiên Chúa mời gọi Thánh Giuse cộng tác vào chương trình cứu độ qua việc “đón nhận Maria về làm vợ” và “đặt tên cho con trẻ là Giêsu”.

Khi các Kitô hữu Công Giáo quyết định tụ họp lại với nhau thành cộng đoàn phụng vụ, lúc đó họ phải tìm một nơi thích hợp cho việc cử hành các nghi lễ. Đầu tiên người ta hội họp nhau trong những nhà tư, nhưng dần dà họ đã bắt đầu xây những ngôi nhà chung, và đặt tên cho những nơi đó là ‘Nhà Thờ’.

Thánh Giuse cũng luôn sống theo lời Chúa dạy qua việc sứ thần truyền tin: “Hỡi Giuse, con vua Đavít, đừng ngại nhận Maria về nhà làm bạn mình,… bà sẽ sinh hạ một con trai mà ông đặt tên là Giêsu” (Mt 1,20-21). Với việc giao cho thánh Giuse, một người thuộc dòng dõi vua Đavít, trách nhiệm đón Đức Maria về làm bạn và đặt tên cho Đức Giêsu, Thiên Chúa đã thực hiện trọn vẹn lời hứa với vua Đavít. Thánh Giuse đã làm như lời thiên thần truyền mà không một lời thắc mắc hỏi han: “Khi tỉnh dậy, Giuse đã thực hiện như lời thiên thần Chúa truyền và đón vợ về nhà” (Mt 1,24).

Bài Tin Mừng hôm nay trình bày về gốc tích Chúa Giêsu: “Mẹ Người là Maria đính hôn với Giuse, trước khi về chung sống với nhau, đã thụ thai bởi phép Chúa Thánh Thần”. Để cho Con Thiên Chúa xuống thế làm người thực hiện kế hoạch cứu độ nhân loại, cùng với Đức Maria, Thiên Chúa mời gọi Thánh Giuse cộng tác qua việc “đón nhận Maria về làm vợ” và “đặt tên cho con trẻ là Giêsu”.

Các mục đồng đã gặp bà Ma-ri-a, ông Giu-se, cùng với Hài Nhi đặt nằm ở đâu? Khi nghe các mục đồng thuật lại chuyện đã được nghe về Hài Nhi, thì Đức Maria có thái độ như thế nào? Ai đã đặt tên cho Hài Nhi là Giêsu?

Bà Êlizabeth có thai là một dấu lạ cho bà và cho bà con nối xóm vì Dacaria đã già và Êlizabeth lại son sẻ. Sự kiện Gioan được sinh ra và đặt tên cũng là một dấu lạ không kém phần lớn lao vì tế của Gioan không có trong dòng họ mà là tên Thiên Chúa đặt cho.

Quả vậy, do Nhà thờ Giáo xứ có vai trò chủ chốt như là tâm điểm để quy tụ các cộng đoàn Giáo họ khác bao bọc xung quanh mà thường được gọi là « Họ lẻ », và tên của cộng đoàn nơi có Nhà thờ Giáo xứ được sử dụng để đặt tên cho Giáo xứ, cho nên cộng đoàn này phải chăng có được vị thế độc tôn của mình trong quá trình hình thành Giáo xứ. Do đó nếu chúng ta đã có thói quen gọi Giáo xứ Chính tòa thì sẽ không cho là quá đáng khi gọi « Giáo họ Chính xứ » để chỉ cộng đoàn nơi có Nhà thờ Giáo xứ tọa lạc.