Hướng đi nào cho truyền thông Công giáo Việt Nam?

Thứ ba - 20/12/2016 07:21 2443

Thời nay, Giáo hội rất nhạy bén với ứng dụng công nghệ màn hình phẳng trong công việc truyền rao Tin mừng. Có thể nói, từ Tòa Thánh cho đến Hội đồng Giám mục tại các nước, cũng như từng giáo phận, hay dòng tu và thậm chí cả cấp giáo xứ đều tận dụng tốt phương tiện thời hiện đại này để phổ biến giáo huấn của vị chủ chăn hoàn vũ, hay các học thuyết của Giáo hội về xã hội. Thậm chí, một số trang còn tận dụng cả các trang mạng xã hội vốn có sức lan tỏa nhanh và rộng như facebook để các độc giả tiếp cận dễ dàng. Hầu hết các độc giả nói chung và các bạn trẻ nói riêng đều thích hình thức mới mẻ này, vì khi đọc một bài viết mình có thể đưa ra những bình luận hoặc những quan điểm của mình, và nhất là cũng có thể tiếp thu được nhiều ý kiến của các độc giả khác. Như vậy, đây là hình thức trao đổi hữu hiệu nhất giữa người viết và độc giả để làm sáng tỏ được những vấn đề cần mổ xẻ.

Nhìn chung, các trang mạng công giáo tại Việt Nam thường xây dựng nội dung theo các phần tin Giáo hội Hoàn vũ, tin Giáo hội Việt nam, tin địa phương, mục tư liệu văn kiện, hay mục suy niệm Chúa Nhật và hàng ngày... Một hướng đi cho mỗi trang mạng là cần tạo ra dấu ấn riêng của mình, có nghĩa là tính độc đáo mà độc giả không thể đánh đồng với các trang mạng khác, vì như hiện nay nếu tất cả đều đồng loạt sử dụng chung nguồn tin từ các trang chính là Việt ngữ Vatican, Vietcathoclic, và trang của Hội đồng Giám mục Việt Nam (Đôi khi có trang không bao giờ lấy từ trang Vietcatholic và Việt ngữ Vatican mà chỉ lấy duy nhất từ trang Hội đồng Giám mục Việt Nam mà thôi), thì sẽ dẫn đến tình trạng độc giả chỉ cần đọc bất kỳ một trang của giáo phận nào đó cũng có thể biết được nội dung của các trang còn lại.

Nét độc đáo của mỗi trang mạng sẽ giúp độc giả tìm được những gì mà không thể thấy được các trang khác và biết mình phải tìm ở đâu mỗi khi quan tâm đến mảng thông tin nào. Chẳng hạn, khi muốn tìm hiểu tin tức liên quan đến các sinh hoạt của Giáo triều cũng như của Đức Thánh Cha, mọi người sẽ đặt kỳ vọng nhiều vào trang Việt ngữ Vatican, vì có trụ sở và đội ngũ làm việc ngay tại đó và xem đây là nguồn thông thông tin chính thống hơn là tìm các tin tương tự ở trang Hội đồng Giám mục Việt Nam do một vài biên tập viên soạn lại từ một số trang khác của Tòa Thánh. Hay khi tìm hiểu một biến cố mới xảy ra tại Tổng Giáo phận Sài Gòn thì mọi người muốn tìm trực tiếp trên trang mạng của giáo phận này chứ không phải là ở trang Vietcathoclic. Hoặc nữa, khi có một khóa họp của Hội đồng Giám mục Việt Nam, người đọc muốn tìm hiểu về những thông tin này chắc chắn biết rằng vào trang của Hội đồng Giám mục Việt Nam sẽ đáp ứng được điều đó chứ không phải là thấy được ở một trang Công Giáo Việt Nam ở hải ngoại.

Nói tóm lại, sự cung cấp cho độc giả tính chính độc đáo của trang mạng mình là điều hết sức cần thiết. Những tin tức thuộc các giáo phận địa phương vốn được các độc giả ở chính nơi đây quan tâm mỗi khi diễn ra tại đây một sự kiện trọng đại nào đó, cả những ai đang ở xa trong hay ngoài nước, cũng như những ai ở ngoài giáo phận đó muốn tìm hiểu. Chứ không phải người ta vào trang này để đọc những tin hoàn vũ hay tin của Giáo hội Việt Nam. Để đảm bảo tính độc đáo này, cần phải có đội ngũ nhiệt tâm và có chuyên môn mới có thể chế biến một món ăn hợp khẩu vị rất ấn tượng cho người thưởng lãm. Đây còn là lỗ hổng của các trang mạng truyền thông Công giáo tại Việt Nam nói chung. Tất cả chỉ nghĩ rằng các suy niệm, tin tức hoàn vũ hay tại Việt Nam thì chỉ cần cắt ở một số trang có sẵn khác và dán sang trang của mình là xong. Còn những sự kiện đang xảy ra tại địa phương mình nếu không đưa tin ngay thì nó vẫn còn đấy chứ không ảnh hưởng đến ai cả. Chính thái độ tà tà này sẽ làm các sự kiện đó mất dần đi tính thời sự. Nó giống hệt như một bữa tiệc thật ngon được dọn ra một cách công phu nhưng thực khách không được ăn ngay mà phải đợi một vài ngày sau mới được dùng thì khi đó đã trở thành uôi thiu chẳng còn hương vị gì nữa thậm chí có thể ăn vào còn có hại cho sức khỏe.

Nếu các trang đều ý thức rằng độc giả đang chờ mong gì nơi trang của mình thì sẽ cung cấp cho họ những món ăn tinh thần hợp khẩu vị và sẽ làm cho họ vừa lòng, nhất là tạo ra được ấn tượng rất tốt đẹp. Do đó, vai trò của đội ngũ biên tập trong việc chú trọng đến nội dung, thể loại, cũng như sự phổ biến đều đặn để đáp ứng được sự chờ mong của độc giả là không thể coi nhẹ. Từ thực tế đó, về lâu về dài các trang mạng lại cần phải gây dựng những đội ngũ cây viết. Điều này không hề đơn giản, vì các trang mạng giáo phận hay dòng tu không như một tờ báo kinh doanh bên ngoài để quảng cáo hay trả lương bổng cho nhân viên, nhưng sự cộng tác ở đây hoàn toàn dựa trên tinh thần tự nguyện và lòng nhiệt thành vì công việc tông đồ mà thôi.

Không đơn thuần là tin mà còn liên quan đến vấn đề chuyên môn như một bản văn phụng vụ mới, hay những gì bổ sung cho Giáo luật, hoặc vấn đề được bàn luận tại Thượng hội Đồng giám mục hay là một tông huấn mới. Lãnh vực này lại rất cần đến sự vào cuộc của các nhà chuyên môn mới có thể khai thông được.

Truyền rao Tin mừng bằng phương tiện hiện đại khiến mọi người thời nay dễ tiếp cận cũng được Giáo hội khuyến khích và đề cao. Để chất lượng phục vụ độc giả ngày càng tốt, thiết nghĩ mỗi trang mạng cần thiết điều chỉnh và lên kế hoạch thực tiễn cho từng giai đoạn cũng như gầy dựng đội ngũ nhân sự. Điều này sẽ có tác động tích cực trên toàn bộ đời sống của cộng đoàn vì một khi người viết biết đưa những tin bổ ích sẽ có ảnh hưởng tích cực trên người đọc và từ đó tất cả đều có thói quen mổ xẻ và đưa ra những cách giải quyết cụ thể cho một công việc nào đó. Để được như vậy, cần sự quan tâm của hết mọi thành phần, đặc biệt là vai trò của các đấng bậc trong việc đặt nền tảng và có sự nhìn xa trông rộng đối với hướng đi cho tương lai. Mỗi người đóng góp một chút công sức thì sẽ sinh lời và cống hiến cho rất nhiều người khác và từ đó chúng ta làm lan tỏa tính trung thực trong truyền thông cũng như làm chứng cho Tin mừng và lan tỏa lửa nhiệt huyết và bác ái. Ước gì công việc tốt đẹp này đánh động hết mọi tín hữu và không một ai cảm thấy mình lại dửng dưng đứng ngoài cuộc.

Bài viết này chỉ đề cập đến mảng báo mạng. Tuy nhiên, truyền thông không chỉ giới hạn vào báo mạng mà còn liên quan cả đến phát thanh và truyền hình. Nếu hai lãnh vực này sẽ được thực hiện trong tương lai thì lại càng cần rất nhiều đến nhân lực và tài chính, vì việc duy trì các chương trình phát thanh hay truyền hình trải dài suốt 24h/24h trong ngày, hết tháng này sang tháng khác, hết năm này sang năm khác quả là cần đến sự đồng tâm hiệp lực của rất nhiều bàn tay và khối óc. Nói về dự phóng này trong thời điểm hiện nay xem ra còn rất xa vời. Tuy nhiên, do tính hiệu quả của các phương tiện truyền thông hiện đại đối với truyền rao Tin mừng đem lại thì tại sao lại không ?

Cây Sung