« Không chơi được với thằng này. Lật kèo liên tục ». Đó là lời bình của một bạn viết trên facebook cá nhân trước khi đăng lại một bài báo điện tử đề cập đến đính chính của tổng thống Philippines Rodrigo Duterte về lời tuyên bố đoạn tuyệt với Hoa Kỳ được nói ra khi ông cùng với đoàn tùy tùng 400 người trong chuyến công du Trung Quốc vốn đã mang lại những hợp đồng có giá trị 13,5 tỷ mỹ kim.
Tân tổng thống 71 tuổi này được thế giới biết đến bởi những lời công kích đầy thô thiển nhắm vào cả Đức Giáo Hoàng Phanxicô lẫn tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama. Ông cũng có những tuyên bố gây hoang mang như đe dọa ra khỏi Liên Hiệp Quốc hay quay sang liên minh với Nga và Trung Quốc…
Thấy gì từ lời bình coi thường trên của một bạn được dành cho vị tổng thống Philippines? Sự coi thường này không đâu khác chính là bởi những phát ngôn bất nhất của ông đến độ mâu thuẫn. Ngôn hành bất nhất đã là điều tối kỵ. Đàng này ngay lời nói luôn bị « lật kèo liên tục » giữa lúc đầu với sau đó thì làm sao gây được độ tin cẩn. Người bình thường còn phải thận trọng « uốn lưỡi bảy lần trước khi nói » để không bị « sẩy miệng » huống chi là ở cương vị của một tổng thống. Điều này gây tổn hại không những đến thanh thế của ông mà còn thiệt hại cho Philippines trên bình diện quốc tế. Mới đây nhất, chính tổng thống Hoa Kỳ Obama đã hủy bỏ cuộc gặp cá nhân với ông Duterte vốn đã được lên kế hoạch trước khi cả hai nguyên thủ cùng tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN được tổ chức tại Lào vào đầu tháng Chín 2016 vừa qua chỉ vì lời mạt sát của ông Duterte nhắm vào tổng thống Obama. Chính vì vậy, Bộ Ngoại Giao Philippines đã phải liên tục đính chính sau những lời tuyên bố của vị nguyên thủ quốc gia.
Philippines là một quốc gia nghèo lại bị xâu xé bởi nạn tham nhũng, bạo lực và buôn bán ma túy. Ông Duterte khi tranh cử tổng thống đã thẳng tay đánh vào một trong những nhức nhối đó là cuộc chiến ma túy nên đã chiếm lĩnh được lòng tin nơi dân chúng. Nắm trong tay bảo bối thắng kiện Trung Quốc về đường lưỡi bò trên Biển Đông và vị thế chiến lược đối với chính sách xoay trục sang Châu Á -Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, tổng thống Duterte dùng chiến thuật dương Đông kích Tây theo kiểu đu dây của mình nhằm trục lợi nên mới có những tuyên bố giật gân và đầy mâu thuẫn như thế. Cứ nói cho sướng miệng, sau đó sẽ tính sau.
Có một liều thuốc rất hữu hiệu của người dân nghèo Việt Nam đặc trị căn bệnh loạn ngôn của ngài tổng thống Philippines lúc này là : « Đói cho sạch, rách cho thơm ».
Tăng Kỳ Mục