Vài suy nghĩ về đạo đức truyền thông kitô giáo

Thứ ba - 30/05/2017 05:07 4024

Ngày hội ngộ truyền thông giáo tỉnh Hà Nội đã diễn ra hôm Chúa Nhật, ngày 28/05 tại Vương cung Thánh đường Phú Nhai, thuộc giáo phận Bùi Chu, quy tụ các thành viên truyền thông của các giáo phận trong giáo tỉnh Hà Nội rất có ý nghĩa, như lời Đức cha Anphongsô Nguyễn Hữu Long, Giám mục Phụ tá Hưng Hóa chia sẻ : "Chúng ta có thể truyền thông với toàn thế giới rồi thì cũng phải truyền thông với nhau trong giáo tỉnh Hà Nội ". Đây là cơ hội cho người tham gia truyền thông được chia sẻ những khó khăn, thao thức trong việc loan báo Tin mừng trong thời đại kỹ thuật số, đồng thời hiểu thêm giá trị cũng như mục đích truyền thông Công giáo.

Khác với truyền thông xã hội, truyền thông Công giáo tiên vàn là loan tin vui và hy vọng cho con người. Nhận ra thế mạnh và lợi ích của truyền thông, Giáo hội đã khích lệ con cái mình dấn thân trong lãnh vực này qua sắc lệnh Inter Mirifica như là văn kiện đầu tiên đề cập đến hoạt động truyền thông: “Mọi con cái Giáo Hội phải đồng tâm hiệp lực, chẳng những không ngần ngại mà phải hết sức hăng say, sử dụng ngay những phương tiện truyền thông xã hội một cách đắc lực vào các công việc tông đồ khác nhau tuỳ theo những đòi hỏi cụ thể của hoàn cảnh và thời gian ” (IM, 13). Văn kiện này đã mở ra một cái nhìn mới mẻ về phương tiện kỹ thuật trong việc giúp Giáo hội dễ dàng tiếp cận và khi cần ngỏ lời mời gọi nhân loại dấn thân cộng tác được nhanh chóng hơn .

Từ sau văn kiện này, Giáo hội ngày càng quan tâm nhiều hơn đến công cuộc rao giảng Lời Chúa bằng phương tiện kỹ thuật số. Chính ĐGH Phanxicô đã làm gương cho chúng ta về cách thế truyền giáo khi sử dùng các trang mạng xã hội Twiter để gửi những thông điệp có tính cách cổ võ sự hiệp nhất, tình bác ái yêu thương cho mọi thành phần trên thế giới như trong sứ điệp truyền thông lần thứ 51 này mà ngài kêu gọi xây dựng một phong cách truyền thông mang đậm nét đạo đức kitô giáo. Điều này càng cho thấy rõ, mục đích của truyền thông Công giáo chính là thông truyền đức tin, bảo vệ đạo đức, luân lý Kitô giáo, quảng bá các giá trị Tin mừng cách sâu rộng, xây dựng nền văn minh tình thương và sự sống. Đây chính là việc làm hết sức cao đẹp trong việc giúp mọi người nhận thấy khuôn mặt Đức Kitô qua các hoạt động của mọi tín hữu, linh mục, tu sĩ tham gia công cuộc truyền thông bằng chứng tá đời sống và việc làm .

Trong thực tế những phương thế đơn giản trong lãnh vực truyền thông như kể chuyện, rao giảng, thăm viếng, đọc kinh theo nhóm hội… đã được cha ông chúng ta sử dụng từ lâu để chia sẻ đức tin trong điều cuộc sống khi mà thời đó điều kiện công nghệ kỹ thuật còn lạc hậu. Ngày nay truyền thông Công giáo đã tiếp cận với các kỹ thuật tiên tiến thế giới. Sự hội nhập này góp phần to lớn cho công cuộc rao truyền ánh sáng Tin mừng phù hợp thời đại nhưng cũng đòi hỏi mỗi người chúng ta cần phải trang bị cho mình một cách kịp thời và đặt nền móng vững chắc trên Lời Chúa và giáo huấn của Giáo hội nhằm tránh bị lôi quấn vào cơn lốc của thời đại bùng nổ thông tin. Bên cạnh tiện ích và tiềm năng to lớn mà truyền thông đem lại cũng có không ít những nguy cơ là những hình thức văn hoá mới mang tính áp đặt tác động trực tiếp đến nếp sống con người thời nay cùng với các loại hình khác như sách báo, âm nhạc, điện ảnh hay các thể loại giải trí khác. Người làm công tác này phải chắt lọc những thông tin, do ảnh hưởng của những chủ nghĩa tiêu thụ, chủ nghĩa cá nhân và chủ nghĩa duy vật chất có thể gây nguy hại nặng nề tới các giá trị truyền thống tốt đẹp, đạo đức cá nhân, gia đình, xã hội bởi truyền thông và kỹ nghệ giải trí.

Và như vậy khi tính đến giá trị lâu dài và bền vững, đạo đức truyền thông kitô giáo đòi buộc những người dấn thân trong lãnh vực này nói riêng và kể cả những ai tiêu thụ thông tin nói chung cần tránh sự cám dỗ bởi tố chất giật gân vốn kích thích sự tò mò của con người. Tiên liệu được nguy cơ nói trên, Giáo hội đưa ra chỉ dẫn cho các chủ chăn lẫn giáo dân trong việc sử dụng các phương tiện kỹ thuật khi nói rằng: “Các vị chủ chăn có nhiệm vụ giáo huấn và hướng dẫn giáo dân thế nào cho họ biết dùng các phương tiện này vào việc mưu sự rỗi cho chính họ, đồng thời mưu sự tiến bộ cho tất cả gia đình nhân loại.” (Inter mirifica, C. 1.)

Nếu chúng ta biết khai thác đúng thế mạnh của truyền thông thì tiện ích và tầm ảnh hưởng của chúng mang lại cho công cuộc truyền giáo và sống chứng nhân Tin mừng quả là rất đáng ghi nhận. Ước gì mỗi tín hữu đều trong thời đại ngày nay không thờ ơ với kỹ nghệ thông tin nhưng biết tận dụng để trở nên một nhà báo, một nhiếp ảnh gia, nhà đạo diễn, xướng ngôn viên cách nghiệp dư để mang tin vui yêu thương, bác ái, huynh đệ mà giới răn của Chúa đòi hỏi, cũng như giáo huấn tốt lành của Giáo hội đến tận cùng bờ cõi trái đất.

Nt. Scholastica, Đaminh Bùi Chu